Küresel krizin etkisiyle düşme eğilimi gösteren vergi gelirlerinin seyri belli oldu. Katılım Öncesi Ekonomik Program'daki (KÖEP) verilerden yola çıkılarak yapılan hesaplamalara göre, 2009 yılının başında 202 milyar TL olarak tahmin edilen vergi gelirleri 170 milyar TL'ye gerileyecek. Yani vergi gelirleri 32 milyar TL düşecek. Harcamalar ise hemen hemen aynı seviyesini koruyacak.
KÖEP'de bazı büyüklüklere ilişkin revizyonlar yapılmış, ancak bütçeye ilişkin net revize rakamlar ortaya konulmamıştı. Hükümetin resmi bütçe rakamı revizyonlarını ise mayıs ayında açıklaması bekleniyor. Bu revizyonlardan sonra IMF ile yapılacak mali disiplin çalışmalarının harcamalar kanadına yoğunlaşma ihtimali ağırlık kazandı.
Geçen yıl sonbahar aylarında hazırlanan ve TBMM'de görüşülen 2009 yılı bütçesinin nasıl revize edileceğine yönelik ilk sinyaller alındı. Küresel krizin derinleşmesinin ardından özellikle vergi gelir hedefinin tutmayacağı anlaşılmıştı. KÖEP çerçevesinde yapılan çalışmalar sonucunda vergi gelirlerinin ne kadar düşeceği de belli olmaya başladı. Hükümet KÖEP'te 2009 yılı bütçesine ilişkin revizyonları sadece milli gelire oranları açısından verdi. Hükümet milli gelir tahminlerini de açıklamadı. Ancak piyasa uzmanlarının yaptığı hesaplamalara göre milli gelirin 2009 yılında 966 milyar TL olacağı tahmin ediliyor. KÖEP verilerinden yola çıkarak yapılan hesaplamalara göre vergi gelirleri yılın başındaki hedefe göre 32 milyar TL daha az olacak. Çünkü bütçede milli gelirin yüzde 18.2'si olarak tahmin edilen vergi gelirleri, revizede yüzde 17.6'ya düşürüldü. 2009 yılının ilk ayları ocak ve şubatta zaten vergi gelirlerinin düşük seyredeceğini ortaya çıkarmıştı. Salı günü Maliye Bakanlığı mart ayı bütçe gerçekleşmelerini de açıkladı. Yılın ilk çeyreğinde vergi gelirleri yüzde 5.2 geriledi. Yani düşüş eğilimi devam etti.
Giderlerde azalma yok
Hükümet giderlerde ise bir değişikliğe gitmedi. 2009 yılı bütçesinde 259.1 olarak tahmin edilen harcamalar aynı büyüklüğünü korudu. Harcamalarda 88 milyar TL olarak öngörülen cari transferlerin 91.8 milyar TL'ye yükseleceği tahmin ediliyor. Yatırım harcamaları ise yine bütçedeki hedefini koruyor. Hükümet KÖEP'te yatırım harcamalarının 14.5 milyar TL olarak belirledi. 2009 bütçesinde yatırımlara ayrılan kaynak 14.8 milyar TL'ydi. Buna karşılık personel giderlerinde azalma olacağı hesaplandı. Bütçede 57.2 milyar TL olarak öngörülen personel ödeneği 55.1 milyar TL'ye inecek. Ödenekteki bu azalış hükümetin özellikle geçen yıl önemli artışlar getirilen ve artışa neden olan personel ödeneğinde önlem alınacağının göstergesi olarak kabul edildi.
