Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Başkanı Şemsi Bayraktar nisan ayına ilişkin üretici ve market fiyatları gelişmelerini değerlendirdi. Bayraktar, nisan ayında üretici ile market arasındaki fiyat farkının 5 buçuk kat arttığını ifade etti. Bayraktar, nisan ayında üretici ile market arasındaki fiyat farkının en fazla yüzde 448,8 ile elmada görüldüğünü belirtti.
Bayraktar "Acil olarak hayvancılığımızı kalkındırma paketi açıklanmalıdır. Ülkesel düzeyde üreticilerimize umut aşılayarak, önlerini görmelerine imkan sağlayacak milli bir atılım hamlesine ihtiyaç vardır" dedi. Bayraktar ayrıca Ulusal Süt Konseyi'nin süt fiyatlarını açıklamada geç kaldığını ve üreticilerin 1 kilo süt satarak, bir kilo yem alamadığını da belirtti.
Bayraktar'ın değerlendirmesi şöyle:
"11 üründe fiyat farkı yüzde 200'ün üstünde"
"Nisan ayında elma ve salatalıkta üretici ile market arasındaki fiyat farkı yüzde 400’ün üzerindeyken, 11 üründe yüzde 200’ün, 10 üründe ise yüzde 100’ün üzerinde gerçekleşti.
Elma 5,5 kat, salatalık 5 kat, kabak 3,8 kat, karnabahar ve pırasa 3,7 kat, yeşil mercimek 3,5 kat, patlıcan ve nohut 3,4 kat, kırmızı mercimek, kuru fasulye ve kuru incir ise 3,3 kat fazlaya tüketiciye satıldı.
Üreticide 2 lira olan elma 11 liraya, 3 lira 20 kuruş olan salatalık 16 lira 10 kuruşa, 3 lira 80 kuruş olan kabak 14 lira 20 kuruşa, 3 lira 10 kuruş olan karnabahar 11 lira 60 kuruşa, 2 lira 40 kuruş olan pırasa 8 lira 60 kuruşa, 8 lira 20 kuruş olan yeşil mercimek 28 lira 80 kuruşa, 6 lira olan patlıcan 20 lira 50 kuruşa, 8 lira 40 kuruş olan nohut 28 lira 60 kuruşa markette satıldı."
"Üreticide en çok limonun fiyatı arttı"
Nisan ayında üreticide 32 ürününün 13’ünde fiyat artışı olurken, 9’unda fiyat düşüşü görüldü, 10 üründe ise fiyat değişimi olmadı.
Nisan ayında üreticide fiyatı en çok düşen ürün yüzde 48,3 ile karnabahar oldu. Karnabahardaki fiyat düşüşünü yüzde 47,4 ile kabak, yüzde 41,5 ile patlıcan, yüzde 41,1 ile yeşil soğan, yüzde 34,7 ile sivri biber, yüzde 32,9 ile salatalık, yüzde 11,3 ile domates izledi.
Üreticide en fazla fiyat artışı yüzde 194,1 ile limonda görüldü. Limondaki fiyat artışını yüzde 82,1 ile marul, yüzde 80 ile kuru kayısı, yüzde 75,8 ile maydanoz, yüzde 36,4 ile beyaz lahana, yüzde 26 ile kuru soğan, yüzde 18,9 ile süt, yüzde 17,1 ile Antep fıstığı takip etti.
Üretici fiyatlarında havuç, elma, kuru fasulye, nohut, kırmızı mercimek, yeşil mercimek, pirinç, kuru üzüm, kuru incir ve fındıkta fiyat değişimi olmadı.
"Üretici 1 kilo süt satarak, 1 kilo yem alamıyor"
Süt yem paritesi birin altında, 0,87’dir. Üretici bir kilo süt satarak bir kilo yem alamıyor. Ulusal Süt Konseyi, süt fiyatlarını açıklamakta geç kalıyor. Konsey, daha fazla hayvan kesimine müsaade etmemeli, süt fiyatlarını bir an önce açıklamalıdır.
Besi hayvancılığında da et yem paritesi üreticinin aleyhinedir. Parite 15,25’tir. Üretici bir kilo karkas et sattığında en az 20 kilo yem alabilmelidir.
Bu pariteye göre 87 lira olan karkas et fiyatının 110 lira civarında olması gerekir. Burada dikkat edilmesi gereken süt işletmeleri küçüldüğü için besi üreticisi hayvan bulmakta güçlük çekecektir. Üretimin sağlanması noktasında tedbir alınmadığı takdirde yaz aylarında et ve süt ürünlerinde ciddi fiyat artışları görebiliriz.
Hayvan yetiştiricilerimiz mutlu değildir. Süt ve besi hayvancılığımız zor bir süreçten geçmektedir. Acil olarak hayvancılığımızı kalkındırma paketi açıklanmalıdır. Ülkesel düzeyde üreticilerimize umut aşılayarak, önlerini görmelerine imkan sağlayacak milli bir atılım hamlesine ihtiyaç vardır. Bu ülke insanını dışarıdan hayvan ve ürünlerini ithal ederek beslememiz mümkün değildir. Hükümetin en kısa zamanda böyle bir atılımı gerçekleştirmesini bekliyoruz.
Ulusal Süt Konseyi Başkanı sanayici temsilcisidir. Üretimin bütün yükünü sermayesi ve emeğiyle taşıyan üreticilerimiz başkanlığa niçin layık görülmüyor, anlamakta zorluk çekiyoruz. Başkanlık dönüşümlü olmalı, konsey üyesi üretici temsilcileri de bu konseyde başkanlık yapmalıdır."
