Soru: Benim oğlum 20 aylık. Sanırım 2 yaş sendromuna erken girdi ve kendini kabul ettirebilmek adına olmadık şeyler isteyebiliyor ve yapılmadığında da kulağını, saçını çekerek kendine zarar veriyor ağlayarak. Başta eğer hayır demişsek tutumumuzu değiştirmiyoruz ancak bazen benim tahammül sınırlarım zorlanarak bağırabiliyorum ona ve bu da beni çok üzüyor. Bana ne yapmam gerektiği konusunda yardımcı olursanız mutlu olurum.
Gönderen: Bahar M.
Cevap
Sayın Bahar Hanım,
Öncelikle bu süreci bir sendrom olarak adlandırmak yerine çocuğunuzun gelişiminin bir parçası olarak görmenizde yarar var. Çocuklar 18 aylık dönemden başlayarak, kendilerini ve çevrelerini tanımaya, test etmeye başlarlar. Bir yandan kendi bireyselliklerini, bağımsızlıklarını ilan etmek isterken, bir yandan da sizden kopmak istemezler. Bu tarz ikilemlerin yaşandığı bir dönem olan 2 yaş dönemi öfke nöbetlerinin en sık yaşandığı dönemdir. Çocuklar kendi varlıklarını kabul ettirmek için söylenilen her şeye karşı çıkarlar. Bu sayede sadece kendi isteklerini yapacaklarını size ve çevresine kanıtlamaya çalışırlar. Sürekli inatlaşan, istekleri olmayınca da bağırıp çağıran, yerlerde tepinen çocuğunuz sizin için adeta yeni biri gibidir. Birçok anne-baba çocuklarındaki bu değişime bir anlam veremezler ve nasıl bir tavır sergilemeleri gerektiği konusunda tereddüt yaşarlar.
Her şeyden önce ebeveynlerin, çocuklarının içinde bulunduğu bu dönemin, beklenen normal bir gelişim süreci olduğunu ve çocuklarının kişisel gelişimi için gerekli olduğunu anlamaları gerekiyor. Oğlunuz sizinle inatlaşarak ve de isteği olmayınca kendine zarar vererek bir bakıma sizi ve sınırlarını test etmektedir. Sizin kurallarınızın ne kadar geçerli ve tutarlı olduğunu bilmeye ihtiyaç duymaktadır. Size önerimiz bu tarz davranışlar karşısında olabildiğince sakin kalmaya çalışın. Çok fazla bağırmamaya ya da sesinizi yükseltmemeye özen gösterin. Bunun yerine çocuğunuzun sakinleşmesi için ona zaman verin, bu süre içinde onunla ilgilenmeyin. Sakinleşince onunla konuşun, fikirlerini alarak karşılıklı bir çözüm bulmaya çalışın. Ancak saçını ve kulağını çekme çok ciddi bir hal alıyorsa bunu görmezden gelmeyin. Bu davranışını elini tutarak engelleyin. Onu dinlemeye, onunla ilgilenmeye hazır olduğunuzu gösterin. Bazen bu gibi durumlarda dikkatini başka yöne çekmek de işe yarayabilir.
Son olarak, önceden “Hayır” dediğiniz bir şeye daha sonra “Evet” demeyin. Bu hem çocuğunuzun kafasının karışmasına neden olur hem de kurallarınızın tutarlı olmadığı mesajını verir. Bütün bunları yaparken, çocuğunuzun bağımsız bir birey olma yolunda kendini ifade etmeye çalıştığını ve bu dönemde çatışmalar yaşamanın çok normal olduğunu aklınızdan çıkarmayın.
İlginize teşekkür eder, çocuğunuzla mutlu bir yaşam dileriz.