Zeytinliklerin madencilik faaliyetine açılmasına izin veren yönetmeliğe tepkiler giderek artıyor. Meslek odaları, sendika ve derneklerin yer aldığı 15 kuruluş, bugün bir araya gelerek ortak bir açıklama yaptı. Açıklamada, “Yayınlanan yönetmelik zeytinliklerimizin ölüm fermanıdır. Anayasal hukuk devletinde normlar hiyerarşisine göre yasalar anayasaya yönetmelikler ise yasalara aykırı olamaz” denildi.
Doğayı ve tarımı korumayı amaçlayan çalışmalar yürüten toplamda 15 meslek odası, sendika, dernek ve kooperatif, zeytinliklerin madencilik faaliyetine açılmasına izin veren yönetmeliğe karşı Ziraat Mühendisleri Odası'nda (ZMO) basın toplantısı düzenledi. Açıklamaya, Ziraat Mühendisleri Odası, Türkiye Hayvancılık Kooperatifleri Merkez Birliği (HAY-KOOP), TARIM ORKAM-SEN, Kırsal Çevre, Tarım ve Gıda Etiği Derneği (TARGET), Türkiye Araştırma ve Geliştirme Vakfı (TARGEV), TMMOB Gıda Mühendisleri Odası, TMMOB Kimya Mühendisleri Odası, TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası, Tüketici Hakları Derneği, Tüm Köy Sen, Türkiye Biyologlar Derneği, Türkiye Ormancılar Derneği (TOD), Türkiye Ziraatçılar Derneği (TZD), Türkiye Sulama Kooperatifleri Birliği (TÜSKOOP-BİR), Veteriner Hekimler Derneği yetkilileri katıldı.
Örgütler adına açıklamayı yapan ZMO Başkanı Baki Remzi Suiçmez, şunları söyledi:
"Zeytinliklerimizin maden petrol, doğalgaz arama jeotermal tesisleri, sanayi, turizm, imar amaçlı talanına yönelik girişimler geçmişten beri gündemden düşmüyor. Anayasal hükümlülüklere rağmen 2002 yılından beri gündeme gelen mevzuat değişiklikleri doğayı ve tarımı korumaya duyarlı kesimlerce defalarca yargı tarafından durduruldu.
"Yasaya göre zeytin işleme tesisi dışında toz içeren hiçbir tesise izim verilemez"
En son Resmi Gazete’de yayınlanan yönetmelik zeytinliklerimizin ölüm fermanıdır. Anayasal hukuk devletinde normlar hiyerarşisine göre yasalar anayasaya, yönetmelikler ise yasalara aykırı olamaz. Anayasa’nın 44. ve 45. maddeleri üreticinin ve tarımsal üretim alanlarının korunmasını düzenlemektedir. 1939 ‘Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanun’a göre zeytinliklerin korunması ve geliştirilmesini düzenlemektedir. Zeytinlik alanların daraltılamayacağı belirtilen yasaya göre zeytinlerin 3 kilometre yakınında zeytin işleme tesisi dışında toz içeren hiçbir tesise izin verilemez. ‘Toprak Koruma ve Arazi Kullanım Kanunu’na’ göre toprağın korunması geliştirilmesi tarım arazilerinin çevre öncelikli sürdürülebilir kalkınma ilkesine uygun olarak planlı kullanılması esastır. Yasa zeytinlik gibi dikili özel ürün arazilerini de korumaktadır.
2017 tarihli Maden Yönetmeliği zaten gerekli istisnaları madencilik lehine vermişken 1 Mart 2022 tarihli yönetmelik değişikliğiyle zeytinliklerimizin talanına yeni normlar hiyerarşisine aykırı bir şekilde yeni bir yasal kılıf hazırlanmaktadır. Yönetmelik değişikliğiyle tarım alanlarını meraları zeytinlikleri korumak yerine enerji amaçlı kömür ve jeotermal faaliyetlerde belli şirketlere yönelik yeni imtiyazların gündeme getirilmesi kabul edilmez.
Faaliyetlerin bitiminde sahayı rehabilite ederek eski haline getirme taahhüdü kabul edilemez. Asırlık zeytinliklerin belli şirketlerin karı için taşınmaya çalışması ya da şekilsel olarak yeni zeytinliklerin dikilmesinin bilimsel hiçbir açıklaması yoktur. Yönetmeliğe karşı her türlü yasal yoldan mücadelemizi sürdüreceğiz. Yönetmelik değişikliğiyle verilecek yeni izinler için de hukuk sürecini de işleteceğiz.”
