Güngör Uras
(Milliyet, 22 Ağustos 2012)
Turizm gelirlerimiz artmıyor. Türkiye’ye Arap ülkelerinden ve Müslüman ülkelerden daha çok sayıda ucuzcu turist gelmeye başladı.
Arap ülkelerinden ve Müslüman ülkelerden gelen turistler küçümsenemez. Hoş gelirler. Başımızın üzerinde yerleri var.
Ama biz turizmi ‘spor olsun’ diye yapmıyoruz. Döviz kazanmak için yapıyoruz.
Turizm bizim iki ana döviz kaynağımızdan biri. Ana döviz kaynağımızın biri ihracat, öbürü turizm. İşte o kadar.
* Geçen yıl ihracat geliri 134.9 milyar dolar, turizm geliri 23.0 milyar dolar idi.
* Bu yılın ilk 6 ayında ihracat geliri yüzde 13.4 oranında arttı, 74.3 milyar dolar oldu. Turizm geliri 6 ayda binde 1 dolayında geriledi 8.3 milyar dolarda kaldı.
Biz gelen turist sayılarına ve turistlerin harcamalarına yurt dışında ikametgahı bulunan Türklerin ziyaretlerini ve harcamalarını da ekliyoruz.
* Geçen yılın tamamında ülkeye gelen 36.1 milyon turistin 31.3 milyonu yabancı, 4.8 milyonu yurt dışında yaşayan Türklerdi. 2011 yılının toplam turizm geliri 23.0 milyar doların 17.8 milyar doları yabancı turistlerin 5.2 milyar doları yerli turistlerin harcamalarından kaynaklandı.
* Bu yılın ilk 6 ayında 8.3 milyar dolarlık toplam turizm gelirinde, yurt dışında yaşayan Türklerin turizm harcamalarının katkısının 1.7 milyar dolar olduğu görülüyor.
Ucuzcu turist...
* Bu yılın ilk 6 ayında ülkemize gelen yabancı turistlerin ortalama geceleme sayıları 7.9 olmuş. Bir haftadan biraz fazla kalmışlar. Yurt dışında ikamet eden Türk vatandaşları ise ülkeye geldiklerinde ortalama 17.4 gece kalıyorlar.
* Bu yılın ilk 6 ayında bir yabancı turistin ülkede bıraktığı toplam döviz, ortalama 631 dolar seviyesinde. Bu rakam geçen yılın ilk 6 ayında 606 dolarda bulunuyordu. Bölünüz ortalama kalış süresi 7.9 geceye. Gün başı 100 doların altında bir harcama rakamı çıkıyor.
İşte bizim derdimiz bu. Rakamlar gösteriyor ki biz ucuzcu turistlere, ucuz ucuz kaynaklarımızı kullandırıyoruz. Hizmet ediyoruz. Pahalı otellerimizi eskittiriyoruz.
Olsun... Başka yerden kazanır, misafirleri memnun ederiz, diyecek halimiz yok. Turizm gelirimizi artırmaya mecburuz. Turizm geliri gelen sayısından çok, gelenin kalitesi ile artar.
Dünyada bir başka ülkeye seyahat edenler en çok (1) kongre turizminde (2) kültür turizminde (3) sağlık turizminde para harcar.
Varlıklı kesim bir başka ülkeye turizm amaçlı seyahat ettiğinde, sadece lüksü aramaz, kendi düzeyindeki turistlerle birlikte olmak ister.
Lüks yatak ucuza satılıyor
Tekrarda yarar var. Günümüzde din, dil, ırk ayrılığı kalmadı. Varlıklıya merhaba çekerken fakiri unutmak mümkün değildir.
Ama gene de tekrarda yarar var. Biz turizmden para kazanmak istiyoruz. Ucuzcu turist bize döviz getirmiyor, mevcut kaynaklarımızı sömürüyor.
Arap ve Müslüman ülkelerden gelen turistlerin sayısı 2011 yılında 4.5 milyona ulaştı. Turizm Bakanlığı ve THY Arap ve Müslüman turistleri Türkiye’ye çekmek için yurt dışında reklam kampanyaları yürütüyor.
Bu yaz İstanbul’a çok sayıda Arap ve Müslüman turist geldi. Yüksek oda fiyatı bekleyişindeki çok sayıda lüks otel, boş kalmamak arayışında ucuz fiyatlarla odalarını Arap ve Müslüman turistlere sattı, satıyor.
Her şey dahil paket turlarla gelen bu turistler, otellerinde yiyip içiyorlar, Sultanahmet, Boğaz turu ve Cevahir Alışveriş Merkezi üçgeninde gidip geldikden ve de bolca fotoğraf çektikten sonra para harcamadan İstanbul’dan ayrılıyor.
Bu yazı bir durum tesbiti yazısıdır. Turizm Bakanlığı’nın, turizm sektöründe yabancı turist girişlerindeki duraklamayı, yabancı turistlerdeki değişimi, turizm gelirlerinin gerilemesini doğru dürüst değerlemesi, bu konuda sektördeki oyuncuları yönlendirmesi beklenir. Bu sektöre büyük yatırımlar yapıldı, yapılıyor. Bu sektörde çok sayıda insan çalışıyor. Ama görüldüğü kadar ile sektör sorunlu.