Sedat Ergin
(hurriyet.com.tr, 23 Haziran 2012)
Her şeyden önce iki pilotumuzun bir an önce sağ olarak kurtarılması en öncelikli, en hayati meseledir. İşin siyasi, hukuki yönleri bu aşamada ikinci plandadır.
2. Olayın nasıl meydana geldiğine ilişkin olgular tam olarak ortaya çıkmadığı sürece yapılacak yorumların boşlukta kalacağını düşünüyorum.
3. Sağlıklı bir analiz yapabilmek için yanıtını muhakkak öğrenmemiz gereken sorular var. Bunların başında olayın nerede meydana geldiği sorusu geliyor. Olayın Suriye’nin ulusal hava sahasının içinde mi yoksa dışında mı meydana geldiği büyük önem taşıyor. Çünkü her bir ihtimalin yaratacağı hukuki ve siyasi sonuçlar da farklılık gösterecektir.
Uluslararası hava sahasında meydana gelmesi halinde Türkiye kıyameti kopartabilir. Ama Suriye hava sahasının içinde olduysa yine kıyameti kopartırsınız ama teslim edelim ki, yapacağınız protestonun haklılık derecesi ve ona bağlı olarak şiddet derecesi de biraz aşağı düşer.
4. Yanlış anlaşılmasın, hava sahası ihlalinin Suriye’ye uçağı düşürerek mukabelede bulunma hakkını verdiğini söylüyor değilim. Bu, kabul edilebilir bir davranış değildir, açık bir saldırganlıktır. Türkiye, siyasi bir tutum olarak Yunan hava sahasını savaş uçaklarını göndermek marifetiyle ezelden beri ihlal eder, Yunanlılar da her seferinde protesto notası verir.
Uçağı düşürmek böyle bir durumda en son başvurulması gereken yöntemdir. Böyle olsaydı bizim her yıl Yunanistan’la iki üç kez savaşa girmemiz gerekirdi.
5. Burada Esad rejiminin büyük bir ölçüsüzlük içinde davrandığını söyleyebiliriz. Tabii acımasızca kendi halkına, çocuklara kurşun sıkan bir rejimden söz ediyoruz.
6. Çok önemli bir soru daha var. Uçağımız Suriye hava sahasını ihlal ettiyse bu bilinçli bir ihlal midir, yoksa pilotların hatası sonucu mudur? Bilinçli ihlalden Ege’de olduğu gibi devlet politikası olarak, siyasi otoritenin onayıyla yapılan bir hareketi kastediyorum. Bu sorunun yanıtı da bence önemli.
7. Olan olmuştur. Böyle durumlarda soğukkanlılığı, sağduyuyu kaybetmemek, duyguların bastırılamaz sürükleyiciliğine kapılmamak esastır. Aksi takdirde çok vahim hatalar yapılabilir. Evet, bir krizin içindeyiz ama Ankara’nın bu krizi lüzumsuz maceralara sürüklenmeden idare edebilme yeteneğini sergilemesi gerekiyor.
