-"DEV YILDIZ" BETELGEUSE HIZLA ŞEKİL DEĞİŞTİRİYOR ANKARA (A.A) - 07.07.2010 - Bilimadamları, Orion takımyıldızındaki Betelgeuse'nin çok hızlı şekil değiştirdiğini ve çok yakında bir süpernovaya dönüşebileceğini ileri sürüyor. Rusya Uzay Ajansı "Roskosmos"un internet sitesinde yer alan habere göre, Hawaii'deki Mauna Kea yanardağının zirvesinde bulunan Keck Teleskobu vasıtasıyla ulaşılan verileri değerlendiren bilimadamları, Betelgeuse'nin son 16 yılda, kutuplarından basılarak daha önce sahip olduğu yuvarlak şeklini hızla kaybettiğinin gözlendiğini aktardı. Bilimadamları, dev yıldızda meydana gelen bu değişikliklerin, aylar, hatta haftalar içerisinde Betelgeuse'nin süpernova'ya dönüşeceğinin işareti olabileceğini öne sürüyor. Bazı bilimadamları, meydana gelecek patlamada yayılacak ışığın şiddetinin Ay'ın yansıttığı ışığa eşdeğer olacağını söylerken, kimi bilimadamları ise patlamanın çok daha parlak olacağını iddia ederek, Dünya'nın kısa süreliğine de olsa adeta iki "güneşi" olacağını savunuyor. Patlamanın Dünya için tehlikeli olmadığını vurgulayan bilimadamları, patlama sonrasında oluşan zararlı parçacık dalgalarının yüzyıllarca sonra Yerküreye ulaşacağını belirtiyor. Süpernova patlamasının 5-6 hafta süreceğini belirten bilimadamları, patlama zamanı yayılan ışık nedeniyle gezegenimizin bazı bölgelerinde, insanların "beyaz geceler"le tanışacağını (kutuplar ve yakınlarındaki aydınlık geceler), bazı bölgelerde ise gündüz aydınlığının 2-3 saat uzayacağını söylüyor. Patlamanın ardından Betelgeuse tamamen sönerek, insanlara bulutsu (Nebula) şeklinde görünecek. 1054 yılında Çin ve Arap astronomlar tarafından kayıtlara alınan bir süpernova neticesinde oluşan Yengeç Bulutsusu (Crab Nebula), bize uzaklığının 6000 ışık yılı olmasına rağmen haftalarca Venüs'ten daha parlak görünmüş ve yaklaşık iki yıl boyunca da çıplak gözle izlenecek parlaklığa sahip olmuştu. Yerküreye 500 ışık yılı uzaklıktaki Orion Takımyıldızı'nda yer alan dev Betelgeuse yıldızı, 4,5 milyar yaşındaki Güneş'e karşılık sadece birkaç milyon yaşında. Güneş'in 1000 katı büyüklüğünde ve 100 bin katı parlaklığında olan Betelgeuse, Güneş Sistemi'nin merkezinde olsaydı büyüklüğüyle Merkür, Venüs ve Dünya'yı içine alarak Jüpiter'e dek uzanırdı. Dev yıldızın yüzeyinde saptanan ortalama yüzey sıcaklığı, Güneş'in yüzey sıcaklığından 3 bin derece daha sıcak, 9 bin derece.
