AB, 4 Mayıs’ta Schengen’e vize muafiyeti için gerekli 72 şarttan 67’sini Türkiye’nin karşıladığını açıklamıştı. Ancak gerekli adımların atılmaması nedeniyle yerine getirilmeyen şartların sayısı 5’ten 7’ye çıktı. Brüksel ile Ankara arasında varılan 18 Mart mutabakatının uygulanmasına ilişkin açıklanan ikinci değerlendirme raporuna göre, vize serbestisi karşılığı mülteci mutabakatında Türkiye'nin hâlâ yerine getirmesi gereken 7 kriter olduğunu belirttildi. AB Komisyonu, Ankara’nın ayak dirediği "Terörle Mücadele Yasası’nın (TMY) değişmesinde ısrarını sürdürdü.
Cumhuriyet'ten Duygu Güvenç'in haberine göre, bunlardan ikisinin ancak uygulamayla hayata geçeceğini anımsatan komisyon, “Terörizm ile ilgili yasayı ve uygulamaları Avrupa standartları ile uyumlu olacak şekilde gözden geçir, özellikle de terör tanımını, tanımın kapsamını daraltacak şekilde ve orantısallık kriterini getirerek düzenle” dedi.
AB'nin beklendiği adımlar şöyle:
- GRECO’nun tavsiyeleri doğrultusunda, yolsuzluğu önlemek için bir yol haritası oluşturulması
- Kişisel veriler kanununun AB standartlarıyla uyumlu hale getirilmesi, verileri koruyacak olan kurumun bağımsızlığının sağlanması, uygulayıcaların sorumluluklarının yasayla belirlenmesi
- EUROPOL ile operasyonel olacak işbirliği anlaşması imzalanması
- Cezai konularda AB üye ülkeleriyle etkili bir adli işbirliğinin sağlanması
- Terörle mücadele kanununun tanımının ve uygulamasının değişmesi; kapsamının daraltılması ve orantılı uygulanması.
İkinci değerlendirme raporu açıklandı
Hürriyet'ten Güven Özalp'ın haberine göre, Brüksel ile Ankara arasında varılan 18 Mart mutabakatının uygulanmasına ilişkin ikinci değerlendirme raporunu açıklayan AB Komisyonu’nun İçişleri ve Göçten Sorumlu Üyesi Dimitris Avramopoulos, Türkiye’nin 72 kriterden 65’ini karşıladığını söyledi.
AB Komisyonu, 4 Mayıs’taki değerlendirmesinde karşılanan kriter sayısını 67 olarak belirlemişti. Kriter sayısının 7’ye yükselmesi tamamen teknik nedenlerden kaynaklanıyor ve ardında herhangi bir siyasi yaklaşım yok.
AB Komisyonu’nun vize muafiyeti için olumlu görüş bildirdiği 4 Mayıs’ta iki kriter tarih nedeniyle fiilen uygulanma durumunda olmadığından ‘karşılanmamış’ sayılmamıştı. Bu kriterler Geri Kabul Anlaşması’nın uygulanması ve biyometrik pasaportların Avrupa standartlarına yükseltilmesiydi. Geçen sürede Türkiye’nin bu alanlarda adım atmaması nedeniyle AB Komisyonu artık bu iki kriteri de karşılanmayan kriterler arasında sayıyor. Avramopoulos, kriterlerin karşılanması konusunda taraflar arasında ‘iyi bir anlayış’ sağlandığının altını çizdi. Terörle Mücadele Yasası bağlantılı kriter, en sorunlu unsur olmayı sürdürüyor.
Takvim muğlaklaştı
Vize muafiyeti için belirlenen 1 Temmuz hedefi artık tamamen devreden çıkarken AB Komisyonu da takvim konusundaki tavrını muğlaklaştırdı. Ankara’nın yeni hedefi Ekim 2016 olarak belirlense ve bu hedef Brüksel tarafından da ‘makul’ bulunsa da Komisyon muafiyet için spesifik bir tarih belirtmekten kaçınıyor. Avramopoulos, ‘Ne zaman’ sorusuna “Türkiye kriterleri ne zaman karşılar ve siyasi onay vericiler ne zaman karar verirse o zaman” dedi.
Mutabakat işliyor
AB Komisyonu, 18 Mart mutabakatının işleyişinden ise memnun. Mülteciler konusunda Türkiye’nin üzerine düşenleri yapmayı sürdürdüğü ve anlaşmanın sonuç doğurduğu belgeye yansıtıldı. Anlaşma devreye girmeden Türkiye’den Yunan adalarına günlük geçiş ortalaması 1.740 iken 1 Mayıs’tan bu yana bu sayı ortalama 47’ye düştü. Anlaşmadan beri, bugüne kadar Yunan adalarından Türkiye’ye gönderilenlerin sayısının 462, Türkiye’den AB ülkelerine yerleştirilen Suriyelilerin sayısı ise 511 oldu.
