Hazine ve Maliye Bakanlığı kendi internet sitesinde 2023 yılı Ocak-Temmuz ayı bütçe gerçekleşmelerini 15 Ağustos günü yayımladı. Aşağıda detaylı şekilde göreceğiniz üzere vergi gelirlerinin yüzde 53,41’ini KDV ve ÖTV tahsilatı oluşturmaktadır. Dolaylı vergilerin payı yüzde 67,06, dolaysız vergilerin payı ise yüzde 32,94 olarak gerçekleşti.
2023 Temmuz ayında özellikle 7440 sayılı en son af yasasından dolayı ek kurumlar vergisinden 37 milyar 251 milyon TL tahsil edilmiş.
Ayrıca beyana dayalı kurumlar vergisi tahsilatı geçen yıl aynı döneme nazaran 20 kat arttı.
Diğer kalemlerin akıbetini ise aşağıda izah etmeye çalışayım.
2023 Temmuz ayı Bütçe gerçekleşmeleri
2023 yılı Temmuz ayında merkezi yönetim bütçe giderleri 455,0 milyar TL, bütçe gelirleri 504,40 milyar TL ve bütçe fazlası 48,60 milyar TL olarak gerçekleşti.
Ayrıca, faiz dışı bütçe giderleri 418,10 milyar TL ve faiz dışı fazla ise 86,30 milyar TL olarak gerçekleşti.
Genel görünüm aşağıdaki tabloda bulunmaktadır.
Yukarıdaki tabloda da görüldüğü üzere Merkezi yönetim bütçesi 2022 yılı Temmuz ayında 64 milyar 19 milyon TL açık vermiş iken 2023 yılı Temmuz ayında 48 milyar 574 milyon TL fazla vermiştir.
Ayrıca 2022 yılı Temmuz ayında 47 milyar 325 milyon TL faiz dışı açık verilmiş iken 2023 yılı Temmuz ayında 86 milyar 281 milyon TL faiz dışı fazla verilmiştir.
2023 Temmuz ayı bütçe giderleri
Merkezi yönetim bütçe giderleri Temmuz ayı itibarıyla 455 milyar 840 milyon TL, faiz harcamaları 37 milyar 707 milyon TL, faiz hariç harcamalar ise 418 milyar 132 milyon TL olarak açıklandı.
2023 yılında merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 5 trilyon 589 milyar 85 milyon TL ödenekten Temmuz ayında 455 milyar 840 milyon TL gider gerçekleştirilmiştir. Geçen yılın aynı ayında ise 260 milyar 999 milyon TL harcama yapılmıştır.
Faiz hariç bütçe giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 71,2 oranında artarak 418 milyar 132 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Faiz hariç giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı ise 2022 yılında yüzde 9,8 iken 2023 yılında yüzde 8,5 olarak açıklandı.
2023 Yılı Ocak-Temmuz dönemi merkezi yönetim bütçe gerçekleşmeleri
2023 yılı Ocak-Temmuz döneminde merkezi yönetim bütçe giderleri 2 trilyon 819,4 milyar TL, bütçe gelirleri 2 trilyon 384,8 milyar TL ve bütçe açığı 434,7 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Ayrıca, faiz dışı bütçe giderleri 2 trilyon 506,5 milyar TL ve faiz dışı açık ise 121,7 milyar TL olarak gerçekleşmiştir
Aşağıdaki tabloda 2023 yılı Ocak-Temmuz döneminde merkezi yönetim bütçe kalemleri bulunmaktadır.
2023 Temmuz ayı bütçe gelir gerçekleşmeleri
Merkezi yönetim bütçe gelirleri Temmuz ayı itibarıyla 504 milyar 413 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Vergi gelirleri 450 milyar 316 milyon TL, genel bütçe vergi dışı gelirleri ise 47 milyar 335 milyon TL olmuştur.
2023 Ocak-Temmuz dönemi bütçe gelir gerçekleşmeleri
Merkezi yönetim bütçe gelirleri Ocak-Temmuz dönemi itibarıyla 2 trilyon 384 milyar 763 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Vergi gelirleri 2 trilyon 52 milyar 628 milyon TL, genel bütçe vergi dışı gelirleri ise 273 milyar 47 milyon TL olmuştur.
Aşağıdaki tabloda 2023 Ocak-Temmuz vergi gelirleri ve bu vergilerin toplam vergi gelirleri içindeki payı gösterilmiştir.
Yukarıdaki tabloda da görüldüğü üzere 2023 Ocak-Temmuz döneminde KDV ve ÖTV’nin toplam vergi gelirleri içindeki payı yüzde 53,41; dolaylı vergilerin payı yüzde 67,06 ve dolaysız vergilerin payı ise yüzde 32,94 olarak gerçekleşti.
Ocak-Temmuz 2023 ile geçen yıl aynı dönem vergi tahsilatı karşılaştırılması
2022 yılı Ocak-Temmuz döneminde bütçe gelirleri 1 trilyon 462 milyar 390 milyon TL iken 2023 yılının aynı döneminde yüzde 63,1 oranında artarak 2 trilyon 384 milyar 763 milyon TL olarak gerçekleşmiştir.
2023 yılı Ocak-Temmuz dönemi vergi gelirleri tahsilatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 70,7 oranında artarak 2 trilyon 52 milyar 628 milyon TL olmuştur.
2023 Temmuz ayında özellikle 7440 sayılı en son af yasasından dolayı ek kurumlar vergisinden 37 milyar 251 milyon TL tahsil edilmiş.
Aşağıdaki tabloda vergi kalemleri bazında Ocak-Temmuz 2023 tahsilat tutarları ile geçen yılın aynı dönemdeki tahsilat tutarları ve değişim oranları bulunmaktadır.
Yukarıdaki tabloya göre 2022 Ocak-Temmuz döneminde geçen yıl aynı döneme nazaran tahsilat oranı en fazla olan gelir kalemi beyana dayanan kurumlar vergisidir. Yüzde 2.009,30 yani yaklaşık 20 kat artmış.
2022 Ocak-Temmuz döneminde 201 milyar 673 milyon TL tahsilatı olan özel tüketim vergisi, 2023 Ocak-Temmuz dönemine göre yüzde 102,50 oranında artarak 408 milyar 646 milyon TL’ye yükselmiştir.
Dayanıklı tüketim mallarında ÖTV yüzde 126,10, alkollü içeceklerde yüzde 62,80, motorlu araçlarda ise geçen yıl aynı döneme nazaran yüzde 190,60 oranında artmış.
Diğer taraftan gümrük vergisi tahsilatı da geçen yıl aynı döneme göre yüzde 80; ithalde alınan KDV yüzde 49,70; dahilde alınan KDV yüzde 147,50; damga vergisi ise yüzde 102,10 oranında artış göstermiş. Şans oyunları vergisi de yüzde 108,30 oranında artmış.
Murat Batı kimdir?
Prof. Dr. Murat Batı, 14 Aralık 1974 tarihinde Diyarbakır'da doğdu. İlk, orta ve lise eğitimini Diyarbakır'da tamamladı. Lisansını Ankara Gazi Üniversitesi'nden, yüksek lisansını Hacettepe Üniversitesi'nden, doktora derecesini "Türev Araçların Vergilendirilmesi" teziyle 2012 yılında İstanbul Üniversitesinden aldı.
Mali hukuk alanında 2016 yılında doçent, 2022 yılında profesör kadrosuna (Ondokuz Mayıs Üniversitesi Hukuk Fakültesi) atandı.
Çok sayıda üniversite, banka, belediye ve profesyonel şirkete, özellikle vergi hukuku alanında eğitimler verdi; hukuk ofisleri ile YMM ofislerine danışmanlık yaptı.
"Vergi Hukuku (Genel Hükümler)", "Muhasebe Hileleri ve Vergiden Kaçınmanın Türk Vergi Mevzuatındaki Yasallığı", "Türk Vergi Sistemi" kitapları yayımlandı; 60'tan fazla ulusal ve uluslararası akademik yayında makale ve kitap bölümü yazdı.
Kısa bir süre Cumhuriyet, Dünya ve BirGün gazetelerinde konuk yazarlık yaptı. Eylül 2020'den itibaren T24'te yazmaya başlayan Murat Batı, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mali Hukuk Ana Bilim Dalı Başkanlığı görevini halen sürdürmektedir.
|
