Mevsimsel etkilerden arındırılmış işsizlik ve tüketici enflasyonu listesinde Türkiye altıncı sırada yer aldı. Ekonomistler tarafından sıkça kullanılan “sefalet endeksi” hesaplamasında Türkiye'nin puanı, 21.1.
Sözcü'de Engin Esen'in haberine göre sefalet endeksinin zivesinde 748.3 puan ile Venezuela açık ara öndeyken, bu ülkeyi 32.8 puanla Güney Afrika, 31.1 puanla Arjantin takip ediyor. İç savaşta ülkenin önemli bir bölümünü kaybeden Ukrayna 26.1 puanla dördüncü olurken, Yunanistan 22.7 puanla beşinci, Türkiye ile altıncı sırada yer aldı.
ABD'li finansal yayın kuruluşu Bloomberg yayımladığı endekste, küresel ekonomide ve bölgelerinde etkili 65 ülkeyi esas aldı. Bu ülkelerin en güncel işsizlik ve enflasyon verilerine bakıldığında, Türkiye ile ekonomik iflastan Avrupa Birliği (AB) ve Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) borç paketleriyle kurtulmaya çalışan Yunanistan arasında çetin bir yarış yaşanıyor.
Enflasyon alarm veriyor
Türkiye'de hem işsizlik hem de enflasyonda yılın ilk iki çeyreğine göre temmuzda küçük gerilemeler kaydedildi. Ocak ayında yüzde 13'e dayanan işsizlik, nisanda yüzde 10.5 ölçülürken, sefalet endeksinde kullanılan mevsimsel etkilerden arındırılmış işsizlik oranı ise yüzde 11.3 olarak hesaplandı. Türkiye İstatistik Kurumu'nun önceki gün açıkladığı temmuz ayı tüketici enflasyonu oranı yüzde 9.8'de kalınca, aylar sonra ilk defa halkın fakirleşmesinin çift haneli sayıların altına indiği anlaşıldı. Ancak Kalkınma Bakanı Lütfi Elvan, “Önümüzdeki aylarda baz etkisi nedeniyle enflasyonda bir miktar yukarı yönlü eğilim görülebilir” diyerek, sonbahara doğru enflasyonun yeniden yükseleceğinin işaretini verdi. Zaten üretici fiyatlarındaki yıllık artışın yüzde 15.45'e fırlaması, tüketici enflasyonunun artacağının habercisi olarak yorumlandı.
Yunanistan'da işsizlik azalıyor
Referandum öncesinde Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan tarafından ilan edilen istihdam kampanyasının sona ermesiyle işsizlik yeniden tırmanışa geçerse, enflasyondaki artışla birlikte Türkiye'nin sefalet endeksi puanı 23'ü bulabilir. Bu durumda, AB ve IMF ile yeni borç programında anlaşarak bütçe dengelerini toparlayan Yunanistan, sefalet endeksinde Türkiye'nin altına inebilir.
Yunanistan'da yüzde 21.7 ölçülen nisan ayı işsizlik oranı, mart ayına göre yüzde 0.3, bir önceki yılın nisan ayına göre yüzde 1.9'luk düşüş anlamına geldi. Yunanistan'ın işsizlik rekoru Temmuz 2013'te yüzde 27.9 ile kırılmıştı.
Endeksin en dibinde yer alan, yani sefaletten en az etkilenen ülkeler ise İsviçre, Japonya, İzlanda ve Danimarka.
Yale Üniversitesi profesörü ve ABD'li Arthur Melvin Okun tarafından geliştirilen sefalet endeksinin çeşitli versiyonları hâlâ kullanılıyor. Sefalet endeksinin en basit hali olan mevsimsellikten arındırılmış işsizlik ve enflasyon oranları toplamı ise “sıradan vatandaşın ekonomik durumunu” ölçmekte kullanılıyor. İşsizliğin ve enflasyonun yükselmesi ülkelerin ekonomik maliyetini artırırken, suç oranında artışı da beraberinde getiriyor.
