ABD Başkanı Donald Trump, Almanya Başbakanı Angela Merkel'i uğurladıktan hemen sonra Twitter hesabı üzerinden konuğu hakkında söylemediğini bırakmadı. Liderler Kuzey Atlantik ittifakıyla ilgili görüşlerini de dile getirmişlerdi. Trump, Twitter mesajında Almanya'dan kendisine ve NATO'ya olan hayali borçlarının ödenmesini talep etti. Sanki ittifak bir şirketmiş, güvenlik bir ürünmüş ve Amerikan ordusu kiralık birliklerden oluşuyormuş gibi ödeme yükümlülüklerinden söz etti.
ABD Başkanı politikanın, uluslararası ilişkilerin ve NATO'nun ne olduğunu anlamış değil. Anlaşılan, Batı'nın ve ittifakın lider ülkesinin hakları kadar yükümlülükleri de olduğunu fark edememiş. Bu yükümlülüklerden biri de karşıtlarını kontrol altında tutup müttefiklerini elden kaçırmamak için Avrupa, Ortadoğu ve Asya'da askeri varlık göstermektir. ABD gücünü koruyabilmek için bunları jeopolitik nedenlerle ve gönüllü olarak yapıyor. Bu politikanın bedeli hiç olmadı, olamaz da.
Ramstein, Kabil ve Seul'deki Amerikan birlikleri, helikopter, denizaltı ya da muharip askerleri için hesap çıkarmıyor. NATO kurulduğu 1949 yılından beri, maliyet, maliyete yol açana aittir prensibiyle faaliyet gösteriyor. Her müttefik ordusunun, silahlarının ve operasyonlarının masraflarını kendisi üstleniyor. Ortak görevler ve kurmayları için son derece mütevazı bir bütçe kullanıyor. Dolayısıyla kendi masrafını karşılayan müttefiklerin NATO'ya borçlanması söz konusu olamaz.
Almanya çoktandır ödüyor
Savunma bütçesinin milli gelirin yüzde 2'sine çıkarılması da her müttefik devletin milli savunma bütçesini ilgilendiriyor. NATO ya da ABD'ye ödeme yapılmasının savunma bütçesi artışıyla ilgisi yoktur. Umalım Almanya Başbakanı ABD liderine, Almanya'daki Amerikan üslerinin masraflarına Almanya'nın da katkıda bulunduğunu anlatmış olsun. Almanya üs ve tesislere on yıllardır milyarlarca Euro harcadı. İki Alman devletinin birleşmesinden sonra Amerikan askerleri ülkeden çekildiği için ABD'nin Almanya'daki savunma masrafları da azaldı. Harcamaların büyük bölümü ABD'nin Ortadoğu'daki operasyonlarında Almanya'daki üsleri kullanmasından kaynaklanıyor. Trump mantığına göre Irak ya da Afganistan'daki Amerikan askeri operasyonlarına Almanya'nın mali katkıda bulunması doğru olur mu?
ABD Başkanı ya bunları bilmiyor ya da dikkate almıyor. ABD'ye adil davranılmadığı iddiası da tamamen saçmadır. ABD'yi dünyanın her yerinde savaş çıkarmaya ya da savaş bitirmeye zorlamadı. Masrafları, doğuran karşılar. Bu kadar basit. Kendi dünyasına hapsolmuş Başkan mevcut sistemi değiştirmek istiyorsa bütün NATO'nun değişmesi gerekir. Polonya ve Baltık ülkeleri ile diğer birçok müttefik ülkenin Amerikan askerlerinin masraflarını karşılaması kaçınılmaz olur. O zaman fiyat pazarlığı yapmak gerekir. Amerikan ordusunun bazı operasyonları saçmalık derecesinde pahalı ya da gereksizdir. Almanya, Polonya ve Litvanya para ödeyecekse o zaman ticarette de olduğu gibi sipariş üzerinde konuşmaya hak kazanır. Bu durumda Amerikan nükleer şemsiyesi altına geçen her günün fiyatını belirlemek gerekir.
Başkan yanılıyor
Dünya, Başkan'ın düşündüğü gibi basit ve ABD'ye odaklı değildir. Avrupalı müttefiklerinden savunmaları ve orduları için daha fazla harcama yapmalarını istemek makul karşılanabilir. Bunun hazırlıkları da zaten yapılıyor. Trump bu konuları kabinesindeki generallerden birine sorsa iyi olur. Ayrıca bu zaten yeni bir konu da değil. 1970'lerin başlarında Başkan Nixon ile Almanya Başbakanı Willy Brandt da Almanya'daki Amerikan üsleri yüzünden tartışmışlar ama Richard Nixon hiçbir zaman Trump'unkine benzer taleplerde bulunmamıştı.
Donald Trump kısa süre önce Kongre'de konuşurken, müttefiklere baskı yaptığı için paraların gelmeye başladığını söylemişti. Avrupa'nın artan savunma harcamalarından tek bir Cent dahi ABD'ye havale edilmeyecek. Bir yalanınız daha ortaya çıktı, sayın Başkan.
© Deutsche Welle Türkçe
Bernd Riegert
