Alman hükümeti Türkiye'nin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a yazdığı şiir nedeniyle Alman komedyen Jan Böhmermann'ın yargılanması için Dışişleri'ne yaptığı başvuru nedeniyle zor durumda. Türkiye'nin başvurusu inceleniyor.
Türkiye 31 Mart'ta Alman 2. televizyon kanalı ZDF'deki programında Cumhurbaşkanı Erdoğan'a hakaret içeren şiiri nedeniyle komedyen Jan Böhmermann'ın yargılanması için Alman Dışişleri Bakanlığı'na sözlü nota verdi.
Alman hükümet sözcüsü Steffen Seibert Berlin'de yaptığı açıklamada, sözlü notayı doğruladı.
Seibert, Alman Adalet Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlığı'ndan uzmanların Türkiye'nin talebini incelediğini ve bu incelemenin birkaç gün sürebileceğini söyledi.
İnceleme kararında Türkiye ve AB arasındaki mülteci anlaşmasının etkili olmadığını vurgulayan Seibert açıklamasında ayrıca "Anayasanın temel değerleri müzakereye açık değildir" ifadesini de kullandı.
Mainz Savcılığı soruşturma başlatmıştı
Mainz Savcılığı daha önce yaptığı açıklamada Böhmermann'ın Erdoğan'la ilgili şiiri nedeniyle kendilerine 20 kişisel suç duyurusunun yapıldığını belirtmişti.
Mainz'daki soruşturmanın Türk hükümetinin sözlü notası ile bağlantısı bulunmadığı belirtildi.
Savcılık Böhmermann hakkında Alman Ceza Kanunu'nun 'Yabancı devlet adamına hakaret etmek' suçunu düzenleyen 103. maddesi uyarınca soruşturma başlatmıştı.
Davanın açılabilmesi için ilgili kişinin şikayetçi olmasının yanı sıra Alman hükümetinin de davanın açılmasına onay vermesi gerekiyor.
'Yabancı devlet adamına hakaret' suçu üç yıla kadar hapis cezasını öngörüyor. Ancak hukukçular Böhmermann'ın ceza almasını beklemiyor, para cezası verilebileceğini belirtiyorlar.
Almanya Başbakanı Angela Merkel şiirin tepki çekmesinin ardından Başbakan Ahmet Davutoğlu'yla telefon görüşmesi yaparak, şiir metninin ‚kasıtlı olarak kırıcı bir biçimde' kaleme alındığını belirtmişti.
Alman medyasında yer alan haberlere göre Merkel bu adımıyla Türk hükümetini yumuşatmayı amaçlıyordu. Ancak bu olmadı.
Medyada Merkel'in Davutoğlu'na yönelik görüşmeyle, Böhmermann'ı yargılamış olduğu eleştirisi dile getirildi.
Alman hükümeti zor durumda
Şimdi Alman hükümetini zor bir karar bekliyor. Eğer Ankara'nın verdiği sözlü nota uyarınca Böhmermann hakkında hukuki süreç başlatılırsa, muhalefet, Ankara ile yapılan mülteci anlaşması nedeniyle taviz verildiği eleştirisini dile getirecek.
Şayet Alman hükümeti karşı yönde bir adım atarsa bu kez Ankara ile ilişkilerin gerilmesini göze alacak. Ayrıca yakın zamanda 'yabancı bir devlet adamına hakaret' suçundan herhangi bir dava açılmış değil.
Yeşiller eş Başkanı Simone Peter, 'Başbakan Merkel Türkiye'nin kendisine şantaj yapmasına izin vermemelidir' derken, partinin diğer eş Genel Başkanı Cem Özdemir, "Türkiye AB'ne üye olmak istiyorsa düşünce ve ifade özgürlüğüne saygı duymak, eleştiri yapan gazetecilere de alışmak zorundadır" dedi.
ZDF: Program devam edecek
Böhmermann'ın Erdoğan'la ilgili hakaret içeren şiirinin yer aldığı video, ZDF yönetimi tarafından internetteki arşivden silindi.
Açıklamada şiirin yayıncılık ilkeleri ile bağdaşmadığı için internetten silindiği belirtildi. ZDF yönetimi son açıklamasında ise Böhmermann'ın 'Neo Magazin Royale' adlı programının devam edeceğini vurgulayarak, Böhmermann'a destek verdi.
Varoufakis'ten destek
Böhmermann kamuoyundaki tartışmalardan uzak dururken, kendisine destek verenler açıklama yapıyor.
Yunanistan eski Maliye Bakanı Yannis Varoufakis bir zamanlar kendisini de mizah programına taşıyan Böhmermann'a destek çıktı. Varoufakis Twitter hesabından, "Avrupa önce Türkiye ile mülteci uzlaşmasına giderek ruhunu kaybetti. Şimdi ise mizah anlayışını kaybediyor. Böhmermann'dan elinizi çekin" mesajını paylaştı.
Onlarca dergi ve gazeteyi bünyesinde barındıran Axel-Springer Yayınevi yöneticisi Mathias Döpfner ve kabare sanatçısı Dieter Hallervorden de Böhmermann'a destek veren isimler arasında.
Hallervorden Facebook sayfasında paylaştığı, "Erdoğan lütfen benden de davacı ol" başlıklı şarkıda hem Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı, hem de Almanya Başbakanı Erdoğan'ı eleştirdi.
Ancak Alman medyasında Böhmermann hakaret içeren sözcüklere yer verdiği için şiiri "çirkin" diye nitelendirerek eleştirenler de var.
Örneğin Frankfurter Allgemeine Zeitung konuyla ilgili yorumunda, "Erdoğan mizah programında gayet iyi gerekçelerle eleştirilebilir. Ancak onu ‚sodomist diye nitelendirmek, mizah değil, ancak bir ergenin yapacağı iştir" görüşüne yer verdi.
