Suriyeli muhaliflerin geçen ay İdlib’i ele geçirmesinden sonra El Kaide bağlantılı El Nusra Cephesi’nin bölgede ağırlık kazanması Washington’ı alarma geçirdi.
ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, dün Suriyeli ‘ılımlı’ muhaliflerin lideri Halit Hoca ile görüşüp “Önümüzdeki günlerde insanların Suriye’nin seküler, üniter doğasını yeniden tesis edecek bir yol bulacaklarını güçlü biçimde umut ediyoruz” dedi.
Hürriyet'ten Tolga Tanış'ın haberine göre, Suriye’de dördüncü yılını dolduran iç savaşta silahlı muhaliflerin, Esad yönetimine karşı son bir ayda elde ettikleri başarılar bölgede yeni bir dinamik yarattı. İdlib’i ele geçiren Fetih Ordusu’nun içinde El Nusra Cephesi gibi El Kaide bağlantılı grupların bulunması Washington Yönetimi’nde endişe yarattı. Uzmanlar, ABD Yönetimi’nin son gelişmeler ışığında Suriye’deki pozisyonunu gözden geçirmesi gerektiğini savunurken, ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, dün Washington’da Suriye Ulusal Koalisyonu Başkanı Halit Hoca ile bir araya geldi.
Çözümü umut ediyoruz: Hoca ile düzenledikleri ortak basın toplantısında Kerry, “Önümüzdeki günlerde insanların Suriye’nin seküler, üniter doğasını yeniden tesis edecek bir yol bulacaklarını güçlü biçimde umut ediyoruz” diye konuştu. Kerry ile görüşmesinden sonra Hürriyet’e konuşan Halit Hoca ise toplantıda ağırlıklı olarak Suriye’de güvenli bölgeler oluşturulmasının önemine değindiğini belirterek “Güvenli bölgeler istikrar sağlar, hem Esad’ı hem de aşırılık yanlısı grupların beslenmelerini önler” dedi. Hoca, Kerry’nin tepkisinin ne olduğu sorusuna ise “Bakacaklarını söyledi” diyerek yanıt verdi.
Nusra cephesi’nden endişeliyiz: Konuyla ilgili bir ABD Dışişleri yetkilisi ise şunları söyledi: “Suriye’deki durum gelgitli ve akışkan ve biz şu anda çarpışmalara dair bir analiz sunacak ya da her olayın (İdlib’in muhaliflere geçmesi) etkilerini tartışacak bir pozisyonda değiliz. Ancak evet, Nusra’nın Kuzey Suriye’deki çarpışmaların çoğunda liderliği üstlenmiş olmasından endişeliyiz. El Nusra’nın aşırılık yanlısı ideolojisi Suriyelilerin güvenli ve müreffeh bir Suriye isteğiyle örtüşmüyor. Ve biz El Nusra’nın etksinin yayıldığını gösteren işaretleri son derece ciddiye alıyoruz. O yüzden de hem aşırılığa hem de Esad’a karşı bir kuvvet ortaya koyabilecek ılımlı muhalefeti güçlendirmeye devam edeceğiz.”
Yeni bir momentum: Öte yandan ABD’li Washington Post’a bilgi veren kaynaklar, muhaliflerin son dönem rejime karşı kazandığı başarıların son dönem Türkiye, Suudi Arabistan ve Katar’ın muhaliflere sağladıkları desteği artırması nedeniyle olduğunu söyledi. Hürriyet’e konuşan ABD Dışişleri yetkilisi ise bu konudaki soruya “Esad’ın gitmesi gerektiği konusunda netiz ve eğit-donat programına ev sahipliği yapan, şiddeti durduracak, müzakere edilmiş politik bir çözüme ulaşmak için şartları ilerletmeye çalışan ortaklarımıza minnettarız” demekle yetindi. Ancak yetkili, muhaliflere giden yardımlar konusunda ise üstü kapalı şu uyarıda bulundu: “Biz, desteğimizden El Nusra gibi aşırılık yanlısı aktörlerin yararlanmasını önlemek için elimizden gelen yapmaya devam edeceğiz. Muhalefeti destekleyen diğer ülkeleri de sadece ılımlı seslere yardım sağlamaları konusunda güçlü bir şekilde teşvik ediyoruz.”
Kim bu fetih ordusu?
24 Mart 2015’te kuruluşunu duyuran Fetih Ordusu, tamamı radikal İslamcı çizgiye sahip, El Kaide’nin Suriye kolu El Nusra Cephesi, El Kaide bağlantılı Ahraru’ş Şam, El Nusra Cephesi’ne bağlı ancak özerk yapıya sahip ve Suriyeli olmayan militanlardan müteşekkil Cund’ul Aksa, Humus merkezli El Hak Tugayı, Özgür Suriye Ordusu bağlantılı Sünnet Ordusu, Ecned eş-Şam ve Suriye Müslüman Kardeşleri bağlantılı 19 farklı grubu bir araya getiren Şam Lejyonu’ndan oluşuyor. 28 Mart’ta İdlib’i, 25 Nisan’da da stratejik Cisr eş-Şuğur’u ele geçiren koalisyona, Çeçen militan Müslim eş-Şişani komuta etti.
Suriye’ye müdahale yolda iddiası
Özgür Suriye Ordusu’na bağlı, Suriye’nin güneyinde faaliyet gösteren Yermük Ordusu’ndan bir komutan kendilerine hava savunması sözü verildiğini söyledi. Katar’da yayınlanan El Arabi El Cedid gazetesine konuşan ve adı açıklanmayan komutan “Bölgedeki asi birlikler geniş çaplı bir askeri operasyona hazırlanıyor ve Arap hava savunması ya da en azından uçaksavar füzeleri sözü aldılar” dedi. Gazeteye konuşan Güney Cephesi Koalisyonu Komuta Üyesi Eyman Elaasmi de “Birkaç gün içinde Güney Cephesi’nin Arap desteği alacağına dair ciddi sinyaller var” dedi. Güney cephesi olarak sayılan Şam’ın Batı Guta bölgesi, Ürdün sınırındaki Dera ve İsrail sınırındaki Kuneytra’da aralarında El Kaide’nin Suriye kolu el Nusra Cephesi’nin de bulunduğu militanlar ilerleme kaydettikten sonra, Suriye ordusu ve müttefiki Hizbullah geniş çaplı bir operasyon başlatmıştı.
