HÜLYA KARABAĞLI T24/ ANKARA
BDP Diyarbakır Milletvekili TBMM İnsan Hakları Komisyonu Üyesi Akın Birdal, 2002 -2011 dönemi arasında bölgede 325 kişinin kaybolduğunu söyledi. “Kayıpların listeleri var” diyen Birdal, İnsan Hakları Derneği (İHD) ve Mazlumder’in bu konu çalışmaları olduğunu söyledi.
Tolga Ceylan 2004 yılında kayboldu
Akın Birdal, T24’e ‘Cumartesi Anneleri’ ve TBMM’de kurulan ‘Kayıp Kişileri Araştırma’ Komisyonu’nu değerlendirdi. Hükümetin, 2002’den bugüne her hangi bir kayıp yaşanmadığına ilişkin iddiasının doğru olmadığını anlatan Birdal, “Bu hükümet döneminde bölgede son 9 yılda kayıp sayısı 325. Bunların listeleri var. Madem kayıp yok.? O zaman Tolga Ceylan’la ilgili niye TBMM’de komisyon var”?. Birdal, ‘Cumartesi Anneleri’nin Başbakan Tayyip Erdoğan’la görüşmesinde Tolga Ceylan’ın annesinin evladını 2004 yılında kaybettiğini söylediğine dikkat çekti.
Komisyonlar kurulamadı
BDP’nin siyasi cinayetleri kurban gidenler, kayıplar ve 1980 döneminin TBMM eliyle araştırılması için verdiği önergelerin desteklenmediğini hatırlatan Birdal, “Binlerce insan işkenceden geçti. Bunlar insanlığa karşı suçlar. Ama, iktidar bu komisyonların kurulmasını desteklemedi” Siyasi cinayetlerde yakınlarını kaybeden 28 ailenin oluşturduğu Toplumsal Bellek Platformu’nun bu cinayetlerin aydınlatılması için geçtiğimiz yıl iktidar ve muhalefetle yüz yüze görüştüklerini söyleyen Birdal, “TBMM turunda, Platform üyelerine olumlu mesajlar verildi. Ancak, aradan geçen süre içinde bir adım bile atılmadı”.
Diyarbakır’da 222 kişiye dayak
Birdal, İHD Diyarbakır Şubesi’nin hak ihlalleri ve ihlal biçimleriyle ilgili bir rapor hazırladığına dikkat çekti ve şu bilgileri verdi: Gözaltında işkence ve kötü muamele 47 kişi. Köy korucuları tarafından yapılan işkence ve kötü muamele 32 kişi. Gözaltı yerleri dışında işkence ve kötü muamele 122 kişi. Toplumsal gösterilerde güvenlik güçlerinin müdahalesi sonucu dövülen ve yaralanan 222 kişi, özel güvenlik görevlilerince işkence ve kötü muameleye maruz kalanlar 6 kişi, okulda şiddet 21 kişi.
İşkence ve kötü muameleye karşı BM Sözleşmesi
Türkiye’nin işkence ve kötü muameleye karşı mücadelede Birleşmiş Milletler İşkenceye Karşı Uluslararası Sözleşme’sin Ek Protokolü’nü 5 yıl sonra TBMM’den geçirdiğini anlatan Birdal’a göre protokol oldukça önemli ve Türkiye’ye bir çok yükümlülük getiriyor. Protokolle ilgili değerlendirmesi şöyle:
“İşkence ve diğer kötü muamele biçimlerinin önlenmesi amacıyla uzman kurulların, alt mekanlarına düzenli ziyaretini, bu alıkonulan yerlere, işkence yapılan yerlere düzenli ziyaretlerini öngören bir sistemin kurulması öngörülüyor. Uluslararası ziyaretleri gerçekleştirmek için farklı disiplinlerden, bağımsız on kişiden oluşacak bir uluslararası alt komite kurulacak, bununla bağlantılı ulusal önleme mekanizması oluşturulacak. Türk hukuk sisteminde denetim ve izleme mekanizması olarak il ve ilçe insan hakları kurumları, ceza infaz kurumları ve tutuk evleri izleme kurulları, Ceza Muhakemeleri Kanunu’nda, sadece nezarethanelere ilişkin bir denetim yetkisi ki bunlar bugüne değin amacına tam uygun bir işlev yerine getirememişlerdir ama bu Protokol’le birlikte önemli bir rol yerine getirilecek”.
