Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, 2024 Yılı Merkezi Yönetim Bütçesi Kanun Teklifi'ne göre, gelecek yıl bütçe giderleri Hazine yardımı ve gelirden ayrılan paylar hariç 11 trilyon 89 milyar TL ve gelirleri de 9 trilyon 300,4 milyar TL olacak. Bütçe açığı ise 2 trilyon 651,9 milyar TL, faiz dışı açığı ise 1 trilyon 397,9 milyar TL olarak tahmin edildi.
Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, 2024 Yılı Bütçesi Kanun Teklifi'ni sitesinde yayınladı. Anka'nın aktardığı teklife göre, bütçe giderleri Hazine yardımı ve gelirden ayrılan paylar hariç 11 trilyon 89 milyar TL olarak tahmin edildi. Teklifte, 2024'te bütçe açığının 2 trilyon 651,9 milyar TL, faiz dışı açığın ise 1 trilyon 397,9 milyar TL olarak gerçekleşmesi öngörüldü.
Teklife göre, 2024'te personel giderleri için 2 trilyon 553,5 milyar TL ve sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri için 312,5 milyar TL, mal ve hizmet alım gideri için 679,8 milyar TL ödenek ayrıldı. 2024 Yılı Merkezi Yönetim Bütçesi'nde faiz ödemeleri için ulusal ve uluslararası para piyasalarındaki gelişmeler de dikkate alınarak 1 trilyon 254 milyar TL ödenek öngörüldü. 2024'te cari transferler için toplam 4 trilyon 266,7 milyar TL ödenek ayrılarak, cari transferler içinde en önemli kalemin sosyal güvenlik sistemine yapılacak transferler olduğu belirtildi. 2024'te bu amaçla öngörülen ödenek tutarı 1 trilyon 512,9 milyar TL. Ayrıca gelirden ayrılan paylar karşılığında 1 trilyon 86,3 milyar TL ödenek öngörülerek, bu ödenekten 842,8 milyar TL mahalli idarelere verilecek paylar için, 241,4 milyar TL fonlara verilecek paylar için, 2,1 milyar TL ise diğer paylar için ayrıldı.
2024 Yılı Merkezi Yönetim Bütçesi'nde tarımsal destekleme ödemeleri için 91,6 milyar TL, görevlendirme giderleri için 672,2 milyar TL ödenek ayrılarak, bu ödenekten 518,4 milyar TL KİT görevlendirme giderleri için ayrıldı. Sermaye giderleri için 787,9 milyar TL, sermaye transferleri için 720,8 milyar TL, yatırımları hızlandırma ödeneği için ise 84,1 milyar TL olmak üzere toplam yatırım harcamaları için 1 trilyon 592,9 milyar TL ödenek öngörüldü. 2024 yılında borç verme için toplam 298,5 milyar TL ödenek ayrıldı.
Teklife göre, genel bütçe gelirleri (brüt) 9 trilyon 300,4 milyar TL, özel bütçe öz gelirleri (brüt) 66,9 milyar TL, düzenleyici ve denetleyici kurum gelirleri (brüt) ise 37,4 milyar TL olacak. tahmin edi Genel bütçe gelirleri (brüt) 9 trilyon 300,4 milyar TL, özel bütçe öz gelirleri (brüt) 66,9 milyar TL, düzenleyici ve denetleyici kurum gelirleri (brüt) ise 37,4 milyar TL olarak tahmin edildi. 2024'te vergi gelirlerinin (red ve iadeler hariç) 7 trilyon 407,7 milyar TL olarak gerçekleşmesi beklendi. Vergi türleri itibarıyla gelir tahminleri ise; gelir vergisinde 1 trilyon 188,9 milyar TL, kurumlar vergisinde 1 trilyon 275,7 milyar TL, dahilde alınan KDV’de 826,6 milyar TL, ithalde alınan KDV’de 1 trilyon 671,2 milyar TL, özel tüketim vergisinde 1 trilyon 403,9 milyar TL, motorlu taşıtlar vergisinde 68,8 milyar TL, BSMV’de 214,1 milyar TL, harçlarda 250,4 milyar TL ve damga vergisinde 143,6 milyar TL.
Cumhurbaşkanlığı'na 12 milyar 283 milyon 843 bin TL ayrıldı
Bütçeden Cumhurbaşkanlığı'na 12 milyar 283 milyon 843 bin TL ayrıldı. Bu bütçenin 2 milyar 225 milyon 960 bin TL'si personel gideri, 123 milyon 287 bin TL'si sosyal güvenlik devlet primi gideri, 6 milyar 931 milyon 161 bin TL'si mal ve hizmet alım gideri, 1 milyar 659 milyon 500 bin TL'si cari transfer, 1 milyar 343 milyon 935 bin TL'si sermaye gideri olarak açıklandı.
2024 bütçesinin özellikleri ise bütçe gerekçesinde şöyle sıralandı:
"- Makroekonomik ve finansal istikrarı güçlendirmek, yüksek katma değerli üretimi teşvik etmek, yeşil ve dijital dönüşüm odağıyla verimlilik ve ihracat artışı yoluyla büyüme ve cari işlemler dengesinde kalıcı iyileşmeyi sağlamak, enflasyonu orta vadede tek haneye düşürmek, iş ve yatırım ortamını iyileştirmek ve afetlerle etkin bir şekilde mücadele ederken mali disiplini korumak.
- Gelirler politikasını, fiyat istikrarı ve gelir dağılımını gözetecek şekilde para ve maliye politikaları ile eş güdüm içerisinde yürütmek.
Deprem, gerekçede yer aldı
- Asrın en büyük afetlerinden biri olan Kahramanmaraş ve Hatay merkezli depremlerde hasar gören bölgeleri iyileştirmek ve yeniden yapılandırarak depremin etkilerini ortadan kaldırmak.
Kayıt dışıyla mücadelede teknoloji
- Kamu mali yönetiminde sürdürülebilir ve sağlıklı gelir kaynaklarının artırılması için vergi tabanını genişletmek ve vergilemede gönüllü uyumun artırılmasına yönelik çalışmaları sürdürmek, kamu gelirlerine yönelik tahsilat performansını artırmak ve kayıt dışıyla mücadeleyi teknolojik imkanlardan daha çok faydalanarak tüm tarafların etkin katılımıyla yürütmek.
-Kamu harcamalarında tasarrufu sağlayacak yapısal değişiklikleri hayata geçirmek, deprem ve afet riski harcamaları hariç kamu açığını düşürmek ve bütçe disiplini çerçevesinde maliye politikasının sürdürülebilirliğini güçlendirmek.
- Kamu kaynak kullanımında; temel politika belgelerinde belirlenen politika, tedbir ve öncelikler doğrultusunda hareket etmek, kamu idarelerinin kendilerine tahsis edilen ödenekleri aşmadan kaynaklarını etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde kullanmasını temin etmek.
- Harcama gözden geçirmelerini sistematik hale getirerek verimsiz harcama alanlarını tasfiye etmek ve yeni harcama alanlarını sınırlandırmak.
- Bireylerin istihdamda kalmalarının temin edilmesi ve sahip oldukları becerilerinin günümüz ihtiyaçlarına uyarlanması için hayat boyu öğrenmeye katılımı artırmak ve sektörlerle iş birliklerini güçlendirmek.
- Sağlık ürün ve hizmetlerinde talep kontrolünün ve hizmet basamaklarının uygun kullanımının sağlanması amacıyla teşvik edici mekanizmalar geliştirmek.
Gıda fiyat istikrarı
- Lojistik maliyetleri azaltarak tüketicilerin tarım ürünlerine uygun fiyatla ulaşabilmelerini temin etmek üzere önemli tüketim merkezi olan kentlerin çeperlerinde kent tarımını destekleyerek tarım sektöründe genç nüfusun istihdam edilmesini sağlamak, gıda fiyatlarında istikrarı ve gıda arz güvenliğini sağlamayı teminen arazinin verim kabiliyeti ile birlikte yağış ve sulama imkânlarını da gözeterek stratejik tarım ürünlerinde hedef yeterlilik oranları belirlemek ve üretim planlaması yapmak.
- Tarım arazilerinin korunması, amacı dışında kullanımının önüne geçilmesi ve etkin kullanımı için zorlayıcı ve özendirici düzenlemeleri hayata geçirerek ekilebilir ve sulanabilir alanları artırmak.
- Enerjide dışa bağımlılığı azaltmak amacıyla petrol ve doğal gaz arama ve üretim faaliyetlerini hızlandırarak sürdürmek.
- Sosyal güvenlik sisteminde kişilerin daha çok istihdamda kalmasını teşvik eden, hakkaniyeti ve aktüeryal dengeyi önceleyen düzenlemeleri hayata geçirerek sistemin mali sürdürülebilirliğini güçlendirmek."
