Kültür-Sanat

61. Uluslararası Antalya Altın Portakal Film Festivali kapsamında "Sinema Çalıştayı" düzenlenecek

10–12 Ekim'de düzenlenecek çalıştayda sinema filmlerinin yaratım, yapım ve dağıtım sürecine ilişkin temel sorunlar toplam dokuz oturumda tartışılacak

08 Ekim 2024 10:06

T24 Kültür Sanat

Bu yıl 61'incisi düzenlenen Uluslararası Antalya Altın Portakal Film Festivali, sinemanın sorunlarını, sektörün tüm taraflarıyla ele alacak geniş katılımlı bir ortamda masaya yatıracak. 10-12 Ekim arasında gerçekleştirilecek "Sinema Çalıştayı"nda dokuz oturumun yanı sıra yönetmenler Tolga Karaçelik ve Ümit Ünal'ın katılacağı bir de panel yer alacak.
 
61. Uluslararası Antalya Altın Portakal Film Festivali, sinemanın güncel sorunlarının çözümüne katkıda bulunmak için meslek örgütleri, dernekler, sendikalar ve sinema akademisyenlerini bir araya getiriyor. Festival kapsamındaki "Sinema Çalıştayı"nda buluşacak katılımcılar, Türkiye'de sinemanın güncel sorunlarını farklı başlıklar altında ele alacak.
 
10–12 Ekim'de düzenlenecek çalıştayda sinema filmlerinin yaratım, yapım ve dağıtım sürecine ilişkin temel sorunlar toplam dokuz oturumda tartışılacak. Akademisyen ve meslek profesyonelleri ile dernek, vakıf, meslek birliği, sendika ve ilgili devlet kurumları temsilcilerinden oluşacak çalışma grupları, her biri üç saat sürecek oturumlarda ilgili başlıkları değerlendirerek sonuç bildirgelerine imza atacak.
 
Çalıştayda ayrıca bir de panel gerçekleştirilecek. 11 Ekim saat 14.00'teki "Anlatı ve Söylem Yapısı Bağlamında Türkiye'de Bağımsız Sinema" başlıklı panelin konukları, yönetmenler Tolga Karaçelik ve Ümit Ünal olacak. Panelin moderatörlüğünü ise çalıştay koordinatörü Perihan Taş Öz üsteleniyor.

"Sinemada Telif Hakları Sorunları"

Çalıştayın, "Sinemada Telif Hakları Sorunları" başlıklı ilk oturumu, İstanbul Kültür Üniversitesi'nden Prof. Dr. Okan Ormanlı moderatörlüğünde 10 Ekim saat 14.30'da başlayacak. Film sektöründe yurt içi telif toplama sürecinde yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri ile "Türkiye'de ve dünyada özel kopyalama bedeli (copyright levy) uygulaması nasıl sağlanabilir?" gibi başlıklarına odaklanılacak oturumun konuşmacıları arasında Ahmet Edebali/ Film Yapımcıları Meslek Birliği (FİYAB), Ayhan Sonyürek/ Senaryo ve Diyalog Yazarı Sinema Eseri Sahipleri Meslek Birliği (SENARİSTBİR), Avukat Eylem Akkayalı/ Sinema Eseri Sahipleri Federasyonu (SEF), Mehmet E. Soyarslan/ Türkiye Sinema Eserleri Sahipleri Meslek Birliği (SESAM), Mehmet Güleryüz/ Sinema ve Televizyon Eseri Sahipleri Meslek Birliği (SETEM), Renan Bilek/ Sinema Oyuncuları Meslek Birliği (BİROY) ve Tunç Davut/ Sinema Eseri Sahipleri Meslek Birliği (SİNE-BİR) yer alıyor.

"Sinemada Akademi- Sektör İş Birliği"

İlk günün, Akdeniz Üniversitesi'nden Prof. Dr. Emine Uçar İlbuğa moderatörlüğünde gerçekleştirilecek, ikinci oturumuysa "Sinemada Akademi- Sektör İş Birliği" başlığını taşıyor. 14.30'da başlayacak oturumda; Türkiye'de sinema eğitimi müfredatı, mevcut düzenlemeler ve iyileştirme önerileri, Türkiye'de sinema bölümü mezunlarının istihdam koşulları ve akademi- sektör iş birliğini geliştirme modelleri konuları ele alınacak. Oturumun katılımcıları Doç. Dr. Ayşe Toy Par/ Galatasaray Üniversitesi, Doç. Dr. Ece Vitrinel/ Galatasaray Üniversitesi, Hakan Kasırga/ Görüntü Yönetmenleri Derneği (GYD), Osman Özcan/ Sinema Televizyon Sendikası ve Sadullah Şentürk/ SİNE-BİR olacak.

"Türkiye'de Film Festivalleri" 

Çalıştayın ilk günündeki son oturumsa Mersin Üniversitesi'nden Prof. Dr. Senem Ayşe Duruel Erkılıç moderatörlüğünde gerçekleştirilecek. "Türkiye'de Film Festivalleri" başlıklı oturumun katılımcıları; Aydın Orak/ Film Yönetmenleri Derneği (FİLM-YÖN), Deniz Yavuz/ Antalya Altın Portakal Film Festivali, Doç. Dr. Hakan Aytekin/ Belgesel Sinemacılar Birliği (BSB), Doç. Dr. Hakan Erkılıç/ Mersin Üniversitesi, Haydar Işık/ Malatya Film Festivali, İsmail Timuçin/ Adana Altın Koza Film Festivali, Nida Yılmaz/ Türkiye Belediyeler Birliği, Özgür Balcı/ İşçi Filmleri Festivali ve sinema yazarı Vecdi Sayar. Katılımcılar; Türkiye'de film festivallerinin kent- sinema ilişkisi bağlamında analizi, sürdürülebilirlik açısından film festivalleri, belediye- festival ilişkisi ve festivaller ve sansür gibi konu başlıklarını değerlendirecek.
 
11 Ekim saat 10.30'da başlayacak oturumlarda "Türkiye'de Film Sektöründe Çalışma Koşulları", "Sinemada Değişen Seyir Kültürü", "Türkiye'de Sinema Yayıncılığı" başlıklarını taşıyor.

"Türkiye'de Film Sektöründe Çalışma Koşulları"

"Türkiye'de Film Sektöründe Çalışma Koşulları" başlıklı oturumun moderatörü, avukat Derya Yaman. Oturumda; film sektöründe iş yasalarının tanıdığı haklar, uygulama aksaklıkları ve çözümü, film sektöründe cinsiyet eşitliği ve film sektöründe sendikal haklar bağlamında neler yapılabileceği ele alınacak. Oturuma, Ahmet Edebali/ FİYAB, Damla Kırkalı/ Sinema Televizyon Sendikası, Emre Yetim/ Oyuncular Sendikası, Galip Görür/ Sinema Emekçileri Sendikası (SİNE-SEN), İbrahim Onur Akçınar- Vehbi Cankat Güneş/ Çalışma Bakanlığı, İlker Barış/ SENARİSTBİR ve Ufuk Demirbilek/ Sinema Televizyon Sendikası katılacak.

"Sinemada Değişen Seyir Kültürü"

İstanbul Üniversitesi'nden Prof. Dr. Hasan Akbulut'un moderatörlüğünde gerçekleştirilecek "Sinemada Değişen Seyir Kültürü" oturumuna ise Bahçeşehir Üniversitesi'nden Prof. Dr. Ayşe Nilüfer Narlı, Cinemarine sinema zinciri adına Cenk Sezgin, CJ ENM Medya Genel Müdürü Ferhat Aslan, Mersin Üniversitesi'nden Doç. Dr. Hakan Erkılıç ve Koç Üniversitesi'nden Doç. Dr. İpek Azime Çelik Rappas katılıyor. Oturumda sinema salonlarından dijital platformlara, pelikülden dijitale sinema seyir kültürünün değişimi ile Türkiye'de sinema filmlerinin sınıflandırılması ve gösterilmesi başlıkları tartışılacak. 

"Türkiye'de Sinema Yayıncılığı"

Günün üçüncü oturumundaysa Marmara Üniversitesi'nden Doç. Dr. Meliha Elif Demoğlu'nun moderatörlüğünde "Türkiye'de Sinema Yayıncılığı" ele alınacak. Oturumda Munzur Üniversitesi'nden Prof. Dr. Ali Karadoğan, sinema yazarı Barış Saydam, Doç. Dr. Fırat Sayıcı/ Sinema Yazarları Derneği (SİYAD), Prof. Dr. Semire Ruken Öztürk/ SİNECINE Sinema Araştırmaları Dergisi, Ankara Üniversitesi, Serkan Öztürk/ ES Yayınları ve Tuncer Çetinkaya/ Modern Zamanlar Dergisi yer alacak. Oturumda Türkiye'de basılı veya dijital sinema dergileri ve sinema kitaplarının konu odakları, izlekleri değerlendirilip yayıncılığın gelişmesi yönünde izlenecek yol haritası üzerine konuşulacak. 
Çalıştayın 14.30'da başlayacak oturumlarındaysa "Film Sektöründe Yapım Koşulları, Krizler ve Çözümler", "Sinema ve Kültürel Miras", "Üretimden Gösterime Türkiye'de Kısa Film ve Belgesel Sinema" başlıklarını taşıyor.

"Film Sektöründe Yapım Koşulları, Krizler ve Çözümler" 

Özgür Balcı moderatörlüğündeki "Film Sektöründe Yapım Koşulları, Krizler ve Çözümler" başlıklı oturumda; bağımsız sinema filmlerinin finansman sorunu, sinema filmlerinin kurumsal destek olanaklarını artıracak yöntemler ve 20 yıllık SGM destekleri uygulamasında yaşanan sorunlar ve çözüm yolları ele alınacak. Oturuma Ahmet Hızarcı, Ayhan Sonyürek/ SENARİSTBİR, Mehmet Güleryüz/ SETEM, Nida Yılmaz/ Türkiye Belediyeler Birliği, Serkan Acar/ Film Kooperatifi (FİLMKOOP) ve Tunç Davut/ SEF katılacak.

"Türkiye'de Sinema ve Kültürel Miras"

Çukurova Üniversitesi'nden Doç. Dr. Aydın Çam moderatörlüğünde gerçekleştirilecek "Türkiye'de Sinema ve Kültürel Miras" oturumunda ise Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi'nden Prof. Dr. Asiye Korkmaz, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi'nden Prof. Dr. Aydan Özsoy, Biket İlhan / Film Yönetmenleri Derneği (FİLM-YÖN), Nil Gürpınar / Türkiye Sinema Eseri Sahipleri Meslek Birliği (SE-SAM) ve İstanbul Kültür Üniversitesi'nden Prof Dr. Okan Ormanlı katılıyor. Oturumda Türkiye'deki film arşivi sorunu ve kültürel miras üzerine değerlendirmeler yapılacak

"Üretimden Gösterime Türkiye'de Kısa Film ve Belgesel Sinema"

Maltepe Üniversitesi'nden Doç. Dr. Hakan Aytekin moderatörlüğünde gerçekleştirilecek "Üretimden Gösterime Türkiye'de Kısa Film ve Belgesel Sinema" konulu son oturumunda ise Selçuk Üniversitesi'nden Prof. Dr. Aytekin Can, Manisa Celal Bayar Üniversitesi'nden Prof. Dr. Meral Özçınar, Yönetmen Musa Ak, Kısa Film Yönetmenleri Derneği adına Okan Batur ve Anadolu Üniversitesi'nden Doç. Dr. Sırrı Serhat Serter katılacak. Oturumda Türkiye'de kısa ve belgesel film üretiminde yaşanan temel sorunlar değerlendirilecek.
 
12 Ekim'de bitecek çalıştayın sonuç bildirgeleri, dijital ve matbu kopya halinde ilgili kurumlarla paylaşılacak. Çalıştay bu yolla Türkiye'de sinemanın kurumsallaşmasına, sektördeki sorunların çözümünde ve sektörle akademi arasındaki ilişkilerin güçlenmesinde yardımcı olmayı hedefliyor. Oturumların sonuç bildirgesi, Su Otel'in Panel Salonu'nda okunacak.
 
Çalıştayın Düzenleme Kurulu başkanlığını ve yürütücülüğünü İstanbul Kültür Üniversitesi Radyo, Televizyon ve Sinema Bölüm Başkanı Doç. Dr. Perihan Taş Öz ve TÜRSAV Genel Sekreteri, SE-YAP haysiyet kurulu üyesi, Sine-bir yönetim kurulu üyesi, senarist ve yönetmen Aydın Sayman üstleniyor. Onursal danışmanlığını ise yapımcı ve Özen Film'in kurucusu Mehmet Soyarslan, yapımcı, senarist ve Belge Film'in kurucusu Sabahattin Çetin ile İstanbul Üniversitesi Radyo, Sinema ve Televizyon Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Hasan Akbulut yürütüyor.


TIKLAYIN | Altın Portakal'da ödül alan Farah Zeynep Abdullah: Ödülümü, erkekçiliğin ve erkeklerin egemen olduğu bu düzende konuşmaktan korkmayan, pes etmeyen kadınlar için alıyorum

TIKLAYIN | Altın Portakal'ın açılış konuşmasını yapan Saadet Işıl Aksoy, katledilen Ayşenur ve İkbal'i andı: Hepimiz için adalet diliyorum

TIKLAYIN | Aşk-ı Memnu'nun unutulmaz ismi Gülsen Tuncer, Altın Portakal'a Filistin şalıyla katıldı: Suriye, Filistin, İran ve Lübnan için gözümüzde yaş var

Geçen yıl neler yaşandı?

Yönetmen Nejla Demirci, Kanun Hükmü/Decree başlıklı belgeselin, geçen yıl Altın Portakal'da yarışma seçkisinden "yargı sürecinde" iddiasıyla çıkarılmasını protesto etti. Durumu "belgesel sinemaya karşı darbe" olarak niteleyen yönetmen, festival yönetimini suçladı.

Yönetmen Nejla Demirci, "Kanun Hükmü/The Decree" belgeselinin 60. Antalya Altın Portakal Film Festivali'nin Ulusal Belgesel Yarışma Seçkisinden kaldırılmasını protesto etti.

Demirci, uygulamayı "hukuksuzluk" olarak niteleyerek, festival yönetimini sansürle suçladı. Sosyal medya hesabından açıklama yayımlauan Demirci, yaşananların "belgesel sinemaya bir darbe" olduğunu söyledi.

Kanun Hükmü/The Decree başlıklı belgeselin yönetmeni Demirci, açıklamada şunları kaydetti:

"Kanun Hükmünde Kararnameler ile kamu görevinden çıkarılan doktor Yasemin ve öğretmen Engin'in ihraç sonrası gösterdikleri mücadeleyi anlatan KANUN HÜKMÜ/ THE DECREE belgeselimiz ani bir karar ile 60. Antalya Altın Portakal Film Festivali'nin Ulusal Belgesel Yarışma Seçkisinden kaldırıldı. Doktor Yasemin Demirci ve öğretmen Engin Karataş hakkında kesinleşmiş herhangi bir yargılama söz konusu değilken festival mazeret olarak belgeselin bir karakterinin yargı sürecinde olduğunu iddia ediyor.

AYM'nin tazminat kararı

Belgeselimiz henüz yapım aşamasındayken yapımı yasaklanmış ve bu sebep ile yargıya başvurmuştuk. Nihayetinde AYM eserimi ifade özgürlüğü, bilim ve sanat özgürlüğü çerçevesinde değerlendirdi ve tarafıma tazminat ödenmesine karar verildi. Sinema faaliyetini topluma aktarmak için yola çıkmış bir festivalin 60. Yılında doğru olmayan ve dahi doğru olsa bile kendisini ilgilendirmeyen bir yargı süreci işten ayrılma işleminin hukuka aykırılığı ile ilgilidir.

Belgeselin konusu ise sivil direniş ve mücadele örneğidir. Mahkeme üzerinde belgesel filmin hiçbir baskı etkinliği yokken KHK ile öğretmeni işten çıkaran yönetimin fiili baskısı vardır. Filmin kaldırılma gerekçesi aldatmacadır, mahkemeyi etkileme potansiyeli mevcut iktidarda fazlasıyla vardır, filmler sadece toplumu bilgilendirme amaçlıdır.

Bu yaşanan hukuksuzluk, açık seçik sansürün muhatabı sanat özgürlüğünden yararlanması gereken Türkiye toplumudur. Hukuk, demokrasi isteyen Türkiye toplumu mağdur edilmiştir. Bu yaşanan Belgesel Sinemaya bir darbedir. Bunun sorumlusu Antalya Altın Portakal Film Festivalidir."

Altın Portakal ne demişti?

Yazılı açıklama yapan Antalya Altın Portakal Film Festivali Yönetmeni Ahmet Boyacıoğlu, Ulusal Belgesel Film Yarışması bölümüne seçilen "Kanun Hükmü" filminde yer alan kişinin yargı sürecinin devam ettiği saptadıklarını öne sürmüştü.

Yargı süreci bitene kadar filmin festivalden çıkarıldığı duyuran Boyacıoğlu, "Bu nedenle yargıya intikal etmiş bir konuda yargılama sürecini ve tarafsızlığını etkilememek adına filmin bu yılki seçkiden çıkarılmasına karar verilmiştir. Biz; sinemanın bağımsızlığına, sanatçıların fikirlerini özgürce yansıtabilmesi gerektiğine yürekten inanıyoruz. Belgeselde yer alan kişi ile ilgili yargı süreci tamamlandıktan sonra Film, Antalya'da gösterilecektir" demişti.

Jüriler görev bıraktı, yönetmenler filmlerini çekti

60. Antalya Altın Portakal Film Festivali'ne katılan 27 filmin yönetmen ve yapımcıları ortak bildiri imzalamış, "Kanun Hükmü filmi, ulusal belgesel yarışmasındaki yerini alana dek filmlerimizle festivalde yer almayacağımızı kamuoyuna saygıyla duyururuz" dedi. Zeki Demirkubuz da filmi Hayat'ı Altın Portakal'dan çektiğini açıkladı.

Daha önce de Kanun Hükmü belgeselinin festival seçkisinden çıkarılmasına tepki olarak jüri üyeleri görev bırakmıştı.

TIKLAYIN - Altın Portakal'da "KHK sansürü": İhraç edilenleri anlatan belgesel seçkiden çıkarıldı, yönetmen AYM kararını gösterdi

TIKLAYIN | "Kanun Hükmü" belgeselinin Altın Portakal Film Festivali'nin seçkisinden çıkarılmasına tepki olarak jüri üyeleri görev bıraktı

TIKLAYIN | 27 filmin yönetmen ve yapımcılarından 'Kanun Hükmü' kararı: Film eklenene kadar Altın Portakal'da yer almayacaklar

TIKLAYIN - Zeki Demirkubuz da filmi Hayat'ı Altın Portakal'dan çektiğini açıkladı

Yönetmenden Altın Portakal'a "sansür" davası

60'ncı Antalya Altın Portakal Film Festivali'nin Ulusal Belgesel Film Yarışması'ndan çıkarılan "Kanun Hükmü" filminin yönetmeni Nejla Demirci, kararın iptali ve yürütmenin durdurulması talebiyle, festivali düzenleyen Antalya Büyükşehir Belediyesi'ne dava açtı.

Antalya İdare Mahkemesi'ne sunulan dava dilekçesinde, Antalya Büyükşehir Belediyesi'ne 30 bin liralık manevi tazminat cezası verilmesi ve belgeselin seçkiden çıkarıldığı 22 Eylül'den itibaren tazminata faiz işletilmesi talep edildi.

Kanun Hükmü programa geri alındı

Altın Portakal Film Festivali, Tepkilerin ardından sosyal paylaşım sitesi X'ten (Twitter) açıklama yapan filmin, yarışma seçkisine geri alınmasına karar verdiğini duyurdu.

"22.09.2023 tarihinde yapılan duyuru ile 60. Antalya Altın Portakal Film festivali Ulusal Belgesel Film Yarışması seçkisinden çıkarılan "Kanun Hükmü" adlı belgesel filmde yer alan kişi ile ilgili yargılama sürecinin devam etmediği tarafımızca belgelendiği için filmin yarışma seçkisine geri alınmasına karar verilmiştir."

Belgesel ikinci kez festivalden kaldırıldı

60. Altın Portakal Film Festivali'nde, Kanun Hükmü filmi ikinci kez seçkiden çıkarıldı. Festival Yönetmeni Ahmet Boyacıoğlu tarafından yapılan yazılı açıklamada, "Filmin festivaldeki varlığı nedeniyle şahsım adına soruşturma açıldığı bilgisi tarafıma ulaşmıştır. Oldukça yüksek sesle tepkilerini dile getiren sinema sektöründen gereken desteği göremedik. Geldiğimiz noktada olayın sorumlusu ve suçlusu olarak gösterilmek isteniyoruz. Herhangi bir terör örgütünün destekçisi olarak kabul edilmemiz mümkün değildir" denildi.

TIKLAYIN - 'FETÖ' suçlamalarının ardından 'Kanun Hükmü' belgeseli Altın Portakal seçkisinden ikinci kez çıkarıldı!

TIKLAYIN - Kanun Hükmü'nün yönetmeni Nejla Demirci: Filmde herhangi bir suç unsuru olduğunu kimse söyleyemez, kendime lanet ediyorum

Kültür Bakanlığı'ndan açıklama

Sinemacıların filmlerini festivalden toplu bir şekilde çekmesinden bir gece sonra, Festival Yönetmeni Ahmet Boyacıoğlu, yaptığı yeni bir açıklamayla Kanun Hükmü'nün seçkiye yeniden dahil edildiğini duyurmuştu. Filmin yeniden seçkiye dahil edilmesinin ardından festivalin destekçilerinden olan Kültür ve Turizm Bakanlığı ise karara tepki göstererek festivalden çekildiğini açıklamıştı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından 11 Ağustos'ta Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü'ne atanan oyuncu Tamer Karadağlı, Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde belgesel kategorisine yer alan "Kanun Hükmü" filminin programa tekrar alınmasının ardından Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın festivalden çekilmesi hakkında, "Bakanlığımızın aldığı kararın arkasındayız" demişti. 

TIKLAYIN - Altın Portakal Film Festival Yetkilisi: Bundan sonra başımıza ne gelir bilmiyorum; Kafkaesk bir durunla karşı karşıyayız

TIKLAYIN | Altın Portakal Film Festivali: Kanun Hükmü belgeseli neden tartışma yarattı, Kültür ve Turizm Bakanlığı niçin festivalden çekildi?

TIKLAYIN | Kültür ve Turizm Bakanlığı, Altın Portakal Film Festivali'nden çekildi 

Festival iptal edildi, Başkan Böcek "malum film" dedi

"Kanun Hükmü" belgeselinin sansüre uğramasının ardından yaşanan süreçle tartışmaların odağı olan Antalya Altın Portakal Film Festivali iptal edildi. 1979 yılında Ömer Kavur'un yönettiği Yusuf ile Kenan, Yavuz Özkan'ın yönettiği Demiryol ve Yavuz Pağda'nın yönettiği Yolcular filmlerine uygulanan sansüre karşı yapımcı ve yönetmenlerin festivalden çekilme kararı almış, festival yönetimi ise sansüre karşı durarak 16. Altın Portakal Film Festivali'ni iptal etmişti. Altın Portakal, 44 yıl sonra ikinci kez sansür tartışmaları nedeniyle iptal edildi. 

Kararı, Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Muhittin Böcek sosyal medya hesabından duyurdu. Kanun Hükmü belgeseli için "malum film" ifadesini kullanan Böcek, şöyle dedi:

"Başta festival yöneticisi olmak üzere tüm sanat ekibinin süreci yanlış yönettiği, kriz yönetimini yapamadığı tespit edilmiştir. Altın Portakal Film Festivali siyaset üstüdür.

Festivalimizi kimsenin siyasi emellerine malzeme ettirmeyeceğim. Ayrıca şahsıma ve belediyemize malum film üzerinden isnat edilen suçlamaların tamamını da gerçek muhataplarına aynen iade ediyorum. Az önce açıkladığım nedenler dolayısıyla, kendi kararıyla büyük bir karmaşaya yol açan festival yönetiminin ve oluşturdukları tüm sanat ekibinin görevlerine şu an itibarıyla son verilmiştir."