Uluslarası Af Örgütü, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi’ni, İran’da yaşanan protestolara yönelik sert müdahaleleri görüşmek için toplanmaya çağırdı. Af Örgütü’nden yapılan açıklamada, “İranlı yetkililerin 8 Ocak’ta Ukrayna’ya ait bir yolcu uçağını vurduklarını kabul etmesi üzerine İran’ın dört bir yanında protestolar gerçekleştirildi. Protestolara ilişkin Uluslararası Af Örgütü (UAÖ) verileri İranlı güvenlik güçlerinin barışçıl protestoculara karşı hukuka aykırı güç kullandığını doğruluyor” ifadelerine yer verildi.
İran’da orantısız devlet şiddetine başvurulduğuna dikkat çekilen açıklamada, gözaltına alınan insanların kaybolduğu belirtilerek, “Güvenlik güçlerinin birçok vakadaki davranışı, işkence ve kötü muameleyi mutlak surette yasaklayan uluslararası hukukun ihlalidir” denildi.
Açıklamada ayrıca İran’da güvenlik güçlerinin protestoculara karşı genellikle avlanmakta kullanılan silahlar kullandığı, eylemlerde protestocuların şiddete uğradığı bilgisine yer verilirken, sokaklara konuşlandırılan güvenlik güçleri arasında, İran polisine bağlı özel güçler, Besic milisleri ve sivil giyimli ajanların da bulunduğu belirtildi. Açıklamada, “Güvenlik güçlerine bağlı sivil giyimli ajanların keyfi gözaltılar yaptığı tespit ediliyor. Bir polis merkezinde saatlerce gözaltında tutulan en az bir kadının ağır cinsel şiddete ve tecavüze uğradığına ilişkin iddialar da UAÖ’ye iletildi” denildi.
UAÖ Orta Doğu ve Kuzey Afrika Araştırma ve Savunuculuk Direktörü Philip Luther da konuya ilişkin yaptığı açıklamada, “İranlı güvenlik güçlerinin, insanların gerçekleştirdiği barışçıl toplanma ve protestoları şiddetle bastırması korkunç bir durum. İranlı güvenlik güçleri bir kez daha İran halkının ifade özgürlüğü ve barışçıl toplanma haklarını hedef alan menfur bir saldırı gerçekleştirdi ve şiddet içeren, hukuka aykırı taktiklere başvurdu” dedi.
İran yetkililerini acilen baskılara son vermeye çağıran Luther, “Güvenlik güçlerinin azami ölçüde itidalli davranması ve protestocuların ifade özgürlüğü ve barışçıl toplanma haklarına saygı göstermesi sağlanmalıdır. Gözaltına alınan kişiler işkence ve diğer türde kötü muameleye karşı korunmalı ve keyfi şekilde gözaltına alınan herkes serbest bırakılmalıdır” dedi.
Açıklamada, “UAÖ, BM İnsan Hakları Konseyi üyesi devletlere, protestocuların hukuka aykırı şekilde öldürülmesi, toplu gözaltılar, zorla kaybetmeler ve gözaltında işkence uygulamalarına ilişkin soruşturma emri vermek ve hesap verebilirliği güvence altına almak üzere İran özel oturumu gerçekleştirme çağrısında bulunuyor” denildi.
