HaberTürk yazarı Abdurrahman Yıldırım ABD ile Çin arasında geçen mayıs ayında çıkan ticaret konusundaki gerilimin birinci yılını doldurduğunu hatırlattı. Gerilimin küresel ekonomi için en büyük tehdit haline geldiğini söyleyen Yıldırım, "Bu etki, son bir yıldır dünya piyasalarını etkilediği oranda Türkiye piyasalarını etkiliyor" dedi.
"Son 5 yılda olduğu gibi son bir yılda da seçim yapmaktan kurtulamadık. Bu yılki seçimi de İstanbul’u tekrarlayarak duble yaptık. Bütün bu seçim süreçlerinin verdiği bir zaman kaybı, enerji kaybı, kaynak kaybı söz konusu" tespitini yapan Yıldırım Türkiye hisse senedi piyasasının son 6 yıldaki düşüşünün yüzde 73.4’e vardığını bildirdi.
Yıldırım, "Türkiye ile gelişen borsaların büyük yol ayrımı" başlığıyla yayımlanan yazısının ilgili bölümünde şunları kaydetti:
(...)Türkiye’nin en büyük şirketlerinin ve bankalarının yer aldığı borsadaki fiyat endeksi de bunu yansıtıyor. MSCI endeksleriyle gelişmekte olan borsalar son 6 yılda prim yapamadı. 9 Mayıs itibariyle 1.028 olan endeks 22 Mayıs 2013’te yani FED açıklamasının yapıldığı gün 1048 puandı. Altı yılda artış değil yüzde 1.9 düşüş var.
Yani FED’in parasal genişlemeye son verdiği bu dönem hem gelişmekte olan piyasalardan sermaye çıkışına yol açtı, hem de bu piyasalarda ciddi dalgalanmalar yarattı. Bu da hisse senetleri piyasalarında kendini gösteriyor. Gelişmiş borsalar aynı dönemde yani son 6 yılda yüzde 38 değerlendi.
Aşağıda görülebileceği gibi, yine MSCI endeksiyle Türkiye hisse senedi piyasası 731.393 puandan 194.440 puana indi. 6 yıllık kayıp yüzde 73.4’e vardı. Bu dolar bazındaki kayıp. Aslında hesabı BİST-100 Endeksi ile yapsak da pek değişmiyor. 22 Mayıs 2013’te BİST-100 Endeksi dolar bazında 5.10 sentten 9 Mayıs 2019’da 1.42 sente indi. Dolar bazındaki düşüş yüzde 72.1.
Gelişmekte olan borsalarla performans farkı ise yüzde 71.3. Altı yılda Türkiye’de yaşananlar ve Türkiye riskindeki gelişmeler aynı sınıftaki şirket değerlerinde böylesi bir farkı meydana getirdi. Aralarında Türkiye’nin en büyük sanayi, banka ve hizmet şirketlerinin yer aldığı borsada 6 yılda üçte ikilik bir erime meydana gelmiş. Bu hem bir sonuç hem de sorunun kendisi.
Yazının tamamı için tıklayın
