Zaman zaman burada, eski zamanlara ("Milyon yıl öncesi"ne) dair yazılar yazıyorum. Tahmin edileceği gibi bu yazılar, "Zihinde Bir Dalga" misali, duygularla düşüncelerin iç içe geçtiği, hem hayatımızın belli dönemlerine bağlılık içeren, hem de "bakın böyle hayatlar, kişiler de vardı" türünden yazılar. Bugünlerde, içimde bir yerlerde Ahmet Kaya şarkısı gibi çalıp duran ve giderek kelimelere dönüşen, geçen haftalarda yitirdiğimiz Antepli Dr. Hasan Çeliksöz var.

Hasan, 1980 öncesinden tanıdığım, şimdi düşününce "çelik sözlü" diyebileceğim, dirençli olduğu kadar insancıl, yiğit olduğu kadar anlayışlı kardeşlerden birisiydi. Şimdilerde, insanın bu kadar zorlayıcı şey, bu kadar kavga, enerji, umut, çalışkanlık, anlayışsızlık, mücadele, kitap sevgisi, dar görüşlülük, inanç, gerçeği değerlendirme yetisi yitimi, dünya bilgisinden uzaklık, ölümün herkesin çok yakınında olması, şiddet, korku, anneleri yataklara düşüren endişeler, güven, sevgi, her şeye rağmen okulları bitirme, yola devam etme iradesi gibi daha yüzlerce şey nasıl olabilmiş, sonunda hepimizin payı olan bu büyük girdapta binlerce yaşam nasıl afişlerdeki isimlere, yüzlere dönüşmüş diye içinden çıkamadığı bir zaman olarak anlatabiliriz o yılları.

Benim Hasan'la ilgili en keskin, hâlâ içimi yakan anı, böyle bir afişle ilgili. Hâlâ, o dönemle ilgili içimdeki en büyük yaralardan (nasıl olabildi bütün bunlar?) olan, 1980 darbesine yakın aylarda bir sabah erkenden Ankara'daki bütün "Kurtuluşçular"ın dövülerek "cezalandırılması" kararı ile başlayan; sol içi son büyük kavgada, Afyon'un dağ köylerinden Hacettepe Edebiyat Fakültesi'ne okumaya gelen, kavruk vücutlu, her daim sessiz ve sevgi dolu Ahmet Özel'i, akşam karanlığında Hacettepe Merkez Yurdu önünde bekleyen Beytepelilerin uzaktan kurşunlanması ile yitirmiştik. Bir avuç insan, zaten olan bitenlerden dolayı, tam olarak "şok içindeydik" ama Ahmet'in öldürülmesi, birçok insanda "beyninden vurulmuşa dönme" olma durumu yaratmıştı. Bunlardan birisi Hasan'dı ve Ahmet için hazırlanan afişi ne pahasına olursa olsun, Hacettepe Erkek Yurdu'nun bütün katlarına (Hasan üst katlara sokulmayan grupta idi.) asmak istiyordu. Bunun riskini tahmin ediyorduk ama onu durdurmak mümkün olmadı ve gece saat 21.00 gibi Hasan'ı üst katlardan kafası kanlar içinde elinde Ahmet'in o gariban yüzünün olduğu afiş ile koşarak inerken gördüm.

Daha ötesini anlatmak istemiyorum; çünkü bazı şeylerden kaynaklanan öfke, acı ve büyük çaresizlik duyguları hiç kaybolmuyor. Bu satırlarla tek amacım, Ahmet'in ruhuna, onun ölümü ile "delirmeye yakın" bir kabullenmezlik yaşayan Hasan'ın ruhuna saygı duruşunda bulunmak; yoksa eski zaman anlatılarında bunların hak ettiği yeri bulmadığını uzaktan da olsa biliyorum.

İşte bu Hasan, 1980 darbesinde bir süre gözaltına alındıktan sonra hayatına devam etti, Samsun Tıp Fakültes'ini bitirdi ve Gaziantep'te sağlık ocağı/aile hekimi olarak çalıştı. İki kızı da kendisi gibi hekim oldu ve onlardan birisi benim gibi çocuk hekimi. Hasan'ı ara sıra Antep'e gittiğimde, yakın arkadaşı Sermet ile görür ve onların çok küfürlü Antep ağzı konuşmalarına şaşırarak eski günlerden söz ederdik. Hasan, daha sonraki yaşamında da Türk Tabipleri Birliği ve SES çalışmaları içinde yer aldı ve abisi Dr. Ali Çeliksöz'den öğrendiğime göre yeni kurulan sosyalist partilere hep sahip çıkmış. Hasan'ı en son gördüğümde tip 2 diyabeti olduğunu öğrenmiş ve ona tip 2 diyabetlilerin kendilerini ihmal ettiklerini, oysa başlangıçta insülin kullanmasalar bile tip 2 diyabetin kalp/damar sağlığını daha çok etkileyen bir katastrofik sorun olduğunu anlatmıştım. Tahmin ediyorum, o da yıllar önce yine tip 2 diyabete bağlı komplikasyonlardan yitirdiğimiz Ata abi (Dr. Ata Soyer) gibi kendine iyi bakmadı ve birkaç yıl önce geçirdiği bir "serebrovasküler olay" nedeniyle yatağa bağlı hale geldi ve yine abisinin deyimiyle son aylarında bir tür "intihar eder" gibi, uygulanan tedavilere direnç göstererek yaşamını yitirdi.

Gaziantep...

Babaları Fethi Gürcan'ın çavuşu, Hamdi Doğan'ın ("Hamdoş") yakın arkadaşı

Hasan'ın öyküsünde, benim değindiğim öğrencilik yıllarından çok ailesinin öyküsünün daha dikkate değer ve zengin olduğu bilinir. Bundan sonra anlatacaklarımı abisi Dr. Ali Çeliksöz'den aldığım bilgilerle yazdım. Hasan, Antepli, ısmarlama ayakkabı diken, zamanının en iyi ayakkabı ustası ve sosyalistlerinden, TİP üyesi bir babanın ve emekçi bir annenin 6'sı erkek 7 çocuğundan üçüncüsü. Erkek çocuklardan beşi doktor, diğeri de çok zeki ama "bu kadar doktor yeter" dendiği için mühendislik okumuş; kız kardeşleri de onlara baktığı için ancak liseyi bitirebilmiş.

Aile öyküsünün esas kahramanı ise babaları; "27 Mayısçılar"dan Fethi Gürcan'ın çavuşu ve ondan öğrendikleri ile Antep'e dönünce, zamanın üniversite öğrencilerinden edindiği Kapital'i okumuş, sol literatür kadar derin bir din bilgisi olan birisi. Esas önemlisi, duygularını ve varoluşunu "Türkiye İşçi Partisine Aşık Oldum" sözleri ile anlatan Hamdi Doğan'ın yakın arkadaşı. Dr. Ali Çeliksöz babasının Hamdi Doğan'la birlikte, camilere, köylere giderek sosyalizmi anlattıklarını, "Aybarcı" olduğunu ve "gençler partimizi elimizden aldılar" dediğini anlatıyor. O dönemde yanında çalıştığı ayakkabı atölyesi sahibine (Dr. Sermet Koşak'ın babası) giderek, öğle yemeği hakkının olduğunu söylemiş ve o da "istediğin yerde öğle yemeğini ye" demiş. Tabii 7 çocuğa bakmak kolay değil, hem hayatın zorluğu hem de ona musallat olan "hastalık" nedeniyle Hasan ve kardeşleri kendi imkanları ile okumuşlar.

Hamdi Doğan'ın yaşamını anlatan kitabın arka sayfasında "Hamdoş'un hikâyesi, sadece "resmî" politika sahasında değil hayatın her alanında fakir fukaranın derdini kovalayan, bu arada güler yüzü hiç düşmeyen, sosyalizme aşkla bağlanmış bir fedainin hikâyesi. Dava adamıyla gönül adamının şahsında birleştiği bir isimsiz kahraman... Hamdoş, bu kitapta hikâyesini tamamen kendi tecrübesinin içinden, kendi lisanıyla anlatıyor. Türkiye'de sol/sosyalist hareketin toplumsal tarihine olağanüstü canlı bir ışık tutan bir yaşam hikâyesi…" yazıyor.

Bu satırların Dr. Hasan Çeliksöz ve ailesi için de geçerli olduğunu düşünüyorum ve sert yüzlü, yumuşak kalpli arkadaşımı/kardeşimi en derin sevgiyle selamlıyorum.