Dorian Jones/Amerika’nın Sesi (VOA)
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Çarşamba günü yaptığı açıklamada IŞİD ve diğer cihatçı örgütlerle mücadelenin Türkiye’nin öncelikleri haline geldiğini söyledi. Ankara uzun bir süredir IŞİD’e karşı net bir tavır geliştirmediği için eleştirilere hedef oldu.
Uzmanlar, Türkiye’nin IŞİD’in petrol kaçakçılığını önlemeyerek örgüte dolaylı yardım sağladığı görüşünde. Kadir Has Üniversitesi’nden Soli Özel bu kaygıların sağlam temellere oturduğunu söylüyor. Görgü tanıklarının ve yerel halkın petrol kaçakçılığını doğruladığını belirten Özel, kaçakçılığın bu tarz savaşların doğası olduğuna dikkati çekiyor. Özel, hükümetin kaçakçılık iddialarına yönelik yalanlamalarının, Türkiye’nin müttefiklerini ikna etmediğinin altını çiziyor.
Washington’da da Türkiye’nin IŞİD’le sessiz ortaklığına yönelik eleştiriler artıyor. Amerika Dışişleri Bakanı John Kerry’nin katıldığı bir Senato Dış İlişkiler Komisyonu oturumunda Demokrat Partili Senatör Ed Markey, Türkiye’nin IŞİD’in petrol kaçakçılığında oynadığı iddia edilen rolün kabul edilemez olduğunu söylemişti.
Türkiye’nin IŞİD’in mali gelir kaynaklarından biri olmasını “akıl almaz” bulduğunu söyleyen Markey, bu kaçakçılığın önlenmesi durumunda IŞİD’in savaş bütçesine ağır bir darbe vurulacağını savundu. Senatör Markey, tüm dünyanın Türkiye’yi IŞİD’le petrol ticaretine son vermesi konusunda uyarması gerektiğinin altını çizdi.
Ankara’nın IŞİD’in petrol ticaretini önleyemediği yönündeki eleştirilere tepkisi sert oldu. Enerji Bakanı Taner Yıldız, Türkiye’nin kaçak petrol ticaretine asla girmediğini söyledi. Adının açıklanmasını istemeyen bir başka Türk yetkili de güvenlik kuvvetlerinin petrol kaçakçılığına yönelik önlemlerini arttırdığını bildirdi. Yetkili, son girişimlerin sonuç verdiğini belirtirken geçen yıl 78 milyon litre kaçak petrol ele geçirildiğini, bu yılın ilk altı ayında da 58 milyon litre kaçak petrol ele geçirildiğini sözlerine ekledi. Yetkili bununla birlikte Suriye sınırında ele geçirilen petrolün rakamsal verileri bulunmadığını kaydetti.
Süleyman Şah Üniversitesi’nden Cengiz Aktar, Türkiye ve Batılı müttefikleri arasında yaşanan anlaşmazlığın, Ankara’nın IŞİD’e yönelik tavrının net olmadığını ortaya koyduğunu söylüyor. Aktar’a göre Türkiey’nin IŞİD’in petrol kaçakçılığı konusunda alacağı tavır önemli bir sınav niteliğinde. Bundan dolayı IŞİD’in petrol ticaretinin önlenerek mali kaynaklarının kurutulması, bu örgütle mücadelede önemli sonuç verecek.
Başkan Barack Obama, IŞİD’in gelir kaynaklarının kurutulmasının örgütün yenilgiye uğratılmasını amaçlayan stratejide hayati rol oynadığını söyledi. Suriye’yle paylaştığı 900 kilometreye yakın sınırın önemli bölümünün cihatçı militanlar tarafından kontrol edildiği gerçeği göz önüne alındığında, Türkiye’nin bu örgütle uluslararası mücadelede yapacağı işbirliği, uzmanlara göre kilit önem taşıyor.