Kars'ta 937 yılında 12 Havariler adına yaptırılan kilise, ayakta durduğu bin 76 yılda 4 kez cami 4 kez de kilise olarak kullanıldı.
Kars Kültür ve Turizm Müdürü Hakan Doğanay, Bargatlı Krallığı tarafından 12 Havariler adına yaptırılan Havariler Kilise'nin günümüzde Kümbet Camisi olarak kullanıldığını söyledi.
Doğanay, ''1919 ve 1921 yılları arasında cami Ermeniler tarafından tekrar kiliseye çevriliyor.Cumhuriyet dönemine yaklaştıktan sonra Kars 30 Ekim 1924'te kurtuluyor ve Türkiye Cumhuriyeti topraklarına katılıyor.
Kilesi sonra da camiye çevriliyor. Yani 4 dönem boyunca kilise-cami olarak kullanılıyor. Burası 1970-1990 yılları arasında Kars Etnografya Müzesi olarak kullanılıyor.
Daha sonra müzeye fiziki alan olarak yetersiz kalan yapı 9 yıl kadar kendi kaderine terk ediliyor. Burası 1999 yılında da Vakıflar Bölge Müdürlüğü'nün emrine geçiyor. Vakıflar Bölge Müdürlüğü eseri restore ediyor ve cami olarak kullanılmak üzere Diyanet İşleri Başkanlığı'nın emrine tahsis ediyor. Yapı şu anda cami olarak kullanılıyor" dedi.