Orta Doğu’da gerilim artarken, ABD bölgeye bir güdümlü füze denizaltısı gönderdi. ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı John Kirby, "İran ya da vekillerinin bu hafta saldırı düzenleme ihtimaline karşı hazırlandıklarını açıklarken, ABD, İngiltere, Fransa, İtalya ve Almanya İran'a "saldırı tehdidini geri çekme" çağrısı yaptı.
ABD Savunma Bakanlığı Pentagon’dan yapılan yazılı açıklamada, Savunma Bakanı Lloyd Austin’in USS Georgia güdümlü füze denizaltısını bölgeye gönderdiği belirtildi.
Denizaltı 154 Tomahawk seyir füzesi taşıyor. Bunlar karadaki hedefleri vurmakta kullanılıyor.
Washington ayrıca, F-35 savaş uçakları taşıyan USS Abraham Lincoln uçak gemisine bölgeye yolculuğu hızlandırma talimatı verdi.
Uçak gemisi, bölgedeki bir Amerikan gemisiyle görev değişimi için gönderilmişti.
Washington’ın bu hamleleri, Hizbullah’ın üst düzey bir komutanı ve Hamas’ın siyasi lideri İsmail Haniye’nin suikast sonucu öldürülmesinden sonra bölgede gerilimin tırmanmasını izliyor.
Aynı zamanda, ABD’nin İsrail’i İran’dan gelebilecek herhangi bir misillemeye karşı savunmaya yardımcı olma kararlılığının da bir işareti olarak görülüyor.
Austin de müttefiklerini korumak için “mümkün olan her adımı atacaklarını” söyledi.
Hamas lideri İsmail Haniye’nin 31 Temmuz’da Tahran’da öldürülmesinin ardından İran’ın ne zaman ve nasıl bir tepki verebileceği yakından izleniyor.
İran Haniye suikastından İsrail’i sorumlu tuttu ve karşılık verecekleri taahhüdünde bulundu.
İsrail henüz suikastla ilgili bir yorum yapmazken suikastın arkasında olduğuna yönelik yaygın bir inanç var.
İran’ın ne yapmayı planladığı belirsizliğini koruyor.
Bu arada, İsrail’e bir olası saldırı da İran destekli Hizbullah örgütünden gelebilir.
Örgüt, üst düzey komutanı Fuad Şükr’ün Beyrut’taki suikastla öldürülmesine yanıt vereceğini belirtmişti.
Kirby: İran ya da vekilleri bu hafta saldırabilir
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı John Kirby, Pazartesi günü gazetecilere yaptığı açıklamada, 'İran ya da vekillerinin bu hafta Orta Doğu'da büyük saldırılar düzenlemesi ihtimaline karşı hazırlandıklarını' belirtti.
Kirby, "[Saldırıların] Potansiyel zamanlamasına dair İsrailli mevkidaşlarımızla aynı endişe ve tahminleri paylaşıyoruz. Ciddi olabilecek bir dizi saldırıya hazırlıklı olmak zorundayız" dedi.
Kirby, kendisini savunmak zorunda kalırsa İsrail'e destek olmaya devam edeceklerini de ekledi.
ABD, İngiltere, Fransa, İtalya ve Almanya’dan İran'a çağrı
İngiltere Başbakanı Keir Starmer, İran'ın yeni cumhurbaşkanıyla yaptığı telefon görüşmesinde İran'ı İsrail'e saldırmaktan "kaçınmaya" çağırdı.
Başbakanlık konutundan gelen açıklamaya göre Keir, Mesud Pezeşkiyan’a “sakin olma” ve “dikkatle değerlendirme yapma" çağrısında bulundu.
Eski Başbakan Boris Johnson'ın eski İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ile görüştüğü Mart 2021'den yana bu, bir İngiltere başbakanı ile bir İran cumhurbaşkanı arasındaki ilk görüşme.
30 dakikalık görüşme, ABD, İngiltere, Fransa, İtalya ve Almanya’nın ortak bir bildiri yayınladığı zamana denk geldi.
Bildiride, “İran İsrail'e yönelik devam eden askeri saldırı tehdidini geri çekmeye" çağrıldı ve “böyle bir saldırının gerçekleşmesi halinde bölgesel güvenlik için doğabilecek ciddi sonuçların görüşüldüğü” kaydedildi.
Telefonda konuşan liderler ayrıca "İsrail'in İran saldırganlığına ve İran destekli terörist grupların saldırılarına karşı savunulmasına" desteklerini dile getirdiler.
ABD'den müzakerelere dönüş çağrısı
Öte yandan Biden yönetimi İsrailli rehinelerin serbest bırakılmasıyla sonuçlanacak Gazze’deki ateşkesin bölgedeki gerilimi azaltmanın en iyi yolu olduğuna inanıyor ve geçen Perşembe günü müzakerelere geri dönüş çağrısı yaptı.
Hamas ise, ABD’nin görüşmeleri canlandırma çabalarına, İsrail’in zaten masada olan anlaşmayı uygulamaya zorlanması gerektiği karşılığını verdi.
Hamas ayrıca, yeni müzakere turlarına girişmek yerine, ateşkes görüşmelerinin daha önceki planlar temelinde yürütülmesi gerektiğini vurguladı.
Ancak açıklamada, prensip olarak görüşmelere geri dönüş işareti verildi.
Washington daha önce görüşmelerden sonuç alınamamasından Hamas’ı sorumlu tutuyordu.
Ancak İsrail basınındaki haberlerde, ABD’nin giderek artan oranda koalisyon hükümetindeki anlaşmaya karşı çıkan aşırı sağcıları tatmin etmek isteyen İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu’yu kısmen sorumlu görmeye başladığı belirtildi.
Beyaz Saray geçen hafta ilk kez İsrail hükümetinin bir üyesini, Maliye Bakanı Bezalel Smotrich’i açıkça eleştirdi.
Smotrich Hamas’a teslim olmak anlamına geleceği için İsrail’in ABD’nin ateşkes görüşmeleri baskısına karşı çıkması gerektiğini söylemişti.
Ulusal Güvenlik Sözcüsü John Kirby de Smotrich’in “çok yanlış” olduğunu söylemiş ve onu yanlış iddialarda bulunmakla suçlamıştı.
