T24 - Satrançta Avrupa ve Dünya şampiyonluğu dahil pek çok başarı kazanan 12 yaşındaki Vahap Şanal, kupalarına yenilerini eklemek için sponsor desteğine ihtiyaç duyuyor.
Henüz 12 yaşında ama satrançta Dünya ve Avrupa şampiyonlukları da dahil pek çok başarısı var. Kariyerine profesyonel biçimde devam edebilmek içinse sponsor desteği alması şart. 1998 doğumlu, İzmirli Vahap Şanal, satranca altı yaşında başlamış. Kazandığı kupalara geçen ay Kayseri’de gerçekleştirilen Dünya Okullararası Satranç Şampiyonası’nda dünya ikinciliğini de eklemiş durumda. Uluslararası Satranç Federasyonu’nun (FIDE) internet sitesindeki bilgilere göre şimdiden bir ‘usta adayı’. ‘Rating’i 2135 ki bu, içinde bulunduğu yaş grubu için iyi bir nokta.
Dünyada kendi yaşındaki sınıflamadaysa 12 sporcudan biri...
Bu spora tutkusunu, “Benim için hobi olmaktan çıktı, bir iş de değil, çok farklı bir şey” diye anlatan Vahap, günde en az üç saatini satranca ayırıyor. Şimdiye kadar babasının özverisiyle, dünyaca ünlü satranç hocalarıyla çalışma imkânı bulmuş. Hedefi dünya klasmanında ilk 5’e girmek. Sekiz yaşında, ‘Milli Takım’a giren en genç sporcu’ unvanını kazanması ve peş peşe gelen kupalar, onu daha çok çalışmaya teşvik etmiş.
‘Gittiği her turnuvada kürsüye çıkıyor’ Oğlu Vahap’ın katılacağı turnuvaları bizzat izleyip çeşitli ülkelerdeki organizasyonlarda ona eşlik eden baba Mehmet Şanal’ın isteği, bir noktadan sonra ‘kırılma noktası’na gelinen bu sporda Vahap’ın bir sponsor tarafından desteklenmesi. Oğlunun dokuz, 10 ve 11 yaşlarında Türkiye’ye şampiyonluklar getirdiğini “Singapur’da düzenlenen 11 yaş grubunda Dünya, Yunanistan’da 12-13 yaş grubunda düzenlenen turnuvada da Avrupa şampiyonu oldu. En son geçen ay Kayseri’deki 12-13 yaş Dünya Okullararası Satranç Şampiyonası’nda dünya ikinciliği elde etti. Her gittiği turnuvada kürsüye çıkıyor” diyerek anlatıyor.
Satrancın ilerledikçe zorlaştığını anlatan baba Şanal, “Burada ailelerin gücü belli bir noktaya kadar yetiyor. Bundan sonraki süreçte kurumların, kurumsal firmaların satranca el atıp yetenekli çocukları desteklemesi, sahip çıkması gerektiğine inanıyorum” diye konuşuyor.
‘Ayda en az 3 bin TL harcama olabilir’
Türkiye Satranç Federasyonu Basın Sorumlusu ve eski milli sporcu Fatma Öztürk, Vahap’ın durumu hakkında “Sürekli turnuvalara gidebilmek için sponsor gerekebilir. Ama eğer bir sporcu ilk üçe girmişse ve Milli Takım’ın havuzu içindeyse para ödemiyor. Bütün masraflarını Türkiye Satranç Federasyonu olarak biz karşılıyoruz. Vahap da bu havuz içinde olduğundan yurtiçi ve yurtdışında katıldığı turnuvalardaki maddi ihtiyacı karşılanıyor. Ama tabii farklı çalışma ve turnuvalara katılmak isterse sponsor gerekebilir. Babası ona özel hoca tutmuştu mesela” diyor.
Öztürk’e göre Vahap’ın durumu iyi. “Şu an kendi yaşına yönelik her turnuvaya katılıyor. Hem yetenekli hem de çalıştıkça yeteneğini daha da artırıyor” diye anlatıyor. Öztürk “Günde en az dört-beş saat çalışması lazım. Bir de turnuva öncesi çalışması var. Yetenek kadar çalışma da önemli çünkü. İkisi bir arada olur” diyor.
Peki bu çalışmaların maddi yükü ne? Özel hoca ücretlerinın hocanın unvanına göre değişiklik gösterdiğini söyleyen Öztürk, “Ortalama saat başına 50’yle 150 TL arasında bir rakam. Çocuk özel hocasıyla çalışacak ve ayda en az bir turnuvaya katılacaksa aylık en az 3 bin lira civarı bir harcama yapması gerekebilir. Ama bu profesyonel aşamadaki durumdur. Yoksa bir veli aylık satranç eğitimini 300 ya da 500 TL ile karşılayabilir” diye anlatıyor.
‘Başarılı satranççılar çıkarıyoruz’ Öztürk, Türkiye’de genel olarak satrancın durumuyla ilgili olarak da umutlu konuşuyor: “Son birkaç yıldır altyapıda sağlamlaşma var. İlköğretim okullarında satranç seçmeli ders olarak okutulmaya başlandı. Bu uygulama birçok Avrupa ülkesinde yok. Türkiye başarılı satranççılar çıkarıyor. Şu an 148 bin lisanslı sporcumuz var. 2005’te bu sayı 40 bine yakındı. Şu anda dünya sıralamasında çok iyi bir yerde olamasak da altyapı ve ülkede satrancın geldiği nokta düşünüldüğünde oldukça ileri seviyedeyiz diyebilirim.
