Çorum Belediyesi, altı inşaat mühendisinin yürüttükleri projeleri daha ucuza mal etmek için statik hesaplarında kullanılan verileri değiştirdiklerini tespit etti. Buna göre, farklı kentlerdeki 1481 yeni yapı ruhsatının müellifi olan mühendisler, inşa ettikleri yüzlerce konutta olması gerekenden daha düşük demir miktarı kullandı. Çorum Belediyesi, hesaplamadaki hatayı fark edince, projelerden sorumlu olan denetim firmalarından performans analiz raporu hazırlamalarını istedi. İnşaat Mühendisleri Odası Ankara Şubesi de projelerde imzası olan altı mühendis hakkında disiplin soruşturması yapılarak ceza verilmesini talep etti.
Altı inşaat mühendisinin imzaları bulunan bazı projelerde bölgede beklenen deprem ivmelerini değiştirerek düşürdükleri belirlendi. Bu işlem sayesinde inşaatlarda kullanılması gereken demir miktarı daha düşük olarak hesaplandı. Kullanılması gereken betonun niteliği de bu yolla değiştirilerek inşaat maliyetleri düşürüldü. Bu işlemlerin söz konusu yapıların depreme dayanıklılığını ne kadar etkilediği henüz hesaplanmadı.
Belediyenin yapı denetim firmalarına yazdığı yazı
“Altı mühendis 1481 yeni yapı ruhsatının müellifi”
Adı geçen altı mühendis hakkında soruşturma yürüten İnşaat Mühendisleri Odası Ankara Şubesi olaya ilişkin yaptığı açıklamada denetim görev ve yetkisinin meslek odalarına verilmesi gerektiğinin altı çizildi.
İnşaat Mühendisleri Odası Ankara Şubesi açıklamasında “Söz konusu altı mühendis, büyük çoğunluğu Çorum merkezi ve ilçelerinde olmak üzere, 1609 farklı parsel üzerinde yaklaşık 1481 yeni yapı ruhsatının müellifi konumundadır. Bu yeni yapı ruhsatları, ülke genelinde 21 farklı şehirdeki, 45 farklı idare tarafından onaylanmıştır. Ancak, hangi projelerde ne tür veri değişiklikleri yapıldığı ve bu durumun yapıların depreme dayanıklılığını ne ölçüde etkilediği henüz netlik kazanmamıştır. Ancak bahse konu birçok yapının imalatlarının tamamlandığı ve insanların hayatlarını bu yapılar içerisinde sürdürdüğü düşünüldüğünde bugüne kadar gelinen süreçte birçok hatanın yapıldığı aşikardır” denildi.
“Usulsüzlüğü görecek ve önleyecek niteliklere sahip bir denetim mekanizmamız yok”
İMO Ankara Şubesinin açıklamasında denetimde en önemli parçalardan birinin eksik olduğunun altı çizildi:
“Statik projeler üzerinden yapılan denetimler yapı güvenliğimizin en önemli halkalarındandır. Bu denetimler olası depremlerde yaşanacak yıkımların ve can kayıplarının önlenmesinde çok önemli katkıda bulunur. Proje müellifleri ile başlayan bu güvenlik zinciri sırasıyla yapı denetimler, müşavirler ve idareler tarafından devam ettirilir. Ancak denetimlerin sadece ürün üzerinden sürdürüleceğinin düşünülmesi de başka paradokslara yol açabilir. Bu proje üretim ve denetim hizmetlerini verenleri kim denetleyecek!
İnşaat mühendislerinin niteliklerinin belirlenmesi konusunda da meslek odaları görevli ve yetkili olmak zorundadır. Uzun yıllar boyunca yaptığımız çalışmalarla meslektaşlarımızın yetkilendirilmesi ve belgelendirilmesi konusundaki tüm çalışmalarımız mevcut iktidarlar eliyle engellendi. Bugün yaşanan bu olayda gördüğümüz üzere bahse konu usulsüzlüğü görecek ve önleyecek niteliklere sahip bir denetim mekanizmamız bulunmamaktadır. Bu yüzlerce proje birçok yapı denetim firmasındaki proje kontrollerinden ve 45 idareden ayrı ayrı geçebilmektedir. Son olarak yapılan tespitler denetim sisteminin zayıflığını hepimizin gözlerinin önüne sermektedir.
Bu vesile ile tekrar etmek istiyoruz ki; çok büyük bir kısmı deprem kuşağında yer alan ülkemizde denetim sistemlerinin gözden geçirilmesi ve meslek odalarının yetkin mühendislik çalışmalarının önündeki engellerin kaldırılması gerekmektedir.”
Eski düzenleme kalsa yapamayacaktı
İnşaat Mühendisleri Odası Ankara Şubesinin hakkında disiplin soruşturması yürüttüğü inşaat mühendislerden birisi olan M.Ö’nün 2015 yılında üniversiteden mezun olduğu, 2016 yılında proje yürütmeye başladığı belirtiliyor. Oysa Danıştay 8. Dairesi 2009 yılında kaldırdığı “Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği İnşaat Mühendisleri Odası Serbest İnşaat Mühendisliği Hizmetleri Uygulama, Tescil, Denetim ve Belgelendirme Yönetmeliği”ne göre, Serbest İnşaat Mühendisi olmak için en az 3 yıllık mesleki deneyiminin olması ve Oda tarafından düzenlenen serbest inşaat mühendisliği hizmetleri ile ilgili meslek içi eğitim faaliyetlerine ve bilgi yenileme eğitimlerine katılmış olması zorunluluğu bulunuyordu.
İptal edilen yönetmeliğin 7’inci maddesinde “Serbest İnşaat Mühendisi (SİM) belgesini yenilemek isteyenler 2 yıllık periyotlar içerisinde en az 80 kredi puanı toplamak zorundadır. Kredi puanları, mesleki faaliyet, mesleki deneyim, meslek içi eğitim, mesleki etkinlik ve akademik unvan olmak üzere beş ana konu çerçevesinde verilir. Bu puanlar her uzmanlık alanı için ayrı ayrı değerlendirilir. Mesleki faaliyetten en az 30, meslek içi eğitimden en az 20 puan toplamak zorunludur” düzenlemesi yer alıyordu.
Aynı yönetmeliğin 10’uncu maddesinin ç) bendi ise serbest inşaat mühendisliği faaliyetini yürütecek üyelerimizin “Oda tarafından düzenlenen SMM hizmetleri veya SYD hizmetleri ile ilgili meslek içi eğitim faaliyetlerine ve bilgi yenileme eğitimlerine katılmış olması,” d) bendinde ise “Yeterli kredi puanını sağlamış olması” düzenlemesini getiriyordu.
|
