Üreme Tıbbı Derneği Başkanı Prof. Dr. Timur Gürgan, yardımcı üreme tekniği yöntemlerinden tüp bebek tedavisinin, dünyada 30, Türkiye'de ise 20 yıldır uygulandığını belirterek, bugüne kadar 6 milyonun üzerinde bebeğin, tüp bebek yöntemi ile dünyaya geldiğini bildirdi.
Gürgan yaptığı açıklamada, Türkiye'de yılda 40 bin dolayında tüp bebek uygulamasının, Sağlık Bakanlığı’nca sertifikalandırılmış 105 tüp bebek merkezinde yapıldığını ifade ederek, tüp bebek tedavilerinin kısırlık sorunu yaşayan çiftlerin çocuk sahibi olmasına yardımcı olmanın yanı sıra, çoğul gebelik riskini de artırdığını vurguladı.
Çoğul gebeliklerin devlete önemli ekonomik, sosyal ve psikolojik yük getirdiğini dile getiren Gürgan, "Tüp bebek tedavisi ile elde edilen gebeliklerde ikiz gebelikler yüzde 30'un üzerinde, üçüz gebelikler ise yüzde 10 dolaylarında çıkabilmektedir" dedi.
Gürgan, "tüp bebek yöntemi, dünyada 30, Türkiye'de ise 20 yıldır uygulanmaktadır ve bugüne kadar 6 milyonun üzerinde bebeğin, tüp bebek yöntemi ile dünyaya geldiğini" belirterek, çoğul gebeliklerin bakımı, takibi ve doğumunun özel ilgi gerektirdiğine dikkati çekti.
Bebeklerin, doğum zamanı, kilosu gibi faktörlere bağlı olarak, sağlıklı yaşatılabilmesi için günleri, bazen de haftaları gerektiren özel bakım uygulamasına ihtiyaç duyulabildiğini ifade eden Gürgan, gebelerde çoğul gebeliklere bağlı erken doğumlar ve prematüreliğin, bebeklerin hayatını tehlikeye sokabildiğini söyledi.
Gürgan, bebek kayıplarının yanı sıra yaşayan ve/veya yaşatılabilen bebeklerde, yaşın ilerlemesiyle farklı sağlık problemlerinin de görülebileceğini anlatarak, zeka gerilikleri, görme ve gelişme sorunları ile karşılaşılabilindiğini kaydetti.
Ulusal çoğul gebelikler önleme stratejisi geliştirilmeli
Prof. Dr. Gürgan, çoğul gebeliklere bağlı bebek ölümlerinin önlenebilmesi ve/veya azaltılabilmesi amacıyla, uluslararası platformlarda ilgili tarafların katılımları ile çeşitli stratejilerin geliştirildiğini belirterek, "özellikle Belçika ve İskandinav ülkelerindeki uygulamalar, çoğul gebelik oranlarında tekniklerin başarı yüzdesinde önemli azalma yapmaksızın çoğul gebelik sayılarında yarıdan fazla düşüş sağlamıştır" diye konuştu.
Bu başarıda, konuyla ilgili merkezlerin, doğum ve çocuk hekimlerinin, üniversitelerin, hizmet hastanelerinin ve devlet politikalarının ortak bir amaç doğrultusunda birleştirilmesinin önemli katkısı olduğu görüşünü savunan Gürgan, "European Society of Human Reproduction (ESHRE) isimli Avrupa'nın konuyla ilgili en kuvvetli derneğinin oluşturduğu bilimsel stratejilerin başarıdaki katkısı büyüktür" dedi.
Gürgan, Türkiye'de de çoğul gebeliklerin önlenmesi amacıyla, "Ulusal Çoğul Gebelikler Önleme Stratejisi" oluşturulabilmesi için geçtiğimiz hafta Sağlık Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Doç. Dr. Hakkı Yeşilyurt'la bir araya geldiklerini söyledi.
Görüşmede, Sağlık Bakanlığı'nın bu konuda attığı adımları yakından izlediklerini ve desteklediklerini vurguladıklarını belirten Gürgan, görüşmede ele alınan konuları şöyle özetledi:
"Bakanlığın, tüp bebek tedavilerinde, transfer edilecek embriyo sayılarının tedavi edilen hastaların durumuna bağlı olarak azaltılması yönündeki çalışması, sorunun çözülmesine fayda sağlayabilir ancak bu yaklaşımlarla ikiz gebelik oranlarının yüzde 10-15, üçüz gebelik oranlarının ise yüzde 1-3 dolaylarına çekilmesi bile ülkemizde üzerinde durulması ve planlama yapılması gerekecek prematüre doğum oranını tam olarak ekarte edemez.
Tüp bebek veya diğer üremeye yardımcı tekniklerin haricinde başka nedenlerle de erken doğum ve prematüre bebeklerin doğacağı kesindir. Bu nedenle prematüre ve/veya çeşitli nedenlerle hastalanan yeni doğan bebeklerin ülkenin her tarafında uygun bakımlarını sağlayabilecek bir sistemin oluşturulması gerekli görülmektedir."
Gürgan, görüşmede, sistemin uygulanabilmesi için konuyla ilgili uluslararası ve ulusal bilim insanları, tüp bebek merkezleri, üniversiteler ve ilgili derneklerin temsilcilerinin, Sağlık Bakanlığı’nın çağrısı ve koordinasyonu ile acil toplanarak, uzun süreli bir "Ulusal Çoğul Gebelikler Önleme Stratejisi" oluşturulması gerektiğini belirttiklerini söyledi.
Derneklerinin, konuyla ilgili ulusal ve uluslararası organizasyon faaliyetlerinin yapılabilmesi için çalışmalara başladığını, uluslararası dernek ve bilim insanlarıyla görüştüklerini ifade eden Gürgan, Mart veya Nisan 2009'da uluslararası katılımlı "Üremeye Yardımcı Tekniklerde Veri Toplanması ve Çoğul Gebeliklerin Önlenmesi" konulu bir toplantının organizasyon çalışmalarının devam ettiğini bildirdi.
(AA)
