Avrupa Birliği (AB) Bakanı Volkan Bozkır, 29 Kasım'da Brüksel'de yapılacak Türkiye AB zirvesinde, Türkiye'nin AB üyeliği sürecine ilişkin önemli başlıkların ele alınacağını belirterek, ekonomik ve parasal politikalara ilişkin 17. faslın Aralık ayının ortalarında açılmasının kararlaştırıldığını söyledi.
Türkiye’nin AB’ye üyelik sürecinde açılmasını istediği 6 yeni fasıldan biri olan 17. fasıl, üye devletlerin merkez bankalarının bağımsızlığı, kamu sektörünün merkez bankaları tarafından finansmanının yasaklanması ve kamu kesiminin finansal kurumlara imtiyazlı erişiminin önlenmesi konularını içeriyor.
Türkiye, 2005 yılında başlayan AB katılım müzakereleri sürecinde, bugüne kadar müzakerelere konu 33 fasıldan 14'ünü açarken sadece bir faslı kapatabildi. Ankara'nın, AB'ye açılması talebinde bulunduğu 6 fasıl şöyle: Enerjiyle ilgili 15. fasıl, ekonomik ve parasal politikalarla ilgili 17. fasıl, yargı ve temel haklarla ilgili 23. fasıl, adalet, özgürlük ve güvenlikle ilgili 24. fasıl, eğitim ve kültürle ilgili 26. fasıl ve dış, güvenlik ve savunma politikalarıyla ilgili 31. fasıl.
Türkiye'nin yeni fasıl açılması çağrısına Avrupa Parlamentosu (AP) üyeleri Kasım ayının ilk haftası destek vererek, "Artık yeni fasılların açılması ve katılım müzakerelerine yoğunlaşılmasının zamanının geldiğini" söylemişti.
17. faslın kapsamı
Avrupa Birliği Bakanlığı sitesinde yer alan bilgilere göre; ekonomik ve parasal politikaların ele alındığı 17. faslın kapsamı, üye devletlerin merkez bankalarının bağımsızlığı, kamu sektörünün merkez bankaları tarafından finansmanının yasaklanması ve kamu kesiminin finansal kurumlara imtiyazlı erişiminin önlenmesi konularını içeriyor. Serbest rekabete dayanan açık piyasa ekonomisi prensibi, tek para politikası ve fiyat istikrarını muhafaza hedefleri ile uyum faslın temelini oluşturuyor.
Bu alandaki müktesebat temel olarak "Avrupa Birliği'nin İşleyişine Dair Antlaşma"nın 119. maddesi (eski md.4) ve “Ekonomik ve Parasal Politikalar” başlığındaki 120-144. maddeler (eski md. 98-124) ile düzenleniyor.
Ekonomik ve parasal politika alanında koordinasyonun çerçevesini Ekonomik ve Parasal Birlik (EPB) oluşturuyor. EPB kapsamında, üye ülkelerin ekonomi politikalarında eşgüdüm sağlamaları ve İstikrar ve Büyüme Paktı’nın mali gözetim koşullarına tabi olmaları bekleniyor. Yeni üye olacak devletlerin, Antlaşmalarda geçen Maastricht Kriterlerine uyum sağlamak suretiyle Birliğe katılım ertesinde Euro’yu para birimleri olarak kabul etmeleri bekleniyor.
Fasıl için 'pozisyon belgesi' 2007'de sunulmuştu
Türkiye, 17. fasılla ilgili müzakere pozisyon belgesini Avrupa Komisyonu’na 9 Mart 2007’de sunmuştu. 26 Haziran 2007 tarihindeki AB Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi’nde, Fransa’nın bu faslın doğrudan tam üyelikle bağlantısı olmasını ileri sürmesi üzerine, fasla ilişkin Türkiye’nin müzakere pozisyon belgesi ele alınmamış ve AB tarafından Ortak Tutum Belgesi hazırlanmamıştı.
Türkiye’nin AB'ye üyelik süreci nasıl başladı?
Vikipedia’da yer alan bilgilere göre; Türkiye'nin Avrupa Birliği üyelik süreci, 1963 yılında Türkiye'nin Avrupa Ekonomik Topluluğu ile ortaklık anlaşması imzalamasıyla başlayan ve 1987 yılında tam üyeliğe başvurmasıyla ivme kazanan süreçtir. 1999 yılında AB üyeleri tarafından aday olarak kabul edilen Türkiye, 2005 yılında tam üyelik müzakerelerine başladı. 2007 yılında, Türkiye 2013 yılına kadar AB hukukuna uymayı hedeflediklerini belirtti ancak Brüksel, üyelik için son tarih olarak bunu reddetti. 2006 yılında Avrupa Komisyonu Başkanı José Manuel Barroso, üyelik sürecinin en az 2021 yılına kadar süreceğini belirtti.
