İran ambargosu nedeniyle 2012 yılında Türkiye'nin rekor düzeye çıkan altın ticareti Şubat ayında ihracattaki düşüşü telafi edecek boyuta ulaştı.
Öncü veriler Ocak ayından sonra Şubat ayında da altın ticaretinin ihracatta AB'deki zayıf büyümeye ve buna bağlı parite hareketleri kaynaklı daralmayı telafi edecek boyuta ulaştığını gösteriyor. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından bugün açıklanan verilere göre dış ticaret açığı Şubat'ta yüzde 15.1 azalarak 4.62 milyar dolar oldu. Verilere göre ihracat yüzde 4.36 azalarak 12.24 milyar dolara, ithalat yüzde 7.57 azalarak 16.86 milyar dolara geriledi.
Reuters'ın haberine göre, Bakanlık açıklamasında Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) tarafından 1 Mart'ta açıklanan verilerinin Şubat'ta 10.5 milyar dolar ihracata işaret ettiği belirtilerek, "Geriye kalan ihracat verileri ise birlik onay koduna tabi olmayan İşlenmemiş kıymetli maden ihracatı, bedelsiz ihracat, deniz ve hava taşıtlarına yapılacak teslimat kapsamında ihracat vb kayıtları kapsamaktadır" denildi. Analistler ise TİM ile bakanlık verileri arasında bulunan yaklaşık 1.8 milyar dolarlık farkın büyük ölçüde altın ticareti kaynaklı olduğunu belirttiler.
'Yakından izlenmesi gerek'
TÜİK verilerine göre Ocak ayında da büyük bölümü İsviçre'ye olmak üzere yaklaşık 1.7 milyar dolarlık altın ticareti gerçekleştirilmişti. Böylece Ocak ayında ihracatın TİM verilerinin gösterdiği yüzde 10 düşüş yerine TÜİK verilerine göre yüzde 0.6 düşüş göstermesini sağlayan altın ticareti Şubat'ta da TİM verilerinin gösterdiği yüzde 13.5 düşüşün yüzde 4-5 civarında kalacağına işaret ediyor. Analistler 2012-2013 yılında Türkiye'nin dış ticaret dengesinde ciddi bir dalgalanmaya neden olan ve sonuçta bedeli İran'a giden altın ticaretine dikkat çekerken son aylarda altın ihracat ve ithalatında görülen hareketliliğin bu kapsamda yakından izlenmesi gerektiğini belirttiler.
Altın otomotivinde önüne geçti
İran'a uygulanan ambargolar nedeniyle, Türkiye bu ülkeden ithal ettiği petrol ve doğalgazın parasını Halkbank'ta açtığı TL hesaplarına yatırıyor ve İran da bu parayı altına çevirerek doğrudan ya da Birleşik Arap Emirlikleri veya İsviçre üzerinden ülkesine aktarıyordu. Bu aktarım nedeniyle, Türkiye'nin altın ihracatı 2012 yılında rekor düzeyde gerçekleşti. Türkiye'nin 2012'de toplamda 13.3 milyar dolar olan altın ihracatı 2013'te 3.3 milyar dolara gerilerken, altın ithalatı 2012'deki 7.6 milyar dolardan 2013'te 13.75 milyar dolara yükseldi. Bakanlık verilerine göre Şubat'ta en çok ihracat yapılan kalem 1.88 milyar dolarla kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller, inciler, taklit mücevherci eşyası, metal paralar oldu. Bu kalemi 1.39 milyar dolarla motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları ve bunların aksam, parça, aksesuarı izledi. Tarihsel olarak otomotiv sektörü uzun yıllardır Türkiye'nin en büyük ihracat kalemi olurken öncü veriler Ocak'tan sonra Şubat'ta ta altın ihracatın otomotivin önüne geçtiğini gösterdi.
