Sözcü'den Selami Aydın'ın haberine göre, CHP Uşak Milletvekili Özkan Yalım, Uşak'ın Eşme ilçesinde semt pazarında tezgâhı bulunan üreticiler ile bir araya geldi. Yalım'ı gören bir üretici cebindeki elektrik faturasını çıkararak yüksek elektrik giderinden şikâyet etti. Faturayı alan Yalım tarımsal sulama kaynaklı 10 bin 539 lira 50 kuruşluk fatura karşısında isyan etti.
“Biber TRT izliyor mu?"
Tarımsal sulamada kullanılan elektrikte yüzde 18'lik KDV'nin ve yüzde 2'lik TRT payının kaldırılması gerektiğini belirten Yalım faturayı göstererek, “10 bin 539 TL para ödeyecek. Burada yüzde 2 TRT payı var. Sana soruyorum üretici kardeşim; bu biber TRT'yi izliyor mu, izlemiyor mu?” diye sordu.
Bunun üzerine üretici, “Vallahi ben 20 sene önce TRT izliyordum. 20 senedir izlemiyorum” yanıtını verdi.
Yalım konuşmasına devam ederek, “Bu sulamada kullanılan elektrik faturasında yüzde 2 TRT payı var. Peki sen bu ürünü satarken KDV alıyor musun? Sulamada kullanılan elektrik faturasında yüzde 18 KDV var. Yüzde 18 KDV'yi kaldırırsak, yüzde 2 TRT payını kaldırırsak bu elektrik faturası yüzde 20 ucuzlayıp bu fatura 10 bin liradan 8 bin liraya düşer mi, düşmez mi?” ifadelerini kullandı.
Üretici ise “Aynen düşer” yanıtını verdi. Sözlerini sürdüren Yalım, “Ne olur, senin bileğin kuvvetlenir. Çiftçinin üretimi kuvvetlenir. İşte bu kadar basit. Geri kalanı vergisi, bilmem nesi, yüzde 10 kaçağı… Kesinlikle bunları değiştireceğiz” diye konuştu.
“Üretici yem alamayıp hayvanını satıyor"
Videonun sosyal medyada gündem olmasından sonra SÖZCÜ'ye açıklamada bulunan Yalım, şu ifadeleri kullandı;
“Fatura üreticiye ait. O üretici cebinden çıkardı. 50 kuruş da var ama onu söylemeyi unuttum. Çiftçi gerçekten zor durumda. Gübre fiyatı arttı. Çiftçi gübre alamıyor. Hayvan yemi 160 lira oldu. Üretici yem alamayıp hayvanını satıyor. Yerli üretim yapan, patlıcan, biber, domates yetiştiren üretici anormal derecede elektrik faturası ödüyor. Ancak o domates, biber, patlıcan TRT izlemiyor. Yüzde 2 TRT payı alıyor devlet. Üretici sattığı üründen KDV almıyor ama elektrik faturasında KDV ödüyor. KDV kalkarsa üretici yüzde 20 daha fazla kazanacak.”
Türkiye'de elektriğin ne kadarı tarımsal sulamada kullanılıyor?
Diğer yandan EPDK verilerine göre Türkiye'de tarımsal sulamada kullanılan elektrik miktarında artış yaşandı. 2020 yılının ilk 8 ayında 1 milyon 148 bin megavat saat elektrik kullanan tarım sektörü bu yıl aynı dönem içinde 1 milyon 730 milyon megavat saat enerji kullandı. Geçen yıl 8 aylık dilimde arz edilen elektriğin yüzde 6'lık bölümü tarımsal sulamada kullanılırken bu oran 2021 yılında yüzde 8,2'ye çıktı.
SÖZCÜ'ye açıklamada bulunan Elektrik Mühendisleri Odası Başkanı Bülent Pala, elektrik faturalarında TRT payı ve KDV'nin yanı sıra yüzde 1 Bilişim Teknolojileri Vergisi ve yüzde 1 Enerji Fonu payı bulunduğunu belirterek, “Elektrik faturasına getirilen ek yük yüzde 22'yi bulmakta. Üstelik devlet önce bu payları ilave edip daha sonra KDV oranını hesaplıyor” diye konuştu.
Pala: TEİAŞ özelleştirilirse daha kötü olur
Tarımsal sulamada kullanılan elektrikte KDV ve diğer kesintilerin olmaması gerektiğini ifade eden Pala, “Tarımsal sulamanın yanı sıra meskenlerde belli bir miktar enerji kullanımının ücretsiz olması gerekir. Ortalama 4 kişilik bir ailenin ihtiyacı olan elektrik miktarı ya belli bir ücrette kalmalı ya da tamamen ücretsiz olmalı. Oda olarak bu düşüncedeyiz. Vatandaşlar üzerindeki yükün hafifletilmesi gerekiyor. Özellikle tarımsal sulamada, iklim değişikliğine bağlı olarak enerji kullanımı ciddi şekilde arttı. Bu da tarım ürünlerine ve dolayısıyla tüketiciye yansıyor. Alım gücünü etkiliyor. Burada çiftçiler için ayrı bir düzenleme getirilmeli. Enerji bedelinin yüksek olmasının bir nedeni de, garanti alım yöntemi ile kurdurulan santraller. Onların getirdiği bir sonuç. TEİAŞ'ın özelleştirilmesi girişimi de sonlandırılmalı. Bu gerçekleşirse enerji fiyatlarının ne şekilde olacağını ön görmek mümkün değil. Daha kötü olacaktır” diye konuştu.