Türkiye'de "un kurdu" diye bilinen böceğin larvalarının gıda maddelerine katılması gündemde. Avrupa'da larvaların atıştırmalık ve makarna gibi yiyeceklerde kullanımı için yeşil ışık çıktı. Avrupa Birliği Gıda Güvenliği Kurumu (EFSA), un kurdunun gıda sanayisinde kullanımı için olumlu görüş bildirdi. EFSA, un kurdunun solucan görünümlü ve sarı renkli larvalarının "hem kurutulmuş halde bütün olarak hem de toz halinde" kullanılabileceğini kaydetti. Kurum, larvaların tüketilmesinin insan sağlığı açısından tehlike oluşturmadığını belirtti.
EFSA'nın raporu, un kurdunun "yeni tür gıda maddeleri" sınıflandırmasına sokulması için yapılan başvuru üzerine geldi. EFSA uzmanları, larvanın ağırlıklı olarak protein, yağ ve diyet lifleri içerdiğini, bundan dolayı tüketiminin "fizyolojik dezavantaj" oluşturmayacağını bildirerek, zehir ihtivasını inceleyen toksikolojik araştırmalarda da endişe verici bir bulguya rastlanmadığını kaydetti.
EFSA raporunda kontaminasyonun sadece böceğe verilen yemin zehirli maddeler ihtiva etmesi durumunda görüldüğü de belirtildi. Uzmanlar, böcek ihtiva eden ürünlerde gıda alerjilerine de dikkat edilmesi gerektiğini vurguladı.
İlk olarak çikolata, makarnada kullanılacak
EFSA uzmanlarından Ermolaos Ververis, "EFSA'nın bu ilk risk değerlendirmesi, AB çapında ilk izinlerin verilmesinin yolunu açabilir" dedi. AB ve üye ülkeler, EFSA'nın değerlendirme raporu temelinde un kurdunun örneğin proteinli çikolatalarda, makarna gibi unlu mamüllerde ya da mangalda larva şeklinde kullanılmasına yeşil ışık yakabilecek.
EFSA uzmanlarından Wolfgang Gelbmann da larvaların atıştırmalıklar ve makarnalar gibi belli gıda gruplarında test edildiğine dikkat çekerek, böceklerin nasıl beslendiğinin de önem taşıdığını belirtti.
AB'nin 2015 yılındaki kararnamesiyle yenilikçi gıda maddelerinin değerlendirme ve izin işlemlerinin kolaylaştırılması ve Avrupa çapında merkezileştirilmesi hedeflenmişti. EFSA verilerine göre şu an böcek içerikli 14 ürünle ilgili daha inceleme yürütülüyor. Böcekler, çevreye fazla zarar vermemeleri ve yüksek besin değerleri nedeniyle sürdürülebilir bir protein kaynağı olarak görülüyor.
Dünyanın pek çok bölgesinde cırcır böceği, çekirge, un kurdu gibi böcekler günlük beslenmenin parçası konumunda. Avrupa'da ise böcek içeren gıda maddelerinin satışı yasak olmamasına rağmen çok küçük bir piyasaya sahip. Aralarında Almanya ve Avusturya'nın da bulunduğu bazı AB ülkelerinde böcek içeren atıştırmalık ve makarnalar özel kurallara tabi olarak satılıyor.
Ancak henüz AB çapında verilmiş bir izin bulunmuyor. EFSA'nın raporu bu yönde önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. AB Komisyonu ve üye ülkelerin satış ve dağıtım kriterleri üzerinde nihai anlaşmaya varmaları sonrasında AB çapında satış izninin çıkması bekleniyor.