2014'ün ilk sekiz ayında, 759 milyon lira olan silah ve savaş teçhizatı alımı, bu yılın aynı döneminde yaklaşık 100 milyon TL azalışla 660 milyon TL’de kaldığını belirten Cumhuriyet yazarı Çiğdem Toker, "Tek başına bu kalemdeki azalma gerçeği örtmüyor. Harcaması azalan silah ve savaş teçhizatında kullanılan mühimmat alımı, bize başka bir şey söylüyor:
Geçen seneye kıyasla 107 milyon TL artış olduğunu" ifadelerini kullandı.
Çiğdem Toker’in Cumhuriyet’te “Mühimmat ve zırhlı araç harcamaları” başlığıyla yayımlanan (16 Eylül 2015) yazısı şöyle:
Adı, ister terörle mücadele, ister çatışma ister bildiğimiz savaş olsun.
İçine silah giren her ilişki; öldürür, yıkar, bozar. Savaşın bozduklarına bütçe de dahil.
Temmuz-Ağustos bütçe rakamları bir arada açıklandı. Ocak-Ağustos dönemini kapsayan sekiz aylık toplama baktığımızda “Güvenlik ve savunmaya yönelik silah araç gereç ve savaş teçhizatı alımları” düşmüş görünüyor.
Geçen yılın ilk sekiz ayında, 759 milyon TL olan silah ve savaş teçhizatı alımı, bu yılın aynı döneminde yaklaşık 100 milyon TL azalışla 660 milyon TL’de kalmış.
Olup biteni bilmesek ferahlardık.
Ama tek başına bu kalemdeki azalma gerçeği örtmüyor. Harcaması azalan silah ve savaş teçhizatında kullanılan mühimmat alımı, bize başka bir şey söylüyor:
Geçen seneye kıyasla 107 milyon TL artış olduğunu.
***
Ocak-Ağustos dönemlerini esas alarak, 2014 ile 2015’teki mühimmat harcamalarını yansıtan iki grafik hazırladım:
İlk grafik 2014’ün Ocak-Ağustos dönemine ilişkin.
Dikkat edilirse ocak ve şubat aylarında hiç alım yapılmamış. Martta 1.2 milyon TL ile alım başlıyor. Temmuzdaki 36.2 milyon TL’lik alım ağustosta keskin bir düşüşle 7.5 milyon TL’ye iniyor. 2014’ün Ocak- Ağustos döneminde mühimmata harcanan toplam tutar 82 milyon TL.
Şimdi ikinci grafiğe gelelim.
Bu yıl mühimmat alımları ocak ayında 10.3 milyon TL ile başlıyor. Mayıstaki nispi düşüşü saymazsak seçim ayı olan haziranda 40 milyon TL’ye kadar yükseliyor. Temmuzdaki düşüşten sonra ağustosta 47 milyon TL’ye tırmanıyor.
2015’in Ocak-Ağustos döneminde mühimmat harcaması 189.3 milyon TL’ye ulaşıyor. Artış 2.3 kat civarında.
Zırhlı araç cephesi
Harcamalarda ciddi artış görünen asıl kalem, “kara taşıtı alımları”. Bütçede bu kaleme bir parantez açılarak “zırhlı taşıt alımı”nın da dahil olduğu belirtilmiş. Şüphesiz ki, bu gider başlığı; Cumhurbaşkanı, Başbakanlık ve bakanlık makamlarına satın alınan zırhlı araçları kapsıyor.
Ancak son verilerdeki harcama tutarı ile artış seyri; bu kaleme Emniyet’in kullandığı değişik tipteki zırhlı araç alımlarının da dahil olduğunu düşündürüyor.
2014 Ocak-Ağustos döneminde -zırhlı dahil- kara taşıtlarına 41 milyon TL harcanmışken, bu yılın aynı döneminde neredeyse altı kata yakın bir artış görüyoruz: 242 milyon TL. Üstelik bu tutarın yarısı son iki aya ait. Temmuz ve ağustos.
Savaş her şeyi bozar dedik; vergilerimizle oluşan bütçe de dahil.
Peki, savaşın bozmayıp “düzelttiği” hiç mi bir alan yok? Bütçeden çıkan “alımlar”ın bir yerlere ödendiğini düşünürsek düzelttiği yerleri de görürüz:
Şirket bilançoları.
