Hazine ve Maliye Bakanlığı kendi internet sitesinde 2024 yılı Ocak-Haziran dönemi bütçe gerçekleşmelerini yayımladı. Aşağıda detaylı şekilde göreceğiniz üzere vergi gelirlerinin yüzde 52'si KDV ve ÖTV tahsilatı oluşturmaktadır.
Dolaylı vergilerin payı Ocak-Haziran döneminde yüzde 66; dolaysız vergilerin payı ise yüzde 34 gerçekleşti.
Merkezi yönetim bütçesi 2024 yılı Ocak-Haziran döneminde 747 milyar 183 milyon TL açık verdi.
Diğer kalemlerin akıbetini ise aşağıda izah etmeye çalışayım.
2024 Haziran ayı bütçe gerçekleşmeleri
2024 yılı Haziran ayında merkezi yönetim bütçe giderleri 866,5 milyar TL, bütçe gelirleri 591,2 milyar TL ve bütçe açığı 275,3 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Ayrıca, faiz dışı bütçe giderleri 767,2 milyar TL ve faiz dışı açık ise 176 milyar TL olarak gerçekleşmiştir.
Genel görünüm aşağıdaki tabloda bulunmaktadır.
Merkezi yönetim bütçesi 2023 yılı Haziran ayında 219 milyar 637 milyon TL açık vermiş iken 2024 yılı Haziran ayında 275 milyar 280 milyon TL açık vermiştir. 2023 yılı Haziran ayında 182 milyar 263 milyon TL faiz dışı açık verilmiş iken 2024 yılı Haziran ayında 176 milyar 4 milyon TL faiz dışı açık verilmiştir.
2024 Ocak-Haziran dönemi bütçe giderleri
2024 yılı Ocak-Haziran döneminde merkezi yönetim bütçe giderleri 4 trilyon 578,5 milyar TL, bütçe gelirleri 3 trilyon 831,4 milyar TL ve bütçe açığı 747,2 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Ayrıca, faiz dışı bütçe giderleri 4 trilyon 4,1 milyar TL ve faiz dışı açık ise 172,8 milyar TL olarak gerçekleşmiştir.
Merkezi yönetim bütçesi 2023 yılı Ocak-Haziran döneminde 483 milyar 228 milyon TL açık vermiş iken 2024 yılı Ocak-Haziran döneminde 747 milyar 183 milyon TL açık vermiştir. 2023 yılı Ocak-Haziran döneminde 207 milyar 984 milyon TL faiz dışı açık verilmiş iken 2024 yılı Ocak-Haziran döneminde 172 milyar 760 milyon TL faiz dışı açık verilmiştir.
2024 yılı Ocak-Haziran döneminde merkezi yönetim bütçe giderleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 93,7 oranında artarak 4 trilyon 578 milyar 549 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Faiz hariç bütçe giderleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 91,7 oranında artarak 4 trilyon 4 milyar 125 milyon TL olarak gerçekleşmiştir.
2024 Ocak-Haziran dönemi bütçe gelir gerçekleşmeleri
Merkezi yönetim bütçe gelirleri Ocak-Haziran dönemi itibarıyla 3 trilyon 831 milyar 365 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Vergi gelirleri 3 trilyon 213 milyar 365 milyon TL, genel bütçe vergi dışı gelirleri ise 511 milyar 847 milyon TL olmuştur.
Aşağıdaki tabloda 2024 Ocak-Haziran dönemi vergi gelirleri ve bu vergilerin toplam vergi gelirleri içindeki payları gösterilmiştir.
Yukarıdaki tabloda da görüldüğü üzere 2024 Ocak-Haziran döneminde KDV ve ÖTV'nin toplam vergi gelirleri içindeki payı yüzde 52; dolaylı vergilerin payı yüzde 66 ve dolaysız vergilerin payı ise yüzde 34 olarak gerçekleşti.
Ocak-Haziran 2024 ile geçen yıl aynı dönem vergi tahsilatı karşılaştırılması
2023 yılı Ocak-Haziran döneminde bütçe gelirleri 1 trilyon 880 milyar 349 milyon TL iken 2024 yılının aynı döneminde yüzde 103,8 oranında artarak 3 trilyon 831 milyar 365 milyon TL olarak gerçekleşmiştir.
2024 yılı Ocak-Haziran dönemi vergi gelirleri tahsilatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 100,5 oranında artarak 3 trilyon 213 milyar 365 milyon TL olmuştur.
Aşağıdaki tabloda vergi kalemleri bazında Ocak-Haziran 2024 tahsilat tutarları ile geçen yılın aynı dönemdeki tahsilat tutarları ve değişim oranları bulunmaktadır.
Yukarıdaki tabloya göre 2024 Ocak-Haziran döneminde geçen yıl aynı döneme nazaran tahsilat oranı en fazla olan gelir kalemi konaklama vergisi, petrol ve doğalgazdan alınan ÖTV, tütünden alınan ÖTV, BSMV, dahilde alınan KDV ile şans oyunları vergisidir.
Petrolden ve doğalgazdan alınan ÖTV yüzde 326,3, şans oyunları vergisi yüzde 99,6 ve konaklama vergisi ise yüzde 162,6 oranında artmıştır. Diğerlerinin artış oranları yukarıdaki tabloda görülmektedir.
ÖTV genel toplamı ise geçen yıl aynı döneme göre yüzde 87,3 oranında artmış.
Dâhilde alınan KDV yüzde 246,6; BSMV yüzde 205,9; harçlar yüzde 62,9; damga vergisi ise yüzde 85 oranında artmıştır.
Murat Batı kimdir?
Prof. Dr. Murat Batı, 14 Aralık 1974 tarihinde Diyarbakır'da doğdu. İlk, orta ve lise eğitimini Diyarbakır'da tamamladı. Lisansını Ankara Gazi Üniversitesi'nden, yüksek lisansını Hacettepe Üniversitesi'nden, doktora derecesini "Türev Araçların Vergilendirilmesi" teziyle 2012 yılında İstanbul Üniversitesinden aldı.
Mali hukuk alanında 2016 yılında doçent, 2022 yılında profesör kadrosuna (Ondokuz Mayıs Üniversitesi Hukuk Fakültesi) atandı.
Çok sayıda üniversite, banka, belediye ve profesyonel şirkete, özellikle vergi hukuku alanında eğitimler verdi; hukuk ofisleri ile YMM ofislerine danışmanlık yaptı.
"Vergi Hukuku (Genel Hükümler)", "Muhasebe Hileleri ve Vergiden Kaçınmanın Türk Vergi Mevzuatındaki Yasallığı", "Türk Vergi Sistemi" kitapları yayımlandı; 60'tan fazla ulusal ve uluslararası akademik yayında makale ve kitap bölümü yazdı.
Kısa bir süre Cumhuriyet, Dünya ve BirGün gazetelerinde konuk yazarlık yaptı. Eylül 2020'den itibaren T24'te yazmaya başlayan Murat Batı, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mali Hukuk Ana Bilim Dalı Başkanlığı görevini halen sürdürmektedir.
|
