Ekonomi

Türkiye, IMF ile Esnek Kredi'ye yanaşmıyor

Bir iddiaya göre, Türkiye, IMF'nin yeni benimsediği Esnek Kredi Hattı'na maliyetli diye yanaşmak istemiyor.

26 Nisan 2009 03:00

IMF-Dünya Bankası toplantıları devam ederken, Türkiye'de de IMF ile ne zaman anlaşma sağlanacak sorusu soruluyor. Bir iddiaya göre, Türkiye Esnek Kredi Hattı'na maliyetli diye yanaşmak istemiyor. IMF'nin yeni benimsediği Esnek Kredi Hattı'na başvuruların çok olması nedeniyle, Fon, bu kredi faizinde yeni düzenlemelere gitti.

Buna göre, bu yeni imkandan faydalanmak isteyen ülkelerin, kotalarının 10 katının üstünde kredi kullanmaları durumunda, faiz üç kat oranında artış gösterecek.

Yetkililer, bu yeni kredi imkanından faydalanmak isteyen Meksika ve Polonya'nın, faiz maliyetine katlanmamak için kotalarının 10 katını aşmadığına dikkati çekiyor.

Yetkililer, Türkiye'nin, uluslararası piyasalardan, daha az maliyetli kredi bulabileceğini belirtiyor.

Öte yandan, Hazine yetkilileri, Türkiye'ye daha çok yabancı sermaye çekmek ve uluslararası piyasalardan daha iyi imkanlarda borçlanabilmek için ABD'de, Türkiye ekonomisini tanıtma turuna çıktı.

Hazine Müsteşarı İbrahim Çanakcı başkanlığındaki heyet, Türkiye ekonomisindeki son gelişmeler ve yatırım imkanları konusunda bilgi verecek. ABD'de, 15 büyük firmanın, Türkiye'de yatırım konusuyla yakından ilgilendikleri belirtiliyor.

Meksika'nın başvurusu onaylanmıştı

IMF, Esnek Kredi Hattı'ndan 47 milyar dolar tutarında kredi isteyen Meksika'nın başvurusunu onaylamıştı.

IMF'den yapılan açıklamada, Meksika'nın 47 milyar dolarlık Esnek Kredi Hattı talebinin IMF Yönetim Kurulu tarafından onaylandığı, Meksikalı yetkililerin, bu anlaşmayı ihtiyatı olarak değerlendirmeyi düşündüğü ve kredi hattından para çekme niyetinde olmadığını söyledikleri belirtilmişti.

IMF Birinci Başkan Yardımcısı John Lipsky, "Bugün tarihi bir durum. IMF Yönetim Kurulu ilk Esnek Kredi Hattı (FCL) düzenlemesini ve aynı zamanda Fon'un tarihindeki en büyük finansal düzenlemesini onayladı" ifadesini kullanmıştı.

Meksika'nın düşük enflasyonla güçlü sağlam büyümesi, kamu harcamalarını devamlı azaltması, güçlü şirket kazançları, karlı ve sermaye yapısı iyi bankacılık sistemiyle bu kredi hattından yararlandığını ifade eden Lipsky, "Bununla birlikte, mevcut zor küresel ekonomik ve finansal durum çok güçlü temelleri bulunan ülkeler için bile güç durumlar yaratıyor. Küresel durum kötüleştiği için Meksika'nın varlık fiyatları hızla geriledi ve gayrisafi yurtiçi hasıla büyümesi hızla yavaşladı" demişti.

Lipsky, Meksika'nın temellerinin çok güçlü olmasına ve ödemeler dengesinin yönetilebilir olmasına rağmen, açık sermaye hesabı ve küresel finans bağlantılarının, özellikle ABD ile yakın ticari ilişkilerin, ülkeyi potansiyel aşağı yönlü risklere maruz bırakabileceğine dikkati çekmişti.

IMF, herhangi bir zamanda finansal krizi önlemek için ülkelere kredi çekmede esneklik tanımayı amaçlayan yeni Esnek Kredi Hattı programı kapsamında ilk kez bir başvuruyu onaylamış oldu.

Esnek Kredi Hattı programına Meksika'dan sonra başvuran diğer ülke IMF'den 20,5 milyar dolarla Polonya oldu. Diğer muhtemel adaylar arasında Brezilya, Şili, Kolombiya, Güney Kore, Çek Cumhuriyeti ile Singapur sayılıyor.

IMF Esnek Kredi Hattını özellikle geçmişte ekonomi performansı sağlam ve temel politikaları başarılı olan ülkeler için hazırladı. IMF bu yeni kredi hattı ile ön şart olmadan Fon kaynaklarına ulaşım izni veriyor. Altı aylık ya da 12 aylık bir kredi kullanımına izin veren bu paket, klasik programların 9 yıllık geri ödeme takviminden farklı olarak 3 ile 5 yıl arasında bir geri ödeme süreci öngörüyor. Bu hattın önceki kredi anlaşmalarından farkı "tedbir amaçlı" olarak
da istendiği zaman kullanıma sokulabilmesi.

Londra'da 2 Nisan'da düzenlenen G-20 zirvesinde, küresel ekonomik krizle mücadelesine yardımcı olması amacıyla IMF'nin kaynaklarının 750 milyar dolara çıkarılmasına karar verilmişti.

Standard stand-by'ın etkisi

IMF'den, kotasının en az 10 katı kredi alacak olan Türkiye, kotasının 10 katını aşması halinde piyasa faizinden daha yüksek maliyet ödeyecek. Fon ile yapılacak üç yıllık standard stand-by ise piyasanın altında maliyet imkanı getiriyor.

IMF'nin Türkiye'ye kotasının 10 katı düzeyi ile 20 katı düzeyinde yani kredi 20 ile 40 milyar dolar düzeyinde kredi verebileceği belirtiliyor. Yetkililer, Türkiye'nin eskiden olduğu iç borç çevirme sorununun bulunmadığını, daha çok dış finansman sorununun bulunduğunu vurguluyor.

Türkiye'nin, Fon ile anlaşmaya varması halinde, "önden yüklemeli" bir program olması nedeniyle, kredinin yarısından fazlasını bir yıl içinde verebileceği vurgulanıyor.

Türkiye'nin, 1,2 milyar SDR'lik kotasının, yaklaşık 2 milyar dolarlık bir karşılığa denk geldiğini vurgulayan yetkililere göre, halen IMF'de 2 milyar dolara karşılık gelen 1,2 milyar SDR'lik kotası bulunan Türkiye'nin, kotasının yüzde 1000'i oranındaki kredi talebi durumunda 20 milyar dolar, 2001 krizindeki gibi yüzde 1600 oranındaki kredi talebinin kabul edilmesi halinde ise 32 milyar dolar kredi kullanabilecek.

Macaristan'ın kullandığı gibi yüzde 2000 oranında kredi talebinin kabulü halinde Türkiye'nin kullanacağı kredi miktarı 40 milyar dolara çıkabilecek.