Hükümet, orman alanı dışına çıkartılan arazilerin satışı için yasa taslağı hazırladı. Buna göre, 31 Aralık 1981'den önce orman özelliğini kaybetmiş araziler hak sahiplerine satılacak. Ancak 2b arazileri üzerinde çarpık kentleşme, gecekondu varsa bu arazi bina sahiplerine değil Toplu Konut İdaresi'ne (TOKİ) devredilecek. TOKİ, buralarda kentsel dönüşüm uygulayacak. Gecekondular yıkılıp, yeni binalar yapılacak. Gecekondu sahiplerine de daireleri verilecek. 31 Aralık 1981'den önce arazinin ev, işyeri veya tarım arazisi olarak kullanıldığı ispatlanamazsa bu yerler devlete kalacak.
Taslak, İstanbul Ümraniye, Sultanbeyli, Antalya Kepez'in bulunduğu araziler başta olmak üzere 473 bin hektar alanın satışına olanak sağlayacak. Üzerinde 450 bin binanın bulunduğu bu alanların satışından ilk etapta 5 milyar YTL gelir bekleniyor.
Anayasa değil, yasa değişikliği
Çevre ve Orman Bakanlığı, Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü ile Milli Emlak'ın uzun süredir devam eden çalışmaları sonrasında yılan hikayesine dönen 2b arazilerinin satışına olanak tanıyan yasa taslağı hazırlandı. Daha önce hükümet bu arazilerin satışı için Anayasa değişikliği yapmış, dönemin Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer veto etmişti. Çıkarılan yasa ise Anayasa Mahkemesi'nden geri dönmüştü. Yeni taslak, Anayasa Mahkemesi'nin 2b arazilerinin satışına olanak tanıyan düzenlemeyi iptal gerekçeleri dikkate alınarak yeniden düzenlendi. Hükümet, bu konuda, Anayasa değişikliği de hazırladı. Ancak Çevre ve Orman Bakanı Veysel Eroğlu, geçen günlerde SABAH'a yaptığı açıklamada sorunun yasa değişikliği ile çözüleceğini söylemişti.
Kaynak orman köylüsüne
Taslak metin hazırlanırken, Anayasa Mahkemesi'nin iptal gerekçesinde üstüne basarak durduğu ve Anayasa'da da yer alan "elde edilecek kaynağın orman köylüsünün yararına değerlendirilmesi" hükmüne yer verildi. Satıştan elde edilecek gelirin orman köylerinin kalkınması veya hangi bölgedeyse o bölgenin altyapı yatırımları için kullanılacağı taslakta yer aldı.
Taslak yasalaştığında, 31 Aralık 1981 tarihinden önce orman alanı dışına çıkmış 2b arazileri vatandaşlara satılacak. Ancak satıştan önce hak sahipleri, 31 Aralık 1981 yılından önce 2b arazisinin üzerinde evi, fabrikası, atölyesi olduğunu ya da tarım amaçlı kullandığını ispatlamak zorunda olacak. İspat edilemezse ev ya da arazi devlete kalacak. Buraların 1981 yılından önce kullanılmaya başlandığını ispat etmek için kadastro kayıtları, emlak vergi beyannameleri gibi belgeler aranacak. Ayrıca devletin elinde bulunan o yıllarda çekilmiş fotoğraflarla tespit yapılmaya çalışılacak.
1981 yılından sonra yapılanlar yıkılacak
2b arazileri üzerine 31 Aralık 1981 tarihinden sonra yapılan bina ve diğer yapılar bu düzenlemeden yararlanamayacak. Aynı şekilde bu tarihten sonra 2b arazisi tarım ya da başka amaçlı kullanılmaya başlanmışsa bu da kapsam dışı olacak. 1981 yılından sonra yapılan binalar için düzenleme yapılacak.
2b'lerdeki gecekondular yıkılacak
1981 yılından önce yapılan binalar için "çarpık kentleşme" kriteri de uygulanacak. Gecekondu bölgeleri ya da çarpık kentleşme olan semt, mahalle, belde ve ilçelerdeki araziler, binalar TOKİ'ye devredilecek. TOKİ buraları yıkacak ve yeni uydu kentler yapacak. Evi yıkılan hak sahiplerine "kentsel dönüşüm projelerinde" olduğu gibi daire verilecek.
Satış nasıl olacak?
2b'ler üzerindeki binalar öncelikli olarak hak sahiplerine satılacak. Bu kişilerin ödemelerini daha rahat yapması için taksitlendirme olanağı tanınacak. Arazi ve binaların ne kadara vatandaşlara satılacağı ise rayiç değer üzerinden yapılan hesaplamalarla bulunacak.
5 milyar YTL'lik gelir tahmini
Hükümet, 2b arazilerinin satışından 5 milyar YTL gelir beliyor. Yaklaşık 6 yıl önce bu konu gündeme geldiğinde 20 milyara varan gelir beklentisi oluşmuştu. Ancak, ilgili bakanlar o dönemdeki tahminlerin sağlıklı olmadığını, bu kez kapsamın değiştiğini, kesin değerlerin satıştan sonra ortaya çıkacağını belirtiyor.
2b nedir?
Orman alanı dışına çıkartılan araziler kamuoyunda 2b olarak biliniyor. 2b aslında 6831 Sayılı Orman Kanunu'nun 2. maddesi b bendi için kullanılan bir kısaltma. 2. maddenin b fıkrası " 31.12.1981 tarihinden önce bilim ve fen bakımından orman niteliğini tam olarak kaybetmiş yerlerden; tarla, bağ, bahçe, meyvelik, zeytinlik, fındıklık, fıstıklık (antep fıstığı, çam fıstığı) gibi çeşitli tarım alanları veya otlak, kışlak, yaylak gibi hayvancılıkta kullanılmasında yarar olduğu tespit edilen araziler ile şehir kasaba ve köy yapılarının toplu olarak bulunduğu yerleşim alanları,orman sınırları dışına çıkartılır" diyor.
