İstanbul’da Real Merter projesinin inşa edildiği 14.5 dönümlük arazi, üzerinde hiçbir riskli bina bulunmamasına rağmen kentsel dönüşüm kapsamına alındı. Böylece Oliv Yapı ve Vizyon Art Yapı ortaklığı bu yolla milyonlarca liralık vergi ve harçtan muaf tutuldu.
Sözcü’den İsmail Şahin’in haberine göre, riskli binaların yıkılıp yerine yenilerinin yapılmasını kolaylaştırmak üzere 2012'de çıkarılan kentsel dönüşüm yasası, yeni bir ‘kâr' alanı yarattı. Başta İstanbul olmak üzere büyük şehirlerde, kentsel dönüşüm deprem riski taşıyan alanlarda değil, rantı bol bölgelerde hızla ilerlediği belirtiliyor.
Depresem riski mi, rant mı?
Kentsel dönüşüm Türkiye'nin gündemine 2012'de yasa ile girdi. Çevre Bakanlığı ve TOKİ kentsel dönüşümüne giren alanlarda, korumaya ve kentleşmeye yönelik kuralları düzenleyen tüm yasaları devre dışı bıraktı. Bir yapının riskli olduğunu tespit ettirip dönüşüm kapsamına sokan müteahhitler, noter harcı, tapu kadastro harcı, belediyelerce alınan harçlar, damga vergisi, veraset ve intikal vergisi, banka ve sigorta muameleleri vergisinden muaf tutuldu. Dönüşüm kapsamında yapılan yeni konutların, eğer 150 metrekareden küçük ise, yüzde 18 değil yüzde 1 KDV ile satılmasının önü açıldı. Bu sayede, kentsel dönüşüm, deprem riski taşıyan alanlardan ziyade rantı bol bölgelerde hızla ilerlediği tespit edildi.
244 konut, 155 mağaza
Parsel bazında süren yenileme hareketi, bazen yasanın özüne aykırı uygulamaların ortaya çıkmasına neden oluyor. Bunun son örneği İstanbul'da yaşanıyor. Güngören Stadyumu'nun yanındaki 14 bin 500 metrekarelik boş arazi kentsel dönüşüm kapsamına alındı, Real Merter projesi inşa edilmeye başlandı. Arsada daha önce “Dünya Seramik Merkezi” adıyla açık alanda yapı malzemeleri satan tek katlı bir dükkan bulunuyordu.
130 milyonluk yatırım, 300 milyonluk gelir
AKP Zeytinburnu ilçesi eski Başkanı Ahmet Dokumacı'nın sahibi olduğu Oliv Yapı ve ortağı Vizyon Art Yapı şu anda arazi üzerinde 3 blokta 244 konut ve 155 mağazanın yer aldığı Real Merter adlı projeyi inşa ediyor. 130 milyon yatırım değerine sahip ve 300 milyon lira gelir elde edilmesi beklenen Real Merter'de kentsel dönüşümün sağladığı yüzde 1 KDV avantajıyla satılan gayrimenkuller “Çok kâr edeceksiniz” sloganıyla pazarlanıyor. “Bölgenin ilk kentsel dönüşüm projesi” olarak tanıtılan Real Merter'de 2017'de tamamlanacak. Tekstil toptancılarını tek merkezde bir araya getirmeyi hedefleyen projede, bankalar, noter, kargo şirketleri ile restoranlar bulunacak.
