Birleşik Metal-İş Sendikası Sınıf Araştırmaları Merkezi (BİSAM) tarafından hazırlanan Enflasyon ve Hayat Pahalılığı Şubat 2017 Dönem Raporu'nun sonuçlarına göre TÜİK tarafından yüzde 10.13 olarak açıklanan aylık Tüketici Fiyat Endeksi'ndeki artış, kendi hesabına çalışanlar için yüzde 10.76, düzenli ücretlilerde yüzde 10.43 olarak gerçekleşti.
Enflasyon en çok ücretsiz aile işçilerini etkiledi
Enflasyondan en az etkilenenler yüzde 10.07 ile çalışmayanlar oldu. Resmi olarak yüzde 0.81 olan şubat ayı enflasyonu ise en çok yüzde 1.1'lik artış ile ücretsiz aile işçileri ve yüzde 1.07 ile profesyonel meslek sahiplerini etkiledi. Düzenli ücretliler için aylık enflasyon yüzde 1.0 sınırına geldi.
2003’ten bu yana yoksul daha yoksul!
Şubat 2003-Şubat 2017 dönemleri arasında genel TÜFE yüzde 214 artış gösterirken bu oran düzenli ücretlilerde yüzde 241, çalışmayanlar için yüzde 248, emeklilerde yüzde 246, nüfusun en yoksul yüzde 20'lik kesimi için yüzde 252 oldu. En zengin yüzde 20'lik dilim için ise enflasyon yüzde 234 olarak gerçekleşti. Buna göre enflasyon yoksulu daha fazla vurdu.
Bisam tarafından Şubat 2003-Şubat 2017 dönemlerine göre gizli yoksullaşma oranları da hesaplandı. Gizli yoksullaşma genel enflasyon rakamları ile farklı grupların enflasyonlarının arasındaki farktan kaynaklanan ve kayıtlara yansımayan yoksullaşma düzeyini ortaya koyuyor.
Gizli yoksullaşma en çok ücretlilerde!
Gizli yoksullaşma oranlarına göre son 13 yıllık dönemde (Şubat 2003-Şubat 2017) gizli yoksullaşmayı en yoğun olarak yaşayanlar, işteki duruma göre yüzde 12.2 ile ‘Yevmiyeliler’ mesleğe göre yüzde 11 ile ‘Hizmet ve satış elamanları’, temel gelir kaynağına göre yüzde 11 ile ‘Diğer Transferlerle Geçinenler’, gelir gruplarına göre yüzde 10.85 ile En Yoksul Yüzde 20'lik gelir grubunda yer alanlar oldu.
En zengin yüzde 5,9, en yoksul yüzde 10,85 yoksullaştı
Enflasyon nedeniyle her kesim için gizli bir yoksullaşma yaşanırken, en yoksul yüzde 20 için bu kayıp yüzde 10.85 oldu. Buna karşın en zengin yüzde 20 için yoksullaşma yüzde 5.9 oldu. Enflasyon hesaplaması yoksulu daha fazla etkiledi. Yoksul enflasyondan zengine göre yaklaşık iki kat daha fazla etkilendi.
Dar gelirli için ağırlığı son derece önemli olan kira ve gıdanın, sepetteki ağırlığının sistematik olarak azalmasının, sorunları büyüttüğüne işaret edilen raporda, ücret artışlarında dar gelirlileri dikkate alacak ayrı bir endeks oluşturulması gerektiğini vurguluyor.
Bisam açıklamasında, "Raporun sonuçlarına göre, oluşturulmasının gerekli görüldüğü yeni endeks için şu değişiklikler önerildi:
- Toplum tarafından yaygın olarak kullanılmadığı halde, yüksek değer taşıdığı için ciddi bir biçimde enflasyonu etkileyen ürünlerin mal sepetindeki ağırlığı gözden geçirilmeli, teknolojik gelişmeye koşut olarak fiyatları sürekli olarak gerileyen ürünler, sepetten çıkartılmalıdır.
- Her türlü sübjektif müdahaleye açık olan yıllık sepet değişiminden vazgeçilmeli. Sepetteki değişiklikler 5'er yıllık dönemler halinde gerçekleştirilmelidir.
- İstatistik konseyinin kapsamı genişletilerek emek örgütlerinin katılımı ve denetimi sağlanmalıdır.
- Hükümet mensuplarının TÜİK'e müdahalesi anlamına gelecek yaklaşımlardan ve söylemlerden uzak durmaları sağlanmalıdır.
- Enflasyon hesaplamasında yukarıda belirtilen unsurlardan kaynaklı yaşanan gelir kayıpları giderilmelidir.
