T24 - ABD yönetimi, Wikileaks’in açıklayacağını duyurduğu son parti belgeler konusunda kaygılı. Kaynaklar, söz konusu belgelerde bazı ülkelerle ilişkilerin bozulmasına ya da ABD’li diplomatların hayatlarının riske girmesine neden olabilecek bazı diplomatik yazışmalar bulunma ihtimali olduğunu belirtti. El Hayat gazetesinin haberine göre ise belgelerde Türkiye'yle ilgili çok çarpıcı detaylar yer alıyor.
Dünya gündeminin nabzı Planet'te atıyor
Jerusalem Post’un Londra merkezli Arapça yayın yapan El Hayat gazetesine dayanarak bildirdiğine göre, Wikileaks’in bu hafta sonu yayımlaması beklenen belgelerde Türkiye’nin Irak’ta El Kaide’ye yardım ettiği, ABD’nin ise PKK’ya destek verdiği öne sürülüyor.
Habere göre bir ABD ordu raporu, Türkiye’yi sınırlarını kontrol altında tutamamakla suçluyor. Raporda Türkiye’de yaşayan Irak vatandaşlarının El Kaide’ye bomba malzemesi, silah ve mühimmat tedarik ettiği ifade ediliyor.
El Hayat’a konuşan bir Wikileaks yöneticisi ise kurumun Türkiye’nin Irak Savaşı’ndaki rolü ve AB üyeliğiyle ilgili belgelerin çevirisi için Türk gönüllülere ihtiyaç duyduğunu söyledi.
ABD PKK’ya yardım etti
Haberde bahsi geçen diğer belgelerin ise Amerikalıların ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından 1979 yılında terörist örgüt olarak tanınan PKK’ya yardım ettiğini ortaya koyduğu ifade ediliyor.
ABD askeri belgelerinde PKK “özgürlük savaşçıları ve Türk vatandaşları” olarak nitelendirilirken, ABD’nin Irak’taki tutuklu PKK üyelerini serbest bıraktığı ifade ediliyor. Belgeler ayrıca Irak’ta bulunan ABD güçlerinin, PKK’ya silah verdiğine ve örgütün Türkiye’deki saldırılarını göz ardı ettiğine işaret ediyor.
Bu hafta sonu yayınlanması beklenen belgelerle ilgili olarak Wikileaks’in resmi Twitter hesabından yapılan açıklamada, paketin “Irak Savaşı Günlükleri’nden yedi kat büyük olduğu” ve “Pentagon’un bir kez daha sorumlu tutulacağı korkusuyla nefes nefese kaldığı” belirtildi.
Belgelerin açıklanma tarihi konusunda net bir yorum yapılmasa da Wikileaks’e sızmış diplomatik görüşmelerin siteye yüklenebileceğini öngören Obama yönetimi, yabancı hükümetleri yaşanabilecek durumla ilgili olarak uyarmaya başladı.
Crowley: Gerginlik çıkabilir
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü PJ Crowley, Çarşamba günü yaptığı açıklamada “Bu ifşaatlar ABD’ye ve çıkarlarımıza zarar veriyor” dedi. Crowley belgelerin Washington’ı temsil eden diplomatlar ile ABD’nin yurtdışındaki dostları arasındaki ilişkilerde gerginlik yaratacağını söyledi.
Yabancı ülkelerle yapılan gizli yazışmaların ortaya çıkmasının bir diplomatik ortak olarak ABD’ye duyulan güveni yok edeceğini belirten Crowley, belgelerin ABD’yle yakın ilişkileri olan yabancı liderler hakkında yerici ya da eleştirel ifadeler içermesi durumunda Washington’ı utandırabileceğini ifade etti.
Crowley, “Güvene ihanet edilir ve bunlar gazetelerin manşetlerinde ya da televizyon haberlerinde yer alırsa, bunun bir etkisi olacaktır” dedi.
Wikileaks’in elindeki belgelere yakın bir kaynak, Reuters’a yaptığı açıklamada, belgelerin büyük bir kısmının Avrupa’ya odaklandığını ancak diplomatik görüşmelerin Asya ve diğer yerlerdeki birçok önemli ülkeyle de alakalı olabileceğini söyledi.
Crowley ise Dışişleri Bakanlığı’nın en baştan bu yana Wikileaks’in elinde gizli bakanlık belgeleri olduğunu bildiğini ifade etti.
“Her ihtimale karşı”
Ancak belgelerin yayınlanmasının etkisinin boyutlarının ne olacağını tam olarak belirlemenin mümkün olmadığını ifade eden Crowley, “Umuyorum böyle bir şey yaşanmaz, ancak her ihtimale karşı hazırlıklıyız” dedi.
Wikileaks, Temmuz ve Ekim aylarında yaptığı diğer iki belge ifşaatında elindeki belgeleri kamuoyuyla paylaşmadan önce New York Times, Guardian ve Der Spiegel’le paylaşmıştı. İlk seferde Afganistan Savaşı’yla ikincisinde de Irak Savaşı’yla ilgili saha raporları ortaya çıkmıştı.
Reuters’a konuşan kaynaklar, yukarıda adı geçen üç uluslararası basın kuruluşuna son parti belgelerin şimdiden Julian Assange tarafından teslim edildiğini ifade etti. Kaynaklar belgelerin ayrıca İspanya’nın El Pais ve Fransa’nın Le Monde gazetelerine de servis edildiğini ifade etti.
Assange’dan konuyla ilgili bir teyit ya da yalanlama gelmedi.
Büyük gürültü kopacak
Reuters’a konuşan diğer kaynaklar ise belgelerin daha önceki partilere göre uluslararası kamuoyunda daha fazla gürültü koparabileceğini belirtti.
Belgelerde, örneğin, Obama yönetiminin Guantanamo Körfezi’ndeki tutukluların transferini kabul ettirmek için diğer ülkelere yaptığı baskıların detaylarının paylaşılması bekleniyor.
ABD Dışişleri yetkilileri, yaptıkları birebir açıklamalarda yurtdışındaki gizli istihbarat faaliyetleri, ABD’nin diplomatik misyonlarının izlenmesi gibi noktaların ve bazı hassas programların detaylarının ortaya konabileceğinden kaygılı olduklarını ifade etti. Pentagon Sözcüsü Albay David Lapan ise belgelerin askeri taktikler ve kaynakların kimliği gibi bilgileri ortaya çıkarabileceğini söyledi.
ABD, diplomatik atakta
WikiLeaks’in geçen pazar günü, yakında yeni belgeleri yayımlayacağını açıklamasının ardından ABD yönetimi de olası diplomatik hasarı azaltmak için girişimlere başladı. WikiLeaks’in açıklayacağı belgelerin müttefikleriyle ilişkilerine zarar vermesinden endişe eden Washington, yabancı hükümetlerle temasa geçerek konuyla ilgili bilgi veriyor. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü P. J. Crowley, “Bu ifşaatlar ABD’ye ve çıkarlarımıza zararlı. Diplomatlarımızla dünya çapındaki dostlarımız arasındaki ilişkilerde gerilim yaratacak” dedi. Crowley, gizli iletişim belgelerinin, yabancı hükümetlerin ABD’ye güvenini zedeleyebileceğini vuruladı.
Türk çevirmen aranıyor
El Hayat’a konuşan bir WikiLeaks yöneticisi ise kurumun, Türkiye’nin Irak Savaşı’ndaki rolü ve Avrupa Birliği (AB) üyeliğiyle ilgili belgelerin çevirisi için Türk gönüllülere ihtiyaç duyduğunu söyledi.
Wikileaks, geçen pazar günü Twitter’da yayımladığı mesajda, geçen ay açıkladığı 400 bin Irak belgesinin 7 katı büyüklükte yeni bir dosyayı yakında ifşa edeceğini duyurmuştu.