Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, ABD Dışişleri Bakanı Rex Tillerson'a Obama yönetiminin 'ikircikli' tavır sergilediğini belirterek "Biz ABD ile etkin bir şekilde çalışmak istiyoruz. Geçmiş dönemin izlediği ikircikli politikalardan bir tanesi de darbe girişiminin sorumlusu Fethullah Gülen konusu. Diğeri de Suriye'de DAEŞ'le mücadele döneminde rahatsız olduğumuz konulardan biri de YPG'ye verilen destekti" şikâyetinde bulundu.
Bakan Çavuşoğlu, ABD Dışişleri Bakanı Rex Tillerson görüşmesinde Türkiye ile ABD arasındaki ilişkilere yeni bir enerji katılması gerektiğini vurguladıklarını da belirterek "Türk halkının ABD'ye yönelik duyguları olumsuz yönde etkilenmiştir. Biz ABD'den daha iyi bir işbirliği bekliyoruz " dedi.
Çavuşoğlu, 15 Temmuz darbe girişiminin 1 numaralı şüphelisi Gülen cemaati lideri Fethullah Gülen'in Türkiye'ye iade konusunda tüm belgelerin ABD yönetimine iletildiğini de belirterek " Gülen'in iadesi konusunda ABD'den somut adımlar bekliyoruz. Tillerson da bize belgelerin titizlikle inceleneceğini söyledi" şeklinde konuştu.
ABD Dışişleri Bakanı Rex Tillerson da, Rakka operasyonu için Türkiye ile ortak çalışmalara devam edeceklerini söyledi.
Ankara'da ortak basın toplantısında konuşan Çavuşoğlu'nun açıklamalarından satır başları şöyle:
Türkiye ve ABD arasındaki ilişkiler, dostluk, her zamankinden daha güçlü olmalı. Bugün, tüm bunları birlikte değerlendirme fırsatı bulduk ve özellikle ikili ilişkilerin yanında terörle mücadele. Karşı karşıya kaldığımız tehditler.
Suriye, Irak ve bizim bölgemizdeki sorunları da birlikte değerlendirme fırsatı bulduk. Bu konuların bazılarını Brüksel'de de diğer müttefiklerimizle birlikte değerlendireceğiz. Halklarımızın karı karşıya kaldığı sınamalarda bundan sonra daha etkin adımlar atma kararlılığımız var. Önümüzdeki süreçte daha fazla adım atabiliriz. Sözlerimin başında ilişkilerimize ivme kazandırmamız gerektiğini vurguladım.
Geçmiş yönetimde ilişkilerimizi etkileyen bazı konular oldu. Suriye'de DAEŞ'le mücadele döneminde rahatsız olduğumuz konulardan biri de YPG'ye verilen destekti. PKK ile YPG arasında bir fark kabul edilmiyordu ancak geçmiş yönetimin YPG'ye destek verildiğini gördük. Bu destek ilişkilerimizi etkilemiştir. Türk halkının ABD'ye olan hislerini olumsuz yönde etkilemiştir. Bu düşüncelerimizi de dostum Rex ile paylaştık.
Biz NATO ülkeleri, 68 ülke 10 kişilik, 20 kişilik bir terör örgütünü yenemiyorsak, başka terör örgütlerine muhtaçsak kendimizi gözden geçirmemiz lazım. Biz ABD ile etkin bir şekilde çalışmak istiyoruz. Geçmiş dönemin izlediği ikircikli politikalardan bir tanesi de darbe girişiminin sorumlusu Fethullah Gülen konusu. Biz elimizdeki belgeleri Amerikan yönetimine ilettik. En son Washington ziyaretimizde yeni Adalet Bakanı'na bizzat kendim ilettim. Bugün, Tillerson'un da söylediği gibi adalet bakanı bu belgeleri titiz bir şekilde inceleyeceğini bildirmiştir. Artık somut adımlar atılmasını istiyoruz. Geçici tutuklama istiyoruz. Biz ABD ile ilişkilerimizi yeniden rayına koymak için karşılıklı adımlar atmamız gerekiyor.
Çavuşoğlu'ndan sonra konuşan ABD Dışişleri Bakanı Tillerson'un açıklamaları şöyle:
Dünyanın zor bir coğrafyasında, hem dostumuz hem de müttefikimiz Türkiye'yi ziyaret etmekten dolayı mutluyum. Ülkelerimiz arasındaki ilişkileri güçlendirmenin yollarını aradık bugün. Üç madde üzerinde; DAEŞ'i, yenmek, bölgede istikrar sağlamak ve ekonomik ilişkilerimizi geliştirme konularına odaklandık. Amaçlarımızdan bir tanesi DAEŞ'in bölge üzerinde güçlenmesini engellemek. ABD'nin, Türkiye'deki üslerden aynı sayıda hava aracı kullanarak operasyonlar yapmaya devam etti, ve bu operasyon sayıları yüzde 15 oranında arttı. Türk birlikleri de yabancı savaşçı akımını engelledi.
Bu bağlamda koalisyona olan katkılarını Türkiye'nin, ABD minnetle karşılamaktadır. Koalisyon toplantısında da bunun altını çizmiştik. Bölgede verilen savaşı destekliyoruz. Türkiye'nin terörle nasıl mücadele ettiğinin de farkındayız. DAEŞ ve PKK saldırılarında birçok kişi hayatını kaybetti. Hayatını kaybedenlerin yasını hala tutmaya devam ediyoruz. Bu çatışmalarda Türkiye'nin her türlü çalışması bizim için çok önemli oldu.
Yaklaşık 3 milyon göçmenin ihtiyaçlarının karşılanması konusunda ellerinden geleni yaptılar. 6 yıldır süren bu süreçte Türkiye'nin barışçıl çözüm bulma çabalarını takdirle karşılıyoruz. Ticaret rakamlarını artırmak istiyoruz. S
ağlık, bilim, teknoloji alanlarında yaptığımız sözleşmelere dayanarak çalışmalarımızı ilerletmek istiyoruz. Her türlü çabayla çalışmalarımızı ileri götürmeye devam edeceğiz. Bölge içerisinde ABD ile Türkiye'nin çok ortak noktası var; İran'ın bu bölgeye zarar vermesini engellemek ve Suriyelilerin evine dönmesini sağlamak. Bu zorluklara birlikte göğüs germeyi ipe çekiyoruz. Trump yönetimi bu dostluğu güçlendirmeye, Türkiye'nin kıymetinin altını çizmeye devam edecektir.
Soru-cevap
Türk hükümetini nasıl ikna etmeyi düşünüyorsunuz YPG ile beraber çalışmak konusunda. Sorum Çavuşoğlu'na olacak. Çok eleştiri gelmiş durumda. Bunlar bugünkü konuşmanızı nasıl etkiledi?
Tillerson: Bugün zaten gerçekleştirdiğimiz görüşmenin odak noktalarıydı bu sorduğunuz sorular. Suriye'de istikrarı nasıl sağlayabiliriz, insanların ülkelerine dönmelerini nasıl sağlayabiliriz; bunları tartıştık. İleride de çalışmaya devam edeceğiz. Rakka'nın geleceği hususunda, kontrolün yerel yönetime geri verilmesini istiyoruz. Ki buradan kaçan Suriyeliler, buraya geri dönebilsinler. Daha önce zaten bahsettim. Çok güzel bir görüşme oldu. Birçok alternatif ve opsiyon söz konusu. İki tarafın da görüşmeleri mevcut.
Çavuşoğlu: Maalesef Halkbankası Genel Müdür Yardımcısı ABD'de tutuklanmıştır. Bugün itibariyle konsolosluk erişimi sağlanmıştır. Fakat bunun geçmişine gitmek lazım. Bu süreci başlatan kişi eski savcı Bharara. Zarrab dahil bu işin siyasi bir süreç olduğunu düşünüyoruz.
Eski savcı Bharara'nın FETÖ ile sıkı bağları var. Bharara'nın sosyal medya hesabına baktığınız zaman, Türkiye aleyhine ne varsa RT'liyor, beğeniyor.
Elbette bu konudaki düşüncelerimizi, olayın başladığı ilk günden bu yana ABD'li dostlarımızla paylaşıyoruz.
Adil Öksüz'ün ABD'nin İstanbul Konsolosluğu tarafından arandığı ortaya çıktı. Bu konuda değerlendirmeleriniz neler?
Tillerson: Buradaki konsolosluğun amacı, herhangi bir değişiklik olduğu zaman normal bir şekilde aranmıştır.
Çavuşoğlu: Adil Öksüz'e ulaşılıp ulaşılmadığını bilmiyoruz. Bizim tüm yetkililerimiz kendisine hala ulaşamadı. Özellikle ABD'nin bir açıklaması oldu. Biz böyle bir açıklamaya inanmak isteriz ama neticede bu konunun detaylarını da sorumluluk olarak açıklamalarını isteriz.
Sayın Bakan YPG ile PKK arasında fark olmadığını düşündüğünüzü söyledi. Siz bu konuda ne düşünüyorsunuz? Nasıl çözüleceğini düşünüyorsunuz Rakka konusunu?
IŞİD ile mücadele konusunda şunun altını çizmek istiyorum. Hiçbir şekilde Türkiye ve ABD'nin bu konudaki tavrında herkes emin olmaya devam etsin. Terör nerede ortaya çıkıyorsa, bu koalisyonla karşı karşıya gelecektir. Burada kullanılan taktikler ise, orada bir konuda bir araya gelmemiz gerekiyor. Birtakım kararlar almamız gerekiyor.
Tartışmalar bu sebeple devam ediyor. Nasıl ilerleyeceğimiz konusunda tartışmalar devam edecek. Yapılması gerekenler zor seçimler. Biliyorum sayın bakan, sayın başbakan, sayın cumhurbaşkanı bunları dikkate alacak. ABD ve Türkiye bu koalisyonun bir parçası.