(Bu yazı ve çizi daha önce Nisan 2015 tarihinde yayımlanmıştı.)

Tarih kelimesi ile yüceltilen geçmiş bilgisi, tıka basa acı olaylarla doludur.

Bunları bilmek, kabul etmek, anmak, anlamak, üzülmek, af dilemek ve barışmak benzerlerinin tekrarlanmasını önlemek için gerekli ve önemli olmalı. Birlikte yaşamak için,  birlikte yaşlanmak için...

Bu önemli gereklilikten kaçınmanın en kolay yolu ise, olayları isimlendirme konusunda tartışma açmaktır. Çekişme böylece sürer gider o zaman.

Bu da olan biteni şaibeli kılar, gölgeye iter, netliği bozar, acı çekme devam eder ve acılar kader olur, kabahat pipon topuna döner, barışma başka bahara kalır. Dün adına bugün'ler güme giderken, yarın’lar belirsizliğe gark olur. Iyi mi olur? İstenen bu mudur ki?..

Yaşandığı bilinen bir olayı eksiksiz kabul edip paylaşanlar, farklı kelimelerle isimlendirirlerse ne olur? İlle diye diretilirse ne olur?

Tarih, geriye karanlıklara doğru giden upuzun bir yol. Toplumların hayatı da öyle, çok uzun. Ama kişilerin yaşamı görece kısa ve çok çok değerli. Zaten asıl tartışılan konu da  bu değil mi?.. Kısa ve değerli hayatları daha da kısaltıp yok eden korkunç acıların yaşanmış olması...

Bugün paha biçilmez değerdeki kısa hayatlarını yaşamakta olan insanların yine paha biçilmez değerde ve gerçeklikteki bugünlerini daha fazla karartmamak gerek.

Anlamak bazen anlaşmaktan daha önem kazanabilir. Bence, yüz yıl önce olan acı olayları anlamada buluşanlar, bunu farklı adlarla anabilirler. Bu, tartışmaya değer bir öneridir.

Zaten olan bu. Dünyada bu tarihi acı olayları büyük felaket yada soykırım diye farklı farklı isimlendirenler bulunmuyor mu?.