Mehmet ÇINAR/ANTALYA, (DHA) - ANA vatanı Güney Amerika olan ve son yıllarda Alanya, Gazipaşa ile Mersin kıyılarında üretimi artan \'passiflora\' ve \'ejder meyvesi\' olarak da bilinen pitayanın fidan üretimi için Batı Akdeniz Tarımsal Araştırmalar Enstitüsü\'nün (BATEM) 2 yıllık tescil süresi bu sene doluyor. Tescil işlemi tamamlandıktan sonra pitaya ve passiflora fidanlarının Türkiye\'de üretimi yasallaşacak.
Antalya\'nın Gazipaşa ilçesinde, Güney Amerika ve Güney Asya kökenli 6 tropik meyvenin yaklaşık 5 yıllık deneme üretimleri başarıyla tamamlandı. Hem görüntüleri hem de tatları farklı olan litchi, longan, passiflora, pitaya, mango ve guava meyveleriyle ilgili BATEM tarafından Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi ile Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü iş birliğinde 2013 yılında, \'Değişik Tropik Meyve Türlerinin Antalya Koşullarına Adaptasyonu Üzerinde Araştırmalar\' başlıklı proje hazırlandı. Proje kapsamında 2014\'te ABD\'nin Florida eyaletinden deneme amaçlı passiflora, litchi, pitaya, longan, guava ve mango fidanları getirtildi. Bu fidanlarla eskiden köy statüsündeki Gazipaşa\'nın Macar, Çobanlar ve Yakacık mahallelerindeki çiftçilerin arazilerinde deneme bahçeleri kuruldu.
6 TROPİK MEYVE
Macar Mahallesi\'nde Fazıl- Yusuf Kaya kardeşler ile Yakacık Mahallesi\'nde Yaşar Dağtekin\'e ait alanda deneme amaçlı kurulan tropik bahçelerde dikimi yapılan passiflora, litchi, pitaya, guava, longan ve mango, geçen yıl ilk meyveleri verdi. BATEM tarafından ikinci yıl üretimi de başarıyla sonuçlanan 6 tür tropik meyveden passiflora ve pitayanın fidan üretimi için 2 yıl önce Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkez Müdürlüğü\'ne tescil başvurusu yapıldı. 2 yıllık deneme üretiminin başarıyla sonuçlanması üzerine bu sene sonuna kadar 2 meyve türüyle ilgili tescil süresinin de tamamlanması bekleniyor. Böylelikle ana vatanı Güney Amerika olan bu 2 tropik meyvenin fidanları da artık Türkiye\'de yasal olarak üretilebilecek.
FİDAN ÜRETİMİ YASALLAŞACAK
BATEM yetkilileri, Gazipaşa\'daki deneme üretim bahçelerindeki pitaya ve passiflora meyvelerinin tescil işleminin bu yıl içinde tamamlanmasının ardından Türkiye\'de artık bu 2 tropik meyve türünün fidan üretiminin yasal olarak yapılabileceğini açıkladı. Bu 2 türden \'ejder meyvesi\' olarak da adlandırılan pitayanın üretimi, Mersin\'den Alanya\'ya kadarki kıyı şeridinde yaygınlaşmaya başladı. Kaktüse benzer ağacı ile olgunlaştığında güzel görüntüye sahip pitaya ise bölgede üreticilerin en çok rağbet ettiği yeni tropikal meyve türü oldu. Tanesi 10- 15 liradan satılan pitayanın meyve kısmı da mor- beyaz renkleri ve tadıyla ilgi çekiyor. Meyvenin ağırlığı ise 450 gramdan başlayıp, 1 kiloya kadar çıkıyor.
PASSİFLORANIN KİLOSU 30 LİRA
Türkiye\'nin yeni tropik meyveleri görüntüleri ve tatları ile de beğenildi. Tanesi 15 liradan, kilogramı 60- 70 liraya kadar olan bu meyveler, sadece hipermarketlerin raflarında bulunabiliyor. Bu ilginç meyvelerden passiflora, dikildiği ilk yıl ve yılda 2 kez meyve veriyor. Olgunlaştığında kırmızıya yakın renge bürünen ve ağaçtan düşen, hasadı da çok kolay yapılan passiflora üreticiden tane olarak 2- 2,5 lira, kilogram olarak da 30 TL\'ye alınıyor. İçi kiviyi andıran meyvenin kendine özgü çok özel aroması var.
FOTOĞRAFLI
