Anadolu Kültür’ün hazırladığı Adalet Atlası podcast serisinin bugün yayınlanan son bölümünde sağlığın adaletle kesişim noktaları organ nakillerinden yola çıkarak konuşuluyor. Tıbbi antropoloji alanından Aslıhan Sanal, organ nakli cerrahı Cüneyt Kayaalp ve tıp hukukçusu Özge Yücel, sağlık hakkını ve sınırlarını devlet mekanizmaları, doktor tercihleri ve toplumsal diğerkâmlık üzerinden anlatıyor.
Oyuncu Nezaket Erden’in, Aslıhan Sanal’ın Metis’ten çıkan “Yeni Organlar Yeni Hayatlar: Organ Nakli, Ahlak ve Ekonomi” kitabından bir hikâyeyi seslendirmesiyle açılan bölümde hem canlıdan canlıya hem kadavradan nakil süreçleri konu ediliyor.
Hazal Özvarış’ın moderatörlüğünü yaptığı “Yaşam ve ölüm arasında organ nakli” başlıklı bölümde yanıtı aranan bazı sorular şöyle:
Aile içi organ nakillerinde nasıl bir ahlak ekonomisi yürüyor? Sağlık hizmetlerindeki eşitsizlik ve adaletsizlikler organ nakillerine nasıl yansıyor? Doktorlar, organ bağışı için gereken beyin ölümü beyanında neden bulunamıyor? Dağıtıcı adalet, az sayıda kadavranın bölüşümünde nasıl işliyor? Aile üyeleri, bağış vasiyetlerini nasıl yok sayabiliyor? Öldükten sonra bedenlerimiz kime ait oluyor?
Bölümü dinlemek için:
Adalet Atlası nedir?
Adalet Atlası, Anadolu Kültür tarafından hazırlanan farklı alanlarda yaşanan güncel hak ihlallerinden yola çıkan ama adaleti hukukla sınırlamayan bir podcast serisi. Serinin 2020-2021’de yayınlanan 15 bölümlük ilk sezonunda müzikten adli tıbba, yapay zekadan sinemaya pek çok alanın adaletle kesişim noktaları konuşuldu. Her bir bölümde akademiden sanata farklı disiplinden iki veya üç konuk, Hazal Özvarış moderatörlüğünde soruları yanıtlarken adil olanın ne olduğuna nasıl karar verdiğimize, Orta Çağ’da yargılanan hayvanlara, Ahmet Hamdi Tanpınar gibi gözde yazarların yazmadıklarıyla adalet anlayışımızı nasıl şekillendirdiğine, iktisadi eşitsizliklerin video oyunlarındaki temsiline ve daha pek çok konuya değindi. Serinin, yeni sezonunda adalete ilişkin henüz konuşmadığımız temalar yeni konuklarla birlikte ele alınıyor. Yine 15 bölümden oluşacak yeni sezonda, büyürken yaşanan ahlak gelişiminden yetişkinlerin çocukların özerkliğini nasıl yok sayabildiğine, devlet suçlarını ispat etmekten mülkiyet hakkı ihlallerine kadar pek çok konuya değiniliyor. Oyuncuların, konulara dair okuma parçaları seslendirdiği bölümlerde, bugüne, geçmiş ve gelecek ile birlikte bakılıyor ve adaletsizliklerle biçimlenen bugünden yarına nasıl bir adalet anlayışı devrettiğimiz sorgulanıyor.
Neden podcast, neden bu bölümler?
Anadolu Kültür, üniversitelerin kapatıldığı, ifade özgürlüğünün çeşitli yollarla sınırlandırıldığı günümüzde adaleti en baştan düşünmeye ihtiyaç duyanlara ulaşabilmek için araç olarak podcasti seçti.
Pandemi dönemine denk gelişiyle, çoğu çevrimiçi yapılan sohbetlerde hangi konuların ele alınacağını Danışma Kurulu belirledi. Kurulda, psikososyal çalışmalar ve film sosyolojisi alanlarında çalışan akademisyen Umut Tümay Arslan, hukuk sosyolojisi, insan hakları ve devlet kuramı çalışan hukukçu Kasım Akbaş, Altyazı Fasikül: Özgür Sinema projesinin yürütücüsü sinema yazarı Senem Aytaç, geçmişle yüzleşmenin yanı sıra nörobilim ile adalet ilişkisini araştıran hukukçu Ozan Erözden, feminist hukuk teorisi ve Nazi dönemi hukuk uygulamalarını çalışan hukukçu Ceren Akçabay ve Osmanlı edebiyatları ve karşılaştırmalı edebiyat alanında çalışan akademisyen Mehmet Fatih Uslu yer aldı.
Yeni bölümlere ne zaman, nasıl ulaşabilirsiniz?
Adalet Atlası’nın 2. sezonu 17 Şubat 2022 itibariyle başladı ve her perşembe yeni bir bölüm tüm podcast mecralarında yayına giriyor. Spotify ve Apple gibi platformların yanı sıra dinleyiciler, içeriğe YouTube ve Anadolu Kültür’ün internet sitesinden ulaşabilir. Bölümlere dair daha fazlasına erişmek isteyenler, konukların konuya dair önerdiği kaynakları ve diğer ilgili paylaşımları serinin sosyal medya hesaplarından (Facebook, Twitter, Instagram) takip edebilir.
