Hazine ve Maliye Bakanlığı kendi internet sitesinde 2024 yılı Ocak-Ekim dönemi bütçe gerçekleşmelerini yayımladı. Aşağıda detaylı şekilde göreceğiniz üzere vergi gelirlerinin yüzde 52’si KDV ve ÖTV tahsilatı oluşturmaktadır.
Dolaylı vergilerin payı Ocak-Ekim döneminde yüzde 66,61; dolaysız vergilerin payı ise yüzde 33,39 gerçekleşti. Ayrıca KDV’den elde edilen 1 trilyon 888 milyar 794 milyon lira, toplam vergi gelirlerinin yüzde 32,51’ini oluşturmaktadır.
Merkezi yönetim bütçesi 2024 yılı Ocak-Ekim döneminde 1 trilyon 260 milyar 289 milyon TL açık verdi.
Diğer kalemlerin akıbetini ise aşağıda izah etmeye çalışayım.
2024 Ekim ayı bütçe gerçekleşmeleri
2024 yılı Ekim ayında merkezi yönetim bütçe giderleri 955,5 milyar TL, bütçe gelirleri 769,2 milyar TL ve bütçe açığı 186,3 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Ayrıca, faiz dışı bütçe giderleri 819,3 milyar TL ve faiz dışı açık ise 50,1 milyar TL olarak gerçekleşmiştir.
Genel görünüm aşağıdaki tabloda bulunmaktadır.
Merkezi yönetim bütçesi 2023 yılı Ekim ayında 95 milyar 461 milyon TL açık vermiş iken 2024 yılı Ekim ayında 186 milyar 271 milyon TL açık vermiştir. 2023 yılı Ekim ayında 28 milyar 651 milyon TL faiz dışı açık verilmiş iken 2024 yılı Ekim ayında 50 milyar 53 milyon TL faiz dışı açık verilmiştir.
2024 Ocak-Ekim dönemi bütçe giderleri
2024 yılı Ocak-Ekim döneminde merkezi yönetim bütçe giderleri 8 trilyon 114,1 milyar TL, bütçe gelirleri 6 trilyon 853,8 milyar TL ve bütçe açığı 1 trilyon 260 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Ayrıca, faiz dışı bütçe giderleri 7 trilyon 65 milyar TL ve faiz dışı açık ise 211,4 milyar TL olarak gerçekleşmiştir.
Merkezi yönetim bütçesi 2023 yılı Ocak-Ekim döneminde 608 milyar 63 milyon TL açık vermiş iken 2024 yılı Ocak-Ekim döneminde 1 trilyon 260 milyar 289 milyon TL açık vermiştir. 2023 yılı Ocak-Ekim döneminde 70 milyar 389 milyon TL faiz dışı açık verilmiş iken 2024 yılı Ocak-Ekim döneminde 211 milyar 385 milyon TL faiz dışı açık verilmiştir.
2024 yılı Ocak-Ekim döneminde merkezi yönetim bütçe giderleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 79,4 oranında artarak 8 trilyon 114 milyar 115 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Faiz hariç bütçe giderleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 77,3 oranında artarak 7 trilyon 65 milyar 211 milyon TL olarak gerçekleşmiştir.
2024 Ocak-Ekim dönemi bütçe gelir gerçekleşmeleri
Merkezi yönetim bütçe gelirleri Ocak-Ekim dönemi itibarıyla 6 trilyon 853 milyar 826 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Vergi gelirleri 5 trilyon 777 milyar 663 milyon TL, genel bütçe vergi dışı gelirleri ise 899 milyar 877 milyon TL olmuştur.
Aşağıdaki tabloda 2024 Ocak-Ekim dönemi vergi gelirleri ve bu vergilerin toplam vergi gelirleri içindeki payları gösterilmiştir.
Yukarıdaki tabloda da görüldüğü üzere 2024 Ocak-Ekim döneminde KDV ve ÖTV’nin toplam vergi gelirleri içindeki payı yüzde 52,21; dolaylı vergilerin payı yüzde 66,61 ve dolaysız vergilerin payı ise yüzde 33,39 olarak gerçekleşti.
Ocak-Ekim 2024 ile geçen yıl aynı dönem vergi tahsilatı karşılaştırılması
2023 yılı Ocak-Ekim döneminde bütçe gelirleri 3 trilyon 913 milyar 733 milyon TL iken 2024 yılının aynı döneminde yüzde 75,1 oranında artarak 6 trilyon 853 milyar 826 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. 2024 yılı Ocak-Ekim dönemi vergi gelirleri tahsilatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 70,4 oranında artarak 5 trilyon 777 milyar 663 milyon TL olmuştur.
Aşağıdaki tabloda vergi kalemleri bazında Ocak-Ekim 2024 tahsilat tutarları ile geçen yılın aynı dönemdeki tahsilat tutarları ve değişim oranları bulunmaktadır.
Yukarıdaki tabloya göre 2024 Ocak-Ekim döneminde geçen yıl aynı döneme nazaran tahsilat oranı en fazla olan gelir kalemi petrol ve doğalgazdan alınan ÖTV, tütünden alınan ÖTV, BSMV, dahilde alınan KDV, dijital hizmet vergisi ile stopaj yoluyla alınan gelir vergisidir.
Petrolden ve doğalgazdan alınan ÖTV yüzde 155,9 ve dahilde alınan KDV ise yüzde 97,4 oranında artmıştır. Diğerlerinin artış oranları yukarıdaki tabloda görülmektedir.
ÖTV genel toplamı ise geçen yıl aynı döneme göre yüzde 60,5 oranında artmış.
Gelir vergisi yüzde 120; BSMV yüzde 173,8; harçlar yüzde 54,9; damga vergisi ise yüzde 78,8 oranında artmıştır.
Murat Batı kimdir?
Prof. Dr. Murat Batı, 14 Aralık 1974 tarihinde Diyarbakır'da doğdu. İlk, orta ve lise eğitimini Diyarbakır'da tamamladı. Lisansını Ankara Gazi Üniversitesi'nden, yüksek lisansını Hacettepe Üniversitesi'nden, doktora derecesini "Türev Araçların Vergilendirilmesi" teziyle 2012 yılında İstanbul Üniversitesinden aldı.
Mali hukuk alanında 2016 yılında doçent, 2022 yılında profesör kadrosuna (Ondokuz Mayıs Üniversitesi Hukuk Fakültesi) atandı.
Çok sayıda üniversite, banka, belediye ve profesyonel şirkete, özellikle vergi hukuku alanında eğitimler verdi; hukuk ofisleri ile YMM ofislerine danışmanlık yaptı.
"Vergi Hukuku (Genel Hükümler)", "Muhasebe Hileleri ve Vergiden Kaçınmanın Türk Vergi Mevzuatındaki Yasallığı", "Türk Vergi Sistemi" kitapları yayımlandı; 60'tan fazla ulusal ve uluslararası akademik yayında makale ve kitap bölümü yazdı.
Kısa bir süre Cumhuriyet, Dünya ve BirGün gazetelerinde konuk yazarlık yaptı. Eylül 2020'den itibaren T24'te yazmaya başlayan Murat Batı, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mali Hukuk Ana Bilim Dalı Başkanlığı görevini halen sürdürmektedir.
|
