İflasın eşiğindeki Yunanistan için zaman giderek daralıyor. Devletin kasasındaki paranın birkaç hafta içinde tamamen tükenme riski var. Atina şimdi Avrupa Birliği’ndeki ortaklarının mali destek sağlamaya devam etmek için şart koştukları reform listesini pazartesi gününe dek sunmak istiyor. İşte Yunanistan’ın mali durumuna ve Atina’nın mali destekçilerinden bundan sonra ne bekleyebileceğine dair bir genel bakış:
Hükümet değişikliğinden bu yana Yunanistan’ın mali durumunda ne gibi gelişmeler yaşandı?
Yunan devletinin vergi gelirleri ilk başta beklenenin oldukça altında kaldı. Syriza’nın seçim zaferinden sonraki ilk ay olan şubatta toplam vergi geliri 963 milyon euro oldu. Bu da ön görülenden yüzde 11 daha az vergi geliri elde edildiğini ortaya koyuyor.
Atina’nın parası ne zaman bitecek?
Medyanın verdiği bilgilere göre Yunan devletinin kaynakları önümüzdeki hafta bile tükenebilir. Ancak bu doğrudan devletin iflas edeceği anlamına gelmiyor. Hükümet zaman kazanmak amacı ile geçici çözüm olarak emekli sandığı ve kamu iktisadi teşebbüslerinden borç almak istiyor. Mali uzmanların görüşü ise en geç 9 Nisan’da Yunanistan’ın çok zor bir duruma düşeceği yönünde. O tarihte Uluslararası Para Fonu'na (IMF) 466 milyon euroluk kredi borcu taksidinin ödenmesi gerekiyor.
Yardım programından Yunanistan’a daha ne kadar para aktarılabilir?
Euro Bölgesi ülkelerinin oluşturduğu yardım programında şu an 1,8 milyar euro mevcut. 20 Şubat tarihinde Atina’nın Euro Bölgesi ülkelerinin maliye bakanları ile vardığı anlaşma, Yunanistan’a Avrupa Merkez Bankası’nın elindeki devlet tahvillerinden 1,9 milyar euro faiz geliri garanti ediyor. Uluslararası Para Fonu’nun da Yunanistan için ayırdığı kaynağın 3,5 milyar euroluk kısmı henüz aktarılmış değil. Hepsinin toplamı 7,2 milyar euro civarında bir miktara denk geliyor. Euro Bölgesi yardım programı bu yıl haziran ayında, Uluslararası Para Fonu’nun programı ise 2016’da sona erecek.
Atina’nın bu paraları alabilmesi için ne yapması gerekiyor?
Yunanistan’ın sadece uygulanabilir reform önerileri sunması yetmiyor, bu reformları gözle görülür şekilde başlatmış olması da lazım. Aslında 20 Şubat’ta varılan anlaşma uyarınca yardım programından herhangi bir ödeme yapılabilmesi için, Atina’nın süresi uzatılan yardım programının sonuç denetiminden geçmesi gerekiyor. Ancak bu belli bir süre alacağı için, Yunanistan’ı ayakta tutabilmek adına, sonuç beklenmeden de küçük ödemeler yapılabileceği iddiaları gündemde.
Yunanistan başka kaynaklardan para bulabilir mi?
Atina hükümeti Avrupa Mali İstikrar Fonu'nun (EFSF), 1,2 milyar euroluk bir meblağı kendine iade etmesini talep ediyor. Bu paranın geçen şubat ayı sonunda Yunanistan Mali İstikrar Fonu'ndan (HFSF) yanlışlıkla fazladan Lüksemburg’a aktarıldığını öne sürüyor. Avrupa Birliği’ndeki alacaklılar ise Atina’nın bu talebinin hukuki bir dayanağı olmadığı görüşünde. Ancak konu ile ilgili kararı daha sonra vermek isteyen alacaklıların bu tutumu, Yunanistan’a bir jest yapılabileceğini gösteriyor.
Yunanistan’a Haziran ayından sonra üçüncü bir yardım programı gerekecek mi?
Birçok mali uzman ve siyasetçiye göre Haziran ayından sonra Yunanistan’a üçüncü yardım paketi uygulanması kaçınılmaz. Atina yönetimi ise yoluna, mümkün mertebe destek almadan devam etmek istiyor. Yunanistan Merkez Bankası Başkanı Yannis Stournaras bunun mümkün olduğu görüşünde. Konu ile ilgili bir açıklama yapan Stournaras, Yunanistan’ın ortakları ile hızlı bir şekilde anlaşmaya varması durumunda, elde olan paranın yeteceğini ifade etti.