"Rusya'nın Karadeniz filosuna ev sahipliği yapan Ukrayna topraklarındaki Kırım yarımadası, yeni bir Soğuk Savaş'ın alevleneceği yer olabilir.”
İngiliz The Independent gazetesi güne bu sözlerle başladı... BBC’deki haber ise şu spotla duyuruldu: Rusya'nın Abhazya ve Güney Osetya'nın bağımsızlıklarını tanıdığını açıklaması, bölgenin kilit ülkelerinden Ukrayna'yı kaygılandırdı. Ukrayna kamuoyu, bundan sonra sıranın Ukrayna'nın Kırım bölgesine gelip gelmeyeceğini tartışıyor.Ve The Guardian: “Rusya’nın, Gürcistan'ın iki ayrılıkçı bölgesi olan Güney Osetya ve Abhazya'nın bağımsızlığını tanımasını kınayan (Batı yanlısı) Ukrayna Devlet Başkanı Yuşçenko şu uyarıyı yaptı: Sırada her ülke olabilir!"
Yuşçenko: Kararı kaygıyla karşılıyoruz
Batı yanlısı bir yönetimin bulunduğu Ukrayna'da Devlet Başkanı Viktor Yuşçenko, Rusya'nın kararını kaygıyla karşıladıklarını belirtti ve BBC'de yayımlanan habere göre, "Avrupa'daki herhangi bir ülkenin sınırlarının değişebileceğini kabul etmek, Ukrayna'nın da sınırlarının değişebileceğini kabul etmektir" dedi.
Ukrayna muhalefeti: Ukrayna da tanısın
Ancak bu konuda ülke içinde büyük bir fikir çatışması yaşanıyor. Rusya'ya yakınlığıyla bilinen Ukrayna ana muhalefetteki Bölgeler Partisi, Ukrayna'nın Abhazya ve Güney Osetya'nın bağımsızlıklarını tanımasını savunuyor.
Ukrayna yönetimi, NATO üyeliğini savunmasına ve batı yanlısı bir dış politika izlemesine rağmen, Kosova'nın tek taraflı bağımsızlık ilanına (Rusya gibi) soğuk yaklaşmıştı. BBC'nin haberine göre Ukraynalı yetkililer, Rusya'nın, Kosova'nın tek taraflı kararını fırsat bilerek, bütün eski Sovyet coğrafyasındaki ayrılıkçı bölgelerde bu konuyu istismar edeceğinden çekiniyor.
"Gorbaçov: Yeni bölünmenin eşiğindeyiz"
Rusya ile Batı arasında patlak veren son krizden sonra ABD ve dönemin SSCB'si arasında 1940’lardan, 1990’ların başına kadar yaşanan Soğuk Savaş benzeri bir krizin çıkmasından endişe ediliyor. Soğuk Savaşı bitiren isim olarak bilinen SSCB eski lideri Mihail Gorbaçov da aynı uyarıyı yaptı. Gürcistan nedeniyle dünyanın yeni bir bölünmeye gittiğini söyleyen 77 yaşındaki eski lider, “Yeni bir bölünmenin eşiğindeyiz. Küresel ölçekte büyüyen bir krizle karşı karşıyayız” diye konuştu.
Çoğunluk Rus kökenli
BBC'nin, Kırım'ın 'sıradaki' bölge olabileceğine ilişkin haberi ise şöyle: Ukrayna'nın Kırım bölgesi, içişlerinde özerk bir yönetime sahip ve Kırım Yarımadası’nda ezici çoğunluğu, Rus kökenliler oluşturuyor. 1954 yılına kadar Sovyetler Birliği'nde Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlı bir bölge olan Kırım, bu tarihte, dönemin Sovyet lideri Nikita Kruşçev'in kararıyla Rusya'dan alınarak Ukrayna Sovyet Cumhuriyeti'ne bağlanmıştı.
Bu kararın bölge dengelerini nasıl değiştireceği, 1991 yılında Sovyetler Birliği dağıldıktan sonra ortaya çıktı. Rusya resmi olarak Kırım üzerinde hak iddia etmemekle birlikte Rusya siyasetinin önde gelen isimleri, Kırım'ın Rusya'ya ait olduğunu savunuyor.
'Rusya'nın Karadeniz filosu Kırım'da'
Rusya'nın Karadeniz filosunun Kırım'da bulunması ve bölgedeki nüfusun kendisini Rusya'ya yakın hissetmesi de, ülke bütünlüğü konusunda Ukrayna yönetiminin kaygı duymasına neden oluyor. Ukrayna'da son olarak geçtiğimiz hafta Dışişleri Bakanlığı, çifte vatandaşlığa sahip olanlar hakkında istihbarat birimlerinin ve savcılığın inceleme başlatacağını duyurdu. Uzmanlar, bakanlığın asıl olarak, Rus vatandaşlığına geçenleri hedef aldığını belirtiyor.
Ukrayna yasaları, Ukrayna vatandaşlarının başka bir ülke vatandaşlığına sahip olmasını yasaklıyor. Ancak kimin hangi yabancı ülke vatandaşlığını aldığının nasıl saptanacağı, belli değil.
Independent: Kırım'daki gerginlikler
İngiliz The Independent gazetesinde ise şu yorum yer aldı: Rusya'nın Karadeniz filosuna ev sahipliği yapan Ukrayna topraklarındaki Kırım Yarımadası, yeni bir Soğuk Savaş'ın alevleneceği yer olabilir... Ve Kırım'da herhangi bir şiddete dayalı huzursuzluk yaşanması, Ukrayna'da etnik köken, dil ve dine dayalı zaten varolan fay hatlarında siyasi bir depreme yol açabilir. Kırım Yarımadası, Ukrayna'nın etnik Rusların yoğun olarak bulunduğu tek bölgesi...
Birçoğu, Ukrayna'nın parçası oldukları için kırgın ve açık açık Rusya'ya burayı ilhak etmesi çağrısında bulunuyor. Moskova da ilhak yanlısı grupları yıllardır destekliyor.
Kırım'da faaliyet gösteren Ukraynalı siyasi eylemci Vasil Ovçaruk, " Moskova, Kırım'ın işgali için temelleri yıllar içinde, dikkatle hazırlanmış bir propagandayla attı. Burada Ukraynalılardan duyulan nefretin düzeyi inanılmaz. Sokakta Fransızca, Almanca konuşabilirsiniz ama Ukraynaca konuşuyorsanız, sizi rahatsız etmeye başlarlar" diye konuşuyor.
Kırım'da binlerce kişiye Rus pasaportu verildiği yolundaki haberler de, bir Güney Osetya senaryosunun fazla uzak olmadığı kaygılarını güçlendirdi.
Jirinovski: Kırım Türkiye'nin olsun
Aşırı milliyetçi Rusya Liberal Demokrat Parti Başkanı ve Rus Parlamentosu'nun alt kanadı Duma'nın Başkan Yardımcısı Vladimir Jirinovski, 2006 yılında yaptığı bir açıklamada, "Kırım'ın Rusya'ya ya da Türkiye'ye ait olması gerekiyor. Ukrayna'nın Kırım üzerinde hiçbir hakkı yok. Türk deniz filosu bugün Kırım'a girmeye ve Türk bayrağını dalgalandırmaya hazır" demişti.
Bu açıklama öncesinde, sürekli aleyhine açıklamalar yaptığı Ukrayna yönetimi, Jirinovski'nin ülkeye girişini yasaklamıştı. (Tempo24)
