ABD'de bir günde 30 derece birden soğuyan hava olayları sonrası uzmanlardan Türkiye için açıklama geldi. Meteoroloji Uzmanı Güven Özdemir, “Ormanların yok olması, nüfus artışı, hızlı kentleşme, binaların çok katlı yapılması ve savaşlar böyle ani hava değişimlerini tetikliyor. Devamı gelecektir, hazırlıklı olmalıyız. Türkiye’de de ani düşüşler olabilir ama ılıman iklime sahip olduğumuz için bu şiddette olmaz, kısa sürede atlatırız. Yazın sıcaklıklar da en fazla 3-4 derece düşer, 30 derece birden düşüş görmeyiz” dedi.
Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD), meteoroloji uzmanları Colorado eyaletinde Denver şehrinde hava sıcaklığının bir günde 30 dereceye kadar soğuyacağını, hatta bu ani sıcaklık düşüşüyle birlikte şehirde kar yağması bile beklendiğini söylemişlerdi. ABD'nin Montana ve Colorado eyaletlerinde birçok şehirde polar vortex (kutup girdabı) ile kısa sürede sıcaklık 30-33 derece birden düştü. 2 gündür devam eden düşüşte iki eyalet kar yağışı sonrası beyaz örtüyle kaplandı.
"Sıcaklıkların yavaş yavaş mevsim normallerine yükseleceğini düşünüyorum"
İstanbul Aydın Üniversitesi Anadolu BİL Meslek Yüksekokulu Müdür Yardımcısı ve Meteoroloji Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Güven Özdemir, ABD'deki ani hava değişikliklerinin nedenlerini ve Türkiye için de olası riskleri anlattı. Amerika’nın çok büyük bir kıta olduğunu belirten Özdemir, “O yüzden büyük hava olayları meydana geliyor. Kıtanın bir ucu kuzey kutbunda diğer ucu ekvatorda. Ayrıca Amerika’nın batısında soğuk, doğusunda ise sıcak su akıntıları var. Colorado’yu derin bir yüksek basınç etkiledi. Kutuplardan kuvvetli rüzgarlar geldi. Şu anda bölgede kuvvetli rüzgârlar etkili, kar yağışından sonra kuvvetli yağış meydana gelecektir. Sıcaklıkların yavaş yavaş mevsim normallerine yükseleceğini düşünüyorum” diye konuştu.
Basınç etkisi
Dr. Öğr. Üyesi Güven Özdemir, “Havanın aniden soğumasının nedeni, kutuplardaki yüksek basıncın hızlı bir şekilde aşağıya inmesi, aşağıdaki alçak basıncın da yukarıya doğru çıkmasıdır. Yükseklerdeki soğuk hava daha ağırdır, hızlı bir şekilde sıcak havanın altına girince o havayı yukarı kaldırıp soğutuyor. Böyle olunca çok kuvvetli hareketler meydana geliyor ve kar, sulu kar gibi iklim olayları gelişiyor. Bunlar normaldir” ifadelerini kullandı.
Ormanların yok olması, şehirlerdeki nüfus artışı, savaşlar...
Coğrafi yapıların hava olaylarını etkilediğini söyleyen Özdemir, “Ormanlar hızla yok oluyor. Nüfus artıyor, şehirlerde kentleşme oranı yüksek. Karbonmonoksit gibi sera etkisi yapan etkenlerin çoğalması, savaşların olması bile iklimi etkiliyor, ani hava değişimleri meydana geliyor” dedi.
"Dünyanın farklı yerlerinde ani hava değişimleri meydana gelecek"
Amerika’daki ani hava değişiminin 24 saat içerisinde normale döneceğini aktaran Özdemir, “Şu anda devam eden sulu kar yağmura dönüşecektir. Hava sıcaklığının mevsim normallerine yani 25-30 dereceye yine ulaşacağını tahmin ediyorum. Dünyanın farklı yerlerinde böyle ani hava değişimleri meydana gelecektir” diye konuştu.
"Şehirleri mümkün olduğuna ağaçlandırmaya çalışalım"
Hava sirkülasyonu için planlı şehirleşmenin önemine vurgu yapan Güven Özdemir, “Şehirleri mümkün olduğuna ağaçlandırmaya çalışalım. Kesilen her ağaç iklim için sıkıntı yaratıyor. Kentlerdeki imar planlarını yaparken meteorologları işin içinde dahil etmeliyiz, fikirlerini almalıyız. Nüfus arttığı için araç trafiğini azaltmamız çok zor ama yeşil alanları artırmalıyız. Yüksek binalardan kaçınmalıyız. Binaları çok katlı yaparsak hava sirkülasyonu olmaz. Olmayınca böyle ani hava değişimleri meydana geliyor” ifadelerini kullandı.
Türkiye için beklenti ne?
Ani hava değişimlerine hazırlıklı olmak gerektiğini söyleyen Özdemir, “Tabi ki Türkiye’de de ani hava değişimleri olur ama daha ılıman bir iklime sahibiz. Ani sıcak düşüşlerini daha hafif ve kısa sürede atlatırız. Türkiye’de yaz aylarında sıcaklık aniden en fazla 3-4 derece kadar düşer. Kışın ise en fazla -30’ları görürüz. Evleri dere yataklarına yapmamalıyız, şehir planlarının çok dikkatli olması gerekiyor. Yüksek katlı binalardan uzak durmalıyız. Meteoroloji birimlerinden faydalanmamız gerekiyor. Böyle ani hava değişimleri, bu kadar şiddetli olmasa da gerçekleşebilir, hazırlıklı olmalıyız” dedi.
