Akp, Anayasa Komisyonu’nda dokunulmazlıkların kaldırılmasına ilişkin milletvekilleri arasında kavgaların yaşandığı görüşmelerin ardından, son dakika önergesiyle bakanlar ya da milletvekilleri hakkında gelebilecek Meclis'e gönderilmemiş yeni fezlekelerin önünü kesti. Anayasa değişiklik teklifinin geçici birinci maddesinde yer alan ‘yürürlüğe girdi” ibaresi AKP’li komisyon üyelerinin kabul edilen önergesiyle “TBMM Genel Kurulu’nda kabul edildi” biçiminde değiştirildi. Bu değişiklikten sonra, savcılıklarda, Başbakanlık ve Adalet Bakanlığı'nda bekleyen, ancak TBMM’ye gönderilmeyen fezlekelerin, dönem sonuna bırakılması kesinleşmiş oldu.
AKPliler önergenin gerekçesinde, “Madde metninin anlamı netleştirilmiş ve uygulamada ortaya çıkabilecek tereddütler giderilmek amacıyla TBMM Genel Kurulun kabul tarihi esas alınmıştır. Çünkü metnin referanduma sunulması hâlinde kabul tarihi ile yürürlüğe girmesi arasında uzunca bir zaman aralığı olacaktır” dedi.
Anayasa Komisyonu’na sunulan AKP’lilerin önergesi şöyle:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Anayasa Komisyonu Başkanlığına;
Görüşülmekte olan 2/1028 esas numaralı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin çerçeve 1'inci maddesine bağlı geçici 20'nci maddesinin (1)’inci fıkrasında geçen "yürürlüğe girdiği" ibaresinin "Türkiye Büyük Millet Meclisinde kabul edildiği" şeklinde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.
Kabul edilen önergenin son hali şöyle:
“TBMM'de kabul edildiği tarihte; soruşturmaya, soruşturma ya da kovuşturma izni vermeyen yetkili mercilerden, Cumhuriyet başsavcılıklarından ve mahkemelerden Adalet Bakanlığına, Başbakanlığa, TBMM Başkanlığına veya Anayasa ve Adalet Komisyonu üyelerinden kurulu Karma Komisyon Başkanlığına intikal etmiş, yasama dokunulmazlığının kaldırılmasına ilişkin dosyaları bulunan milletvekilleri hakkında, bu dosyalar bakımından, Anayasanın "yasama dokunulmazlığı"nı düzenleyen 83. maddesinin, "Seçimden önce veya sonra bir suç işlediği ileri sürülen bir milletvekili Meclisin kararı olmadıkça tutulamaz, sorguya çekilemez, tutuklanamaz ve yargılanamaz" hükmü uygulanmayacak.
15 gün içinde dosyalar yargıya
Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 15 gün içinde; Anayasa ve Adalet Karma Komisyon Başkanlığında, TBMM Başkanlığında, Başbakanlıkta ve Adalet Bakanlığında bulunan yasama dokunulmazlığının kaldırılması istemi hakkındaki dosyalar, ilgili mercilere iade edilecek. Düzenleme, yayımı tarihinde yürürlüğe girecek ve halk oylamasına sunulması halinde oylanacak.
Mustafa Şentop 15 gün için ne dedi?
Anayasa Komisyonu Başkanı Mustafa Şentop, fezlekelerin yargıya 15 gün içinde intikali konusunda kavram karmaşasına açıklık getirdi. “Bu on beş gün içerisinde bütün bu intikallerin tamamlanması ve Adalet Bakanlığından da ilgili mercilere intikalinin sağlanmasıdır. Yoksa, Karma Komisyondan Meclis Başkanlığına on beş gün, Meclis Başbakanlığından Başbakanlığa on beş gün, Başbakanlıktan Adalet Bakanlığına on beş gün gibi her bir aşamada on beş gün değerlendirmesinin yanlış olduğunu düşünüyoruz.”
Şentop’un Anayasa Komisyonu’nda tutanaklara geçen konuşması şöyle:
Uygulamayla ilgili olarak, ikinci fıkrada, başlarken “…bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren on beş gün içinde…” diye başlayan kısımda tabii Karma Komisyondan, Meclis Başkanlığından, Başbakanlıktan, Adalet Bakanlığından intikaller söz konusu. Bunda doğru anlaşılması gereken şey şudur: Bu on beş gün içerisinde bütün bu intikallerin tamamlanması ve Adalet Bakanlığından da ilgili mercilere intikalinin sağlanmasıdır. Yoksa, Karma Komisyondan Meclis Başkanlığına on beş gün, Meclis Başbakanlığından Başbakanlığa on beş gün, Başbakanlıktan Adalet Bakanlığına on beş gün gibi her bir aşamada on beş gün değerlendirmesinin yanlış olduğunu düşünüyoruz. Doğru anlaşılması için bu açıklamayı yapma gereği gördüm. Birincisi bu. İkincisi, biz birinci fıkrada Anayasa’nın 83’üncü maddesinin ikinci fıkrasının birinci cümlesi hükmü uygulanmaz diyoruz.
Seçilenler yeniden dokunulmazlık kazanacak
Bir de malumunuz Anayasa’nın 83’üncü maddesinin dördüncü fıkrası var, o da şudur: “Tekrar seçilen milletvekili hakkında soruşturma ve kovuşturma Meclisin yeniden dokunulmazlığını kaldırmasına bağlıdır.” Dolayısıyla, bu hükme ilişkin bizim herhangi bir düzenlememiz olmadığı için burada, bu hükmün yerinde durduğunu, geçerli olduğunu dolayısıyla tekrar bir seçim olması hâlinde seçilenlerin dokunulmazlığını yeniden kazanacağını bu hüküm dolayısıyla burada ifade etmek istiyorum. Burada yanlış anlaşılmaları gidermek için Komisyon raporumuzda da bu konuda bu detaylar bulunacak.
