T24 - Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, Türkiye'nin artan dış ticaret hacmine paralel olarak, mevcut kapıların yetersiz kalması nedeniyle Irak, Gürcistan ve İran ile yeni sınır kapıları açılması için çalışma başlattı.
AA muhabirinin Gümrük ve Ticaret Bakanlığından aldığı bilgiye göre, Türkiye'nin son yıllarda artan dış ticareti, mevcut sınır kapılarının da yükünün artmasına neden oldu.
Komşu ülkelerle ortak sınır kapıları açılması amacıyla uzun süredir temaslarda bulunan Gümrük ve Ticaret Bakanı Yazıcı, Gürcistan, Irak ve İran ile toplam 9 yeni sınır kapısının 2 yıl içinde açılması için talimat verdi.
Bu kapsamda, Türkiye-Gürcistan arasında Çıldır/Aktaş (Ardahan), Canbaz Demiryolu Kapısı (Ardahan), Muratlı (Artvin) ve Camili (Artvin) sınır kapıları, Irak ile Aktepe (Şırnak), Ovaköy (Şırnak), Derecik (Hakkari), Üzümlü (Hakkari) sınır kapıları, İran ile de Iğdır'da Dilucu sınır kapıları açılacak.
Gürcistan
Gürcistan ile Türkiye arasındaki ticaret hacminin son 8 yılda 5 kattan fazla artarak 1 milyar doları aşması, yeni sınır kapılarının açılmasını da zorunlu hale getirdi. İki ülke arasında faaliyette olan Sarp ve Türközü sınır kapılarına ilave olarak 4 yeni kapı daha eklenecek.
Özellikle Sarp sınır kapısının yükünün azaltılması amacıyla Ardahan'da yapılması planlanan Çıldır/Aktaş Sınır Kapısının 2-3 ay içinde inşaatına başlanacak.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, söz konusu sınır kapısının Yap İşlet Devret (YİD) modeliyle yaptırılması için TOBB Gümrük ve Turizm İşletmeleri A.Ş'ye teklifte bulundu. Şirketin de bu teklife sıcak baktığı ve çalışmalara başladığı belirtildi.
Çıldır/Aktaş sınır kapısının 2012 yılında faaliyete geçmesi planlanıyor.
Canbaz Demiryolu Sınır Kapısı
Gürcistan ile Türkiye arasında açılacak diğer kapı da Ardahan'da tren giriş çıkışları için olacak. Kars - Tiflis - Bakü Demiryolu Projesi çerçevesinde hizmet vermesi planlanan demiryolu sınır kapısına, Türk tarafındaki son istasyon olan Canbaz İstasyonu'nun ismi verilecek. Demiryolu hattının tamamlanmasının ardından Canbaz İstasyonunda bir gümrük müdürlüğü oluşturulacak. Canbaz Demiryolu Kapısı da 2012 yılında hizmete girecek.
Muratlı Kara Sınır Kapısı
Türkiye - Gürcistan sınırına açılacak diğer kapı, Artvin'in Muratlı köyünde olacak.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı yetkilileri, Artvin'in Muratlı ve Camili köylerinin, kışın yoğun kar yağışı sonucu yollarının kapandığını, acil durumlarda bu bölgede yaşayan vatandaşlara Türk toprakları üzerinden ulaşımın sağlanamadığını belirterek, söz konusu köylerden Borçka ilçesine ulaşımın Gürcistan topraklarından geçilerek yapılması amacıyla Muratlı - Kırnati'de kara hudut kapısı ve Camili - Chutuneti'de hudut geçiş noktası açılmasının planlandığını kaydettiler.
Yetkililer, bu konuda Gürcistan ile görüşmelerin sürdürüldüğünü, anlaşmaya varılması halinde oldukça kötü durumda bulunan Camili - Chutuneti - Kırnati - Muratlı yolunun Gürcistan topraklarından geçen kısmının Türk İşbirliği ve Kalkınma Ajansı kaynaklarıyla iyileştirileceğini bildirdiler.
Bakan Yazıcı'nın önümüzdeki günlerde Gürcistan'a gideceği, bu konudaki anlaşmanın imzalanacağı ve Muratlı Sınır Kapısının 2012 yılında faaliyete geçeceği ifade edildi.
Irak
Türkiye'nin son dönemde ticaretini artırdığı bir başka sınır komşusu da Irak. İki ülkenin 8 milyar dolara yaklaşan dış ticareti, yılda 1,6 milyonu aşan araç trafiği nedeniyle Habur Sınır Kapısı yetersiz kaldı.
Geçen hafta Türkiye'ye gelen Irak Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari'nin de katıldığı Türkiye-Irak Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Komitesi toplantısında Habur'un batısında Aktepe-Bacuka (Şırnak) bölgesinde bir sınır kapısı açılması kararlaştırıldı.
Aktepe/Bacuka Sınır Kapısı
Irak ve Türk heyetlerinin, Aktepe/Bacuka Sınır Kapısı konusunda teknik değerlendirme yapmak için önümüdeki ay içinde bir araya gelecekleri belirtildi. Söz konusu kapının inşaatına 2012 yılında başlanması, 2013 yılında da faaliyete geçmesi planlanıyor.
Ovaköy/Şinova sınır kapısı
Türkiye-Irak Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Komitesi toplantısında alınan bir diğer karar da, Türkiye - Irak Demiryolu Projesi'nin güzergahına ve tamamlanmasına bağlı olarak Ovaköy mevkii civarında küçük araçlara ve trenlere yönelik kara ve demiryolu sınır kapısı yapılması oldu. Ovaköy Sınır Kapısının 2013 yılında tamamlanması hedefleniyor.
Derecik ve Üzümlü Sınır Kapıları
Irak'a açılacak sınır kapılarından Derecik ve Üzümlü ise Hakkari'de yapılacak.
Türk tarafının, Şemdinli ilçesine bağlı Derecik bölgesinde yeni sınır kapısı açılması önerisine Iraklı yetkililer de sıcak bakıyor. Söz konusu kapının açılması için 2012 yılında anlaşma imzalanması, 2013 yılında da açılması planlanıyor.
Üzümlü Sınır Kapısının da Hakkari'nin Çukurca ilçesinde yapılması, Irak tarafı ile anlaşma sağlanması halinde söz konusu kapının 2013 yılında faaliyete geçmesi hedefleniyor.
İran
Dış ticaret hacmi 11 milyar doları aşan Türkiye ile İran arasında mevcut durumda Esendere (Hakkari), Kapıköy (Van) ve Gürbulak (Ağrı) sınır kapıları faaliyette bulunuyor. Bunlara, Azerbaycan/Nahçivan'a yönelik olarak da hizmet veren Iğdır'da Dilucu Sınır Kapısının eklenmesi amaçlanıyor.
Dilucu - Maku Kapısı
Dilucu Kara Hudut Kapısı'nın yerinin belirlenmesi amacıyla ortak bir inceleme ziyareti yapılması için İran makamları ile mutabık kalındı. Yap İşlet Devret modeliyle yeniden inşa edilecek Dilucu Kara Sınır Kapısı'nın da 2013 yılında hizmete girmesi hedefleniyor.