-YENİ HSYK'NIN BAŞKANI ADALET BAKANI OLACAK ANKARA (A.A) - 29.09.2010 - Anayasa değişikliği sonrasında yeni bir yapıya kavuşturulacak Hakimler ve Savcılar Yüksek Kuruluna başkanlık edecek Adalet Bakanı, kurulu temsil edecek, Genel Kurul çalışmalarına katılacak ve oy kullanacak. Adalet Bakanı, ilgili dairenin teklifi üzerine hakim ve savcılar hakkında denetim, araştırma, inceleme ve soruşturma işlemlerine olur verme yetkisine sahip olacak. Anayasa değişikliğiyle kabul edilen Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun (HSYK) yeni yapısına ilişkin düzenlemeleri içeren kanun tasarısı ön taslağı tamamlandı. Adalet Bakanlığının internet sitesinden kamuoyunun bilgisine sunulan taslak, kurulun tüzel kişiliği, yapısı, görevleri, teftiş kurulu, üyelerin seçimi ve seçim esasları ve hukuki durumlarıyla üyeler hakkındaki soruşturmalara ilişkin bölümlerden oluşuyor. Taslağa göre HSYK, 22 asıl, 12 yedek üyeden oluşan, idari ve mali özerkliğe sahip bir kamu tüzel kişiliği bulunacak ve Adalet Bakanlığı ile ilişkili olacak. 3 daire halinde çalışacak kurula Adalet Bakanı başkanlık edecek. Adalet Bakanlığı Müsteşarı kurulun tabii üyesi olacak, Müsteşar bulunmadığı zaman kendisine vekalet eden kişi kurul toplantılarına katılacak. HSYK; Adalet Bakanı, Adalet Bakanlığı Müsteşarı, Cumhurbaşkanınca seçilecek 4 asıl, Yargıtay'dan seçilecek 3 asıl ve 3 yedek, Danıştaydan seçilecek 2 asıl ve 2 yedek, Türkiye Adalet Akademisinden seçilecek 1 asıl ve 1 yedek, birinci sınıf olan adli yargı hakim ve savcıları arasından seçilecek 7 asıl ve 4 yedek ile birinci sınıf olan idari yargı hakim ve savcıları arasından seçilecek 3 asıl ve 2 yedek üyeden oluşacak. HSYK, kanunlarla verilen görevlerini yerine getirirken ve yetkilerini kullanırken bağımsız olacak, hiçbir organ, makam, merci veya kişi, Kurula emir ve talimat veremeyecek. Kurul, mahkemelerin bağımsızlığı ile hakimlik ve savcılık teminatı esaslarını gözeterek adalet, tarafsızlık, doğruluk ve dürüstlük, tutarlılık, eşitlik, ehliyet ve liyakat ilkeleri çerçevesinde görev yapacak. HSYK, Adalet Bakanlığının, bir mahkemenin kaldırılması veya yargı çevresinin değiştirilmesi konusundaki tekliflerini karara bağlama, hakim ve savcıları mesleğe kabul etme, atama ve nakletme, geçici yetki verme, her türlü yükselme ve birinci sınıfa ayırma, kadro dağıtma, meslekte kalmaları uygun görülmeyenler hakkında karar verme, disiplin cezası verme, görevden uzaklaştırma konularında görevli olacak. Kurul, Yargıtay ve Danıştaya üye seçecek. Adalet Bakanlığı merkez, bağlı ve ilgili kuruluşlarıyla yurtdışı teşkilatında ve uluslararası mahkemeler veya kuruluşlarda çalışan veya irtibat hakimi olarak görev yapan hakim ve savcılar, kamu kurum, kurul ve kuruluşlarının uluslararası kuruluşlar nezdinde kurduğu yurt dışı teşkilatlarında görevlendirilen hakim ve savcılar, idari görevleri yönünden savcılar ile komisyon işlerine yönelik görevleri yönünden adalet komisyonu başkan ve üyeleri dışındaki hakim ve savcıların görevlerini; kanun, tüzük, yönetmelik ve genelgelere uygun yapıp yapmadıklarını denetlemekle de görevli olacak olan kurul, bu kişilerin görevlerinden dolayı veya görevleri sırasında suç işleyip işlemediklerini, hal ve eylemlerinin sıfat ve görevleri icaplarına uyup uymadığını araştıracak ve gerektiğinde haklarında inceleme ve soruşturma işlemlerini yürütebilecek. HSYK yargı yetkisinin kullanımına ilişkin hususlar hariç hakimlerin idari görevlerine; delilleri değerlendirme ve suçu niteleme yetkisi hariç savcıların adli görevlerine ilişkin konularda genelge düzenleyebilecek. Kanunlarda açıkça Bakanlığa verilenler dışındaki hakim ve savcıların tüm özlük işleri, HSYK tarafından yerine getirilecek. -KURUL BAŞKANININ YETKİLERİ- HSYK'ya başkanlık edecek Adalet Bakanı, kurulu yönetecek ve temsil edecek; kanunlardaki istisnalar saklı kalmak üzere, Genel Kurul çalışmalarına başkanlık edecek ve oy kullanacak. Genel kurulun teklif ettiği 3 aday arasından Genel Sekreter atayacak olan Başkan, ilgili dairenin teklifi üzerine, hakim ve savcılar hakkında denetim, araştırma, inceleme ve soruşturma işlemlerine olur verme yetkisine sahip olacak. HSYK Başkanı, disiplin işlemleriyle ilgili Genel Kurul toplantılarına ve dairelerin çalışmalarına katılamayacak. Başkan, yetkilerinden bir kısmını yazılı olarak Başkanvekiline devredebilecek. Genel Kurul, daire başkanlarından birini, gizli oyla ve her halde üye tam sayısının salt çoğunluğu ile Başkanvekili seçecek. Yokluğunda yerine daire başkanlarından hangisinin vekalet edeceğini Başkanvekili belirleyecek. Başkanvekili, başkanın katılmadığı Genel Kurul çalışmalarına başkanlık edecek, başkanın kendisine devrettiği yetkileri kullanacak, hukuki veya fiili nedenlerle dairelerin toplanmasına engel sayıda üye eksiği oluşması halinde diğer dairelerden üye görevlendirecek, kanunlarla verilen diğer görevleri yapacak. -GENEL KURULUN OLUŞUMU- Genel Kurul, 22 asıl üyeden oluşacak. HSYK Başkanvekili ve daire başkanlarını seçecek Genel Kurul, kurul üyelerinin hangi dairede görev yapacaklarını belirleyecek, dairelerin kararlarına karşı yapılan itirazları inceleyip karara bağlayacak, daireler arasında çıkan görev ve iş bölümü uyuşmazlıklarını kesin olarak karara bağlayacak, kurulun görevine giren ancak Genel Kurul veya dairelerin görevleri arasında gösterilmeyen konularda karar mercini belirleyecek, bir dairede artan işlerden bir kısmını diğer bir daireye verebilecek, Adalet Bakanlığının bir mahkemenin kaldırılması veya yargı çevresinin değiştirilmesi konusundaki tekliflerini karara bağlayacak. Genel Kurul, HSYK üyeleri hakkındaki suç soruşturması ile disiplin soruşturma ve kovuşturma işlemlerini yürütmek ve bu konuda gerekli kararları vermekle görevli olacak. Yargıtay ve Danıştaya üye seçimini HSYK Genel Kurulu yapacak. Genel Sekreterin atanması için başkana üç aday teklif edecek Genel Kurul, Teftiş Kurulu Başkanını, Teftiş Kurulu Başkan yardımcılarını, Genel Sekreter yardımcılarını, Kurul başmüfettişlerini, Kurul müfettişlerini ve Kurulda geçici veya sürekli olarak görev yapacak tetkik hakimlerini atayacak. HSYK Genel Kurulu, Kurulun görev alanına ilişkin yönetmelik çıkaracak ve genelge düzenleyecek, HSYK'nın stratejik planını onaylayacak ve uygulamasını takip edecek.
