16. İstanbul Bienali'nin programı açıklandı

İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından, Koç Holding sponsorluğunda düzenlenen 16. İstanbul Bienali, bu yıl 14 Eylül’de kapılarını açıyor.

Sekiz hafta boyunca şehrin üç noktasında gerçekleşecek ücretsiz sergilerde ziyaretçilerini ağırlamaya hazırlanan bienal, sadece sergileriyle değil canlı performanslar, sanatçı sohbetleri, sempozyumlar ve film gösterimleri ile de Yedinci Kıta temasını farklı açılardan ele alıyor. Bienalin odağına aldığı sanat, ekoloji ve antropoloji konuları arasındaki ilişkilere farklı yaklaşımlar sunan önemli düşünürler, bilim insanları ve sanatçılar kamusal programın katılımcıları arasında yer alıyor.

İstanbul’un mandalarından operaya, Güney Kore-Kuzey Kore geriliminden patates yetiştiriciliğine pek çok farklı konunun ele alındığı sohbet ve buluşmalarla bienal, Yedinci Kıta teması etrafında sekiz hafta boyunca sürecek dopdolu bir etkinlik programı sunuyor. Açılış haftası ve devamında olmak üzere gerçekleştirilecek canlı performanslarla da izleyicileri bienalin birer parçası olmaya davet ediyor.

Bienalin açılış ve kapanış haftalarında tartışma serileri

Bienalin bu seneki kamusal programı farklı disiplinleri bir araya getiren üç bölümden oluşuyor.

Programın üç bölümünden biri bienalin açılış ve kapanış haftalarına denk gelen 14 Eylül ve 9 Kasım 2019 tarihlerinde düzenlenecek “Yedinci Kıtayı Keşfederken” başlıklı tartışma serisi. “Antroposen çağdaş düşünceyi ne şekilde ve ne ölçüde dönüştürebilecek?” sorusundan yola çıkan seri kapsamında her bir düşünür sergiden bir sanatçıyla eşleştiriliyor ve her ikisinin kısa müdahaleleri bir tartışmayla son buluyor.

Tartışma serisinde antropolog Umut Yıldırım; bitkisel evreni felsefenin konusu haline getiren eko-politika üzerine çalışmalarıyla Doç. Dr. Emanuele Coccia; antropoloji, sanat, dijital kültür ve deneysel etnografi ekseninde çalışan Doç. Dr. Jennifer Deger; şamanizm ve moleküler biyoloji ilişkisini inceleyen antropolog-yazar Jeremy Narby; geç liberalizme eleştirel kuram üzerinden bakan Prof. Dr. Elizabeth Povinelli; beyin, mikroplar, salyangozlar, yapay zekâ gibi pek çok oluşumu birlikte ele alarak antropolojiye "etik sonrası" bir pencereden bakmaya çağıran Doç. Dr. Tobias Rees; Lyon ENS’den felsefeci Patrick Degeorges ve yazılarında normatif aklın bir eleştirisini sunan Prof. Dr. Laurent de Sutter gibi önemli isimler yer alıyor.

Günlük hayata dair tartışmalar

Kamusal program çerçevesinde gerçekleşecek bir diğer bölüm ise iklim değişikliği-enerji ekonomisti ve performans sanatçısı Ayşe Ceren Sarı, çevrebilimci ve sanatçı Serkan Kaptan ve küratör Yasemin Ülgen’den oluşan birbuçuk: Ekoloji ve Sanat Çalışmaları tarafından tasarlanan “sindirim programı” olacak. Su, Benzin, Beton, Patates ve İşlemci başlıkları altında gerçekleşecek bu herkese açık etkinliklerde, gündelik yaşantımızın birer parçası olarak kanıksadığımız, sıradan gibi görünen nesneler tartışmaya ve araştırmaya açılıyor.

Bienal sanatçılarıyla sohbetler

Önizleme günleri boyunca ise bienal sanatçılarının farklı disiplinlerden isimlerle biraya geleceği bir konuşma serisi gerçekleşiyor. Bienal sanatçılarından Feral Atlas Collective, Ursula Mayer, Armin Linke, Hale Tenger, Ozan Atalan, Jared Madere ve Haegue Yang farklı konular etrafında Büyükada’da yer alan Anadolu Kulübü ile Beyoğlu’nda yer alan İKSV Alt Kat ve Kıraathane’de gerçekleşecek farklı formatlarda düzenlenen sohbetlerde çalışma pratiklerini ve ilham kaynaklarını paylaşıyor.

Sanatçı ve İstanbul Bienali Kamusal Program Koordinatörü Zeyno Pekünlü’nün bienal sanatçılarından Ursula Mayer, Armin Linke ve Hale Tenger’le birlikte, okyanus derinliklerinden elma ağaçlarına, avatarlardan şiire, uzanan ve sanatçıların Büyükada’da sergiledikleri çalışmalar üzerine Anadolu Kulubü’nde sohbet edecek.

Küratör Nicolas Bourriaud moderatörlüğünde doğa bilimcileri, beşeri bilimcileri, sanatçıları ve tasarımcıları bir araya getiren Yabanıl Atlas ve benzer şekilde sanatçıları, bilim insanları ve fikir önderlerini, okyanusları sanat gözüyle keşfetmeye davet eden TBA21–Academy temsilcileri Anadolu Kulübü’nde farklı disiplinleri bir araya getiren çalışma pratikleri üzerine konuşacak.

Amerika’lı sanatçı Jared Madere ve prodüktör Milo Conroy ile 16. İstanbul Bienali için hazırladıkları opera ve yerleştirme hakkında sohbet edecekler. Kıraathane’de gerçekleşecek sohbetleri dürüstlük, duygusal manipülasyon ve kader gibi çeşitli konuların etrafında şekillenecek.

Bienal kapsamında İKSV Alt Kat’ın işbirliği ve İstanbul Kalkınma Ajansı’nın (İSTKA) desteğiyle de iki konuşma gerçekleşecek. Bienal sanatçılarından Ozan Atalan, İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi’nden Prof. Dr. Serhat Alkan’ın İstanbul’un mandalarını konu edinen sohbetine konuk olacak. Sohbette İstanbul için tarihsel, kültürel ve ekonomik değere sahip mandaların yaşam alanlarına yapılan kentsel müdahaleler ile insan merkezci yaklaşımın ilişkilendirilecek. Ayrıca 16. İstanbul Bienali için Nisan 2018’de Kuzey Kore lideri Kim Jong-un ile Güney Kore devlet başkanı Moon Jae-in yaptığı görüşmenin ses kaydından hareketle 16. İstanbul Bienali için farklı duyulara hitap eden bir eser üreten sanatçı Haegue Yang, İKSV Alt Kat’ta hem kendi çok yönlü pratiğini hem de bienalin bu yeni siparişini tartışmaya açan bir konuşma gerçekleştirecek.

Bienal ayrıca Bige Örer’in öncülüğünde, İstanbul Bienali’nin düzenlediği KIRSAL programı kapsamında yürütülen Patates Yetiştiricileri projesinin bir etkinliğine de ev sahipliği yapacak.

Nesillerdir farklı tarım yöntemleriyle ve ölçeklerde patates yetiştiren, Kapadokya bölgesinden üç ailenin katılacağı ve keyifli bir sohbet eşliğinde en sevdikleri patates tariflerini pişireceği Patates Yetiştiricileri etkinliği, Hollandalı fotoğrafçı Wapke Feenstra, Kapadokya’dan Güven, Kara ve Süt Aileleri, Kevser Güler ve Gaye Gönülal’ın katılımıyla gerçekleşecek.

Bienal, İstanbul dışına çıkıyor

16. İstanbul Bienali’nin kamusal programı kapsamında bienalin sanatçılarından Andrea Zittel de serginin ön izleme günlerinde Mardin Artuklu Üniversitesi’nde sanat ve mimarlık öğrencileriyle buluşacak.

Bienalde canlı performanslar

16. İstanbul Bienali çeşitli sanatçıların canlı performanslarına da ev sahipliği yapıyor.

İstanbul Bienali’nin 2017 yılında başlattığı kalıcı eser projesi kapsamında, bir eseri kalıcı olarak Maçka Sanat Parkı’nda sergilenmeye başlayacak olan sanatçı Monster Chetwynd, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Dans Bölümü öğrencileriyle birlikte, 13 Eylül Cuma günü eserin yer aldığı parkta bir performans gerçekleştirecek. British Council desteğiyle hayata geçen proje kapsamında Chetwynd’in bienalin ön izleme günlerinde MSGSÜ öğrencileriyle birlikte gerçekleştireceği iki günlük atölyenin sonucunda parkı ziyaret eden herkese bir performans sunulacak.

Açılış haftasında 16. Istanbul Bienali’nin en renkli sanatçılarından Jared Madere, minik katılımcılarla (6-7 yaş ve üstü) bir dizi performansı gerçekleştirecek. Bir gülme yarışması etrafında kurulu olacak performans, yüzü bulut desenleriyle kaplı bir vücut geliştirmeci ile küçük bir grup çocuğun katılımıyla yürütülecek. Turiya Magadle ile açılış akşamında gerçekleştireceği 1 saatlik dikiş performansının yanı sıra açılış haftasında 5 gün boyunca bienal kapsamında bir performans sergileyecek. Ylva Snöfrid ise açılış haftası boyunca aralıksız sürecek performansta sergi mekânında yaşamaya ve çalışmaya devam ediyor olacak.

Bienal boyunca ise Max Hooper Schneider’in eseri kapsamında her Cumartesi gerçekleşecek performansta bir kukla ustası, Schenider’in eserindeki videoda yer alan iki ana karakterin çatışmalı diyaloglarını canlandırılacak. Jennifer Tee kendine ayrılan alanda şair Jane Lewty ile birlikte seçtiği kitaplar ve şiirlerden okumalar gerçekleştirilecek. Sanatçı Eva Kotatkova’nın yine bienal boyunca devam edecek performansı süresince mekândaki kumaş parçalarını birbirine dikerken bazı performansçılar da önceden belirlenmiş bir metindeki kısa hikayeleri sesli okuyacaklar.

Sinema gözüyle Yedinci Kıta

Kamusal program çerçevesinde ayrıca, Pera Müzesi’nde bir film programı gerçekleştirilecek. Pera Film’in 20 Eylül-10 Kasım tarihleri arasında sunacağı program, dünyanın dönüşümünü, medeniyetlerin çağlar boyunca yaşadığı geçişleri ve insanın evrendeki etkilerini ele alan yapımlara yer verecek. Bu filmler, felaket senaryolarından yola çıkan kült yapımlar ve gerçekliği gösteren belgesellerden oluşan bu seçki, ilgililerin sinema tarihine bir de Yedinci Kıta’dan bakmasını hedefliyor.

Seçkideki on uzun metrajlı ve sekiz kısa film arasında, Kanada’nın Kuzey Québec bölgesindeki yerli İnuit halkının hayatını anlatan, sinema tarihinin ilk uzun metrajlı antropoloji belgeseli sayılan Kuzeyli Nanook; Fransız sinemacı, bilim-insanı Jean Painlevé’nin sürreel sinema tarihinde yer edinmiş kısa filmlerinden oluşan Bilimin Sesleri seçkisi; çevrimiçi tanışma siteleri dolandırıcılığı etrafında hikâyesini kurgularken, Gana’daki faillerin bakış açısından tüm bir endüstriyi ortaya koyan belgesel Sakawa ve bir grup astronotun yolunun başka bir gezegene düşmesiyle başlayan bambaşka bir yaşam formunu ele alan Maymunlar Cehennemi de yer alıyor.

İstanbul Bienali’nden Çocuklar ve Aileler Için Özel Etkinlikler

Bebekli Sabahlar

16. İstanbul Bienali kapsamında Bernard van Leer Vakfı desteğiyle yayımlanan çocuk kitabına ek olarak ebeveynler ve bakım verenleri 0-18 aylık bebekleriyle birlikte Yedinci Kıta’yı deneyimlemeye çağıran İstanbul Bienali’nde Bebekli Sabahlar turları da düzenleniyor. Bienal süresince her Çarşamba, Pera Müzesi’nde saat 10.00-11.00 arası ücretsiz olarak gerçekleştirilecek turlara katılım için rezervasyon yaptırmak gerekiyor.

Çocuklar ve Gençler için Öğrenme Programı

16. İstanbul Bienali, çocuklar ve gençlerin bienal ile tanışmasını sağlayan bir program da sunuyor. Pera Müzesi işbirliğiyle bienal kapsamında müzede yapıtları sergilenen on üç sanatçının çalışmasından esinlenerek çocuklar ve gençlere yönelik ücretsiz atölyeler düzenleniyor. Atölye çalışmalarında katılımcılar, iklim krizi, nesli tükenmekte olan canlılar, enerji kaynakları ve insanların dünyadaki ekosistem üzerindeki küresel etkisi üzerine sorular sorup tartışmalar yürütme, farkındalık kazanma ve kendi eserlerini yaratma imkânını yakalıyor.

Bienal boyunca çocuklar ve gençlere yönelik olarak ücretsiz gerçekleştirilecek öğrenme programı, 17 Eylül-10 Kasım tarihleri arasında bienalin açık kaldığı süre boyunca devam edecek. Atölyeler Pazartesi hariç her gün Pera Müzesi’nde gerçekleştirilecek. Atölye kapasiteleri okul grupları için 30, hafta sonu grupları için 15 kişiyle sınırlıdır. Bu nedenle atölyelere katılım Pera Müzesi web sitesinden ulaşılabilen rezervasyon formu üzerinden gerçekleştirilmektedir.

16. İstanbul Bienali: Yedinci Kıta

Fransız akademisyen ve yazar Nicolas Bourriaud küratörlüğünde, Yedinci Kıta teması altında gerçekleştirilecek bienal, dünyanın dört bir yanından 56 sanatçı ve sanatçı kolektifinin, insanlığın sebep olduğu doğal veya kültürel atıklara odaklanan güncel sanat çalışmalarını İstanbul’da izleyicilerle buluşturacak. Yurt içinden ve yurt dışından sanatçıların 16. İstanbul Bienali için özel ürettiği 36 yeni eser de ilk kez İstanbul'da görülebilecek.

16. İstanbul Bienali bu yıl Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, İstanbul Resim ve Heykel Müzesi’nin Tophane’deki yeni binasının yanı sıra Pera Müzesi ve Büyükada’da ziyaretçilerini ağırlayacak.

16. İstanbul Bienali, başlığını okyanuslarda yüzen devasa atık yığınına bilim çevrelerinin verdiği isimden alıyor: Yedinci Kıta. Bienal sergileri, gerçek bir kıta olmaktan çok hayali bir nesne ve insanlığın yeni durumuna dair bir metafor olarak görülebilecek bu olguyu keşfetmek için yola çıkıyor. Bienal, insanların sebep olduğu doğal veya kültürel atıklara antropoloji veya arkeolojinin araçlarıyla bakan güncel sanat çalışmalarına yer vererek sanat ve ekoloji arasındaki ilişkiyi de tartışmaya açmayı hedefliyor.

Ziyaret ve Akreditasyon

16. İstanbul Bienali, 14 Eylül-10 Kasım tarihleri arasında tüm mekânlarda ücretsiz olarak gezilebilecek.

Ücretsiz davetiye için başvuru formunu dolduran sanatseverlere sergi mekânlarına girişlerini sağlayacak bir karekod gönderilecek. Sanatseverler karekodlu davetiyelerinin bir çıktısını ya da telefon ekranlarındaki dijital karekodu mekân girişlerindeki okuyuculara taratarak sergi mekânlarına giriş yapabilecek.

Bienalin ön izleme günleri bu sene, basın mensupları için 10–13 Eylül 2019, profesyoneller için ise 12–13 Eylül 2019 olacak.