ABD'nin önde gelen gazetelerinden Washington Post, Papa Francis'in Türkiye ziyaretinin en büyük amacının Katolik Ortodoks kiliseleri arasındaki ilişkilerle ilgili olduğunu vurgularken, ziyaretle ilgili belirsiz olan ve merak edilen diğer konuları da değerlendirdi. Haberde, 1967 yılında Türkiye'yi ziyaret eden ilk Papa olan 6. Paul'un "Ayasofya'da dizleri üzerine çökerek" yaptığı duaya dikkat çekilerek hali hazırda cami olarak tekrar ibadete açılıp açılmayacağı tartışmalarının devam ettiği Ayasofya'da, Papa Francis'in de benzeri şekilde dua edip etmeyeceğine ilişkin olarak Vatikan tarafından olumlu ya da olumsuz bir yanıt verilmediği aktarılıyor.
Papa 16. Benedikt'in 2006'da yaptığı Türkiye ziyaretinin hatırlatıldığı haberde, "O dönem Müslüman-Hristiyan gerilimi çok yüksekti. O kadar ki Vatikan, Benedict’in "İslam dinine saygı ve ilişkilerin yumuşaması" maksadıyla bir mesaj olarak son anda programa Sultan Ahmet Camisi ziyaretini de dahil etmişti" ifadelerine yer verildi.
Bu hafta da Papa Francis, yeni bir Hristiyan-Müslüman gerginliği ortasındaki Türkiye’yi ziyaret ediyor.
Papa Francis’in görüşmeler süresince IŞİD ile savaşan uluslararası koalisyon ve Türkiye arasındaki diplomatik gerginlik ile ilgili konularda dikkatli davranması bekleniyor.
Vatikan yetkilileri, “Papa’nın ‘Tanrı adına işlenen şiddeti kınamaktan’ çekinmeyeceğini ve radikal İslamcılar tarafından hedef alınan Hristiyanlar ile ilgileneceğini” duyurdu. Dikkat çeken konulardan biri de, Francis’in herhangi bir mülteci grup ile görüşmeyecek olması.
Papa Francis'in 3 gün sürecek Türkiye ziyaretinin beş konu başlığı altında değerlendirildiği"Papa Francis’in Hristiyan-Müslüman gerilimin ortasındaki Türkiye’yi ziyaret ediyor" başlığıyla yayımlanan(27 Kasım 2014) haber şöyle devam ediyor:
Papa, Ayasofya'da dua edecek mi etmeyecek mi?
1967’de ‘Türkiye’yi ziyaret eden ilk Papa’, 6. Paul, aslında bir Bizans Kilisesi olan, ancak İstanbul’un Osmanlı tarafından fethinden sonra camiye çevrilen Ayasofya’da dizlerini çökerek dua etmişti. Türkler bundan hoşlanmamıştı ve Papa Paul’u ülkenin laik yapısına aykırı davranmakla suçlayarak protesto etmişlerdi.
Papa Francis’in Cumartesi günkü Ayasofya ziyaretinde dua edip etmeyeceği sorusuna Vatikan olumlu ya da olumsuz bir yanıt vermedi. Vatikan sözcüsü Rev. Federico Lombardi konuya ilişkin, “Eğer Papa orada kişisel bir ruhani meditasyon anı deneyimleyecek olursa, ne yapacağını hep beraber göreceğiz” açıklamasında bulundu.
Şimdi müzeye çevrilen Ayasofya müzesi bazı İslamcı gruplar tarafından tekrar bir camiye dönüştürülmek isteniyor. Hükümet konuya ilişkin bir planın olmadığını söylüyor.
Sultan Ahmet Camisi'ne ziyaret
Kasım 2006’da bir camiye ilk defa adım atan ikinci Papa olan Benedikt, Türkiye’nin en önemli camisi olan Sultan Ahmet Camisi’ne ziyaret etmişti.
Orada ayakkabılarını çıkarmış, başını eğmiş ve gözlerini kapayıp yaklaşık bir dakika kadar dramatik bir dua hareketi yapmıştı.
Benedikt gibi Francis de Sultan Ahmet’te dua edecek mi sorusuna yönelik, Lombardi, Katolik inancına sahip birinin kilisede yapacağı dua ile başka bir dinin kutsal mekanında gerçekleştirilen ruhani meditasyon arasındaki farkı anlattı.
Vatikan’daki Türkiye Büyükelçisi Mehmet Paçacı, Benedikt’in ziyaretinde gölgelenen gerginliğin unutulan bir konu olduğunu belirtti.
Ancak hala canlı olan bazı sorunlar var. Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Görmez, belli güçlerin, İslam dininin her hangi bir ülkedeki varlığının, güvenlik ve meşruiyet sorununa dönüşmesi için uğraştığını belirtirken, Almanya'da camilere yönelik saldırıların 70'e ulaştığını söyledi. Görmez, "Başta Vatikan olmak üzere bütün dini kurumların bu konu üzerinde durması gerekiyor. Bu öyle sadece genç bir kızın ayaklarını yıkamakla veyahut dinler arası futbol maçı, turnuvası düzenlemekle olmaz" demişti.
Mehmet Görmez ve Papa Francis bugün özel olarak görüşecek.
'Ermeni soykırımı' konusu
Ermeni Hıristiyanlarından oluşan bir delegasyona, “20. Yüzyılın ilk soykırımı Ermenilere yapılmıştır” açıklamasında bulunmuştu.
Türkiye’nin reddettiği soykırım konusuna ilişkin, Vatikan sözcüsü Lombardi, “Papa’nın soykırım yorumları “formel ya da kamuoyuna yapılan bir açıklama değildir” açıklamasında bulundu.
‘Cumhurbaşkanlı Sarayı’ tartışması
Francis ile ilgili devam eden tartışmalardan biri de Türkiye Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın ziyaret edeceği yeni Cumhurbaşkanlığı Sarayı ile ilgili. Yapımı için harcanan masraf ve yerine yapıldığı ormanlık alan nedeniyle tartışmaya yol açan 1000 odalı sarayın ilk yabancı konuğu Papa Francis olacak.
Beyaz Saray ve diğer Avrupa hükümet saraylarının yanında minicik kaldığı Cumhurbaşkanlığı Sarayı 620 milyon dolara mal olurken, Erdoğan yüzsüz bir şekilde kendisini eleştirenlere ve binanın inşaatını durdurma kararına yönelik, “Güçleri yetiyorsa yıksınlar” demişti.
Bunun üzerine Mimarlar Odası Ankara Şubesi yöneticileri Papa Francis’e bir mektup yazarak sarayın kaçak olduğu gerekçesiyle davete katılmamalarını istedi.
İsteği olumsuz yanıtlayan Lombardi konuya ilişkin olarak, “Papa Francis Türkiye hükümeti tarafından çağrıldı ve hükümetin onu ağırlamak istediği yere gidecek” açıklamasında bulundu.
Katolik-Ortodoks ilişkileri
Teknik olarak konuşmak gerekirse, Franci’in ziyaretinin asıl sebebi Dünyanın Ortodoks Hristiyanlarının ruhani lideri Patrik Bartholomew’i ziyaret etmek.
İstanbul’daki Doğu Roma-Bizans Patrikliği ve (Batı) Roma'daki Papalık, defalarca birbirlerini karşılıklı aforoz ettikten ve en son olarak 1054 yılında kesin olarak ayrıldıktan sonra Ortodoks ve Katolik Kiliseleri ayrı örgütlerini oluşturdu ve ilişkileri giderek daha da kötüleşti. Hıristiyanlığın bu iki ayrı örgütünü temsil eden Bartholomew ve Francis ekümenik bir ayine katılacak ve kiliselerin birleşmesi için devam eden girişimle ilgili bir bildiri imzalayacak.
Bağlar hala sıcak: 2013 Mart ayında Papalık seçimine katılan ilk ekümenik patrik haline gelen Bartholomew ile Papa Francis belli konularla ilgili birkaç kere daha görüşmüştü.
Haberin tamamı için tıklayın
