Hamilelik boyunca anne adayının ve bebeğin sağlığını ciddi tehlikelere sokabilen rahatsızlıklardan biri diyabettir. Hamile kalmadan önce diyabet hastalığı olan anneler gerekli önlemleri en başında alabiliyorken hamileliği sırasında diyabetle tanışan anne adayları bu kadar şanslı olamayabiliyor.
VKV Amerikan Hastanesi Kadın Sağlığı Ünitesi uzmanlarından ve www.tupbebek.com sitesi medikal direktörü Dr. Senai AKSOY hamilelikte diyabet ile ilgili en önemli 7 soruyu yanıtladı.
1. Hamilelikte diyabet nasıl teşhis edilir?
Hamileliğin 24. veya 28. haftalarında oral glikoz tolerans testi denilen testler yapılır. Bu testlerin sonucunda kan şekeri olması gerekenin üzerinde çıkarsa buna gestasyonel diyabet denir.
2. Gestasyonel diyabet daha çok kimlerde görülür?
En çok gestasyonel diyabet teşhisi konan anne adayları genellikle daha önceki hamileliklerinde gestasyonel diyabet geçirenler, önceki hamileliklerinde iri bebek veya anomalili bebek doğuranlar, birden fazla düşük yapanlar, obez, yani aşırı kilolu olanlar, yakın akrabalarında diyabet olanlar ve hamilelikleri esnasında aşırı kilo alanlar.
3. Gestasyonel diyabet teşhisi konan anne adayı neden diyet yapmalı?
Hamilelikte şeker hastalığı yani diyabet, hem anne hem de bebek için tehlikeli bir hastalık. Daha önce ki yıllarda hem anne hem de bebek ölümlerine yol açan diyabet, günümüzde düzenli kontroller ve beslenme uzmanları tarafından hazırlanan beslenme planıyla kontrol altına alınabiliyor. Diyabet, bebeğin düşmesi, annede körlük ve böbrek yetmezliği riskini yüzde 50 artırıyor. Bundan dolayı diyabet, hamilelikte dikkatle takip edilmesi gereken bir hastalıktır. Anne adaylarında kan şekeri kontrol altına alınamadığı takdirde bir takım komplikasyonlar oluşur. Hiperglisemi yani kan şekerinin yükselmesi sonucunda ölü doğum ve düşük riski artar, üriner sistem enfeksiyonları gelişir, hipertansiyon, renal yetmezlik, preeklemsi, eklemsi sorunları anne ve bebeğin yaşamını tehlikeye sokar. Bu nedenle gestasyonel diyabette diyet çok büyük önem taşır.
4. Gestasyonel diyabette diyetin önemi nedir?
Anne adayına uygulanan diyet sayesinde hamilenin fizyolojik gereksinimlerinin karşılanır, besin öğeleri yedeği dengede tutulur, bebeğin büyüme ve gelişmesi sağlanır, gün içerisinde kan şekerinin kontrol altına alınması sağlanır.
5. Diyet bebeğin gelişimi olumsuz etkiler mi?
Diyetin anne veya bebeğin sağlığını tehlikeye sokmaması için mutlaka bir beslenme uzmanı gözetimde yapılmalı. Ancak bu şekilde bebek sağlıklı gelişir ve annenin kan şekeri kontrol altında tutulabilir.
6. Sadece şekerli besinlerden vazgeçmek anneyi korur mu?
Sadece şeker ve şekerli besin maddelerinden vazgeçmek gestasyonel diyabetin tedavisinde yeterli değil. Önemli olan günlük alınan besinlerin karbonhidrat, yağ ve protein bakımından dengeli alınması. Beslenme programı 3 ana ve 3 ara öğün olmak üzere az az, sık sık beslenme üzerine kurulmalı. Ayrıca günlük alınması gereken enerjinin dengeli bir şekilde öğünlere bölünmesi de beslenme programının temelini oluşturur.
7. Meyve gibi doğal gıdalarda tehlikeli olabiliyor mu?
Meyvenin yapısında fruktoz denilen meyve şekeri vardır. Bundan dolayı tek başına ve alınması gereken miktarların üzerinde tüketildiğinde kan şekerini yükseltebilir. Ancak beslenme uzmanlarının uygun gördüğü beslenme programlarında bulunan meyveler miktar olarak almanız gereken değerlerde olur. Ayrıca meyvenin yanında protein içeren süt, yoğurt, peynir gibi besinler tüketileceğinden kan şekerini yükseltici etki göstermez. Bunun dışında günlük almanız gereken vitamin ve mineraller açısından destek olur.
